Ekonomik güven endeksi 98,2 oldu
Tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini gösteren ekonomik güven endeksi, Ocak ayında 100,8 iken, Şubat ayında yüzde 2,6 oranında azalarak 98,2 değerini aldı. Ekonomik güven endeksi Aralık ayı hariç son 7 aydır genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği gösteren 100 eşik değerin üzerinde kalmıştı. Tüm kısıtlamaların kaldırıldığı Temmuz ayından bu yana ekonomik faaliyetlerde, turizm ve ihracatın da katkısıyla ciddi bir iyileşme kaydedilmişti. Ancak enflasyondaki artış hızlandığından beri özellikle tüketici güven endeksinde belirgin bir düşüş olduğu görülüyor.
Türkiye
İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre; Şubat ayında tüketici güven endeksi bir önceki aya
göre yüzde 2,8 oranında azalarak 71,2
değerini, reel kesim güven endeksi
(imalat sanayi) yüzde 1,8 oranında azalarak 109,9 değerini, hizmet
sektörü güven endeksi yüzde 1,2 oranında azalarak 118,7 değerini, perakende
ticaret sektörü güven endeksi yüzde 3,8 oranında azalarak 119,8 değerini, inşaat sektörü güven endeksi ise yüzde 3,3 oranında azalarak 82,7 değerini aldı.
Elbette aylık
değişimlerde oynaklık fazla oluyor. Örneğin bir önceki ayda inşaat dışında
kalan tüm güven endekslerinde artış gerçekleşmişti.
Bu endeks
değerleri normal şartlar altında ülkenin ekonomik göstergelerine karşı son
derece duyarlıdır. Örneğin sanayi üretiminin güçlü seyrettiği ve ihracatın
arttığı dönemlerde reel kesim güven endeksi de yükselir. Ya da konut kredi
faizlerinin düştüğü, talebin arttığı, döviz kurlarının yatay seyir izlediği ve
maliyetlerin tahmin edilebilir olduğu zamanlarda inşaat sektörü güven endeksi de
artar.
Ancak son
birkaç aya ait verilere bakıldığında güven endeksleri ile temel göstergeler
arasındaki korelasyonun zayıfladığını görüyoruz. Buna ilaveten alt endekslerde
de bazı tutarsızlıklar mevcut. Verinin detayına bakıldığında;
Perakende
ticaret sektöründe gelecek 3 aylık dönemde tedarikçilere verilecek sipariş
miktarı beklentisi alt endeksi yüzde 2,5 azalarak 116,8’e, gelecek 3 aylık
dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksi ise yüzde 2,2 oranında
azalarak 119,8’e gerilemiş. Buna karşın gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan
sayısı beklentisi alt endeksi yüzde 1,5 artarak 121'e, gelecek 3 aylık dönemde
satış fiyatları beklentisi alt endeksi ise yüzde 2,6 artarak 163,2'ye
yükselmiş. Diğer bir ifadeyle perakende ticaret sektöründe önümüzdeki 3 ay
boyunca bir durgunluk olması bekleniyor. Faaliyetlerde yavaşlama beklentisi
olmasına rağmen çalışan sayısında artış olacağının tahmin edilmesi dikkat çekiyor.
Tüketici güven
endeksinde ise gelecek 12 aylık dönemde konut satın alma veya inşa ettirme
ihtimali alt endeksinde yüzde 7,2’lik artış gerçekleşmiş. Kamu bankalarının
konut faiz oranlarını düşürmesiyle birlikte ipotekli konut satışlarında bir
hareketlilik olmuştu.
Gelecek 12
aylık dönemde tasarruf etme ihtimali alt endeksi yüzde 13,7, geçen 12 aylık
döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma
düşüncesi alt endeksi ise yüzde 1,7 oranında azalmış. Bu durum da önümüzdeki
dönem tüketim harcamalarının daralacağına işaret ediyor.