Ekonomik Güven Endeksi 96,2'ye Yükseldi
Ekonomik güven
endeksi; mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi (ağırlığı
yüzde 20), reel kesim (imalat sanayi, yüzde 40), hizmet (yüzde 30), perakende
ticaret (yüzde5) ve inşaat (yüzde 5) sektörleri güven endekslerinin alt
endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşan bileşik bir
endekstir.
Türkiye
İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre ekonomik güven endeksi 2020 Aralık ayında 94,7 iken, Ocak ayında yüzde 1,6 oranında artarak 96,2 değerine
yükseldi. Yeni yılın ilk ayını artışla kapatan endeks son 3 ayın en yüksek
değerini almış oldu. 0-200 arasında değer alan ekonomik güven endeksinin
100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük
olması ise kötümserliği gösteriyor.
Endeksin Ocak ayında 96,2 ile 100 eşik değerine yaklaşıyor olmasını olumlu
olarak değerlendirebiliriz.
Ekonomik güven
endeksini oluşturan güven endekslerinin Ocak ayındaki aylık değişimleri şu
şekilde gerçekleşti;
Tüketici güven endeksi bir önceki aya
göre yüzde 4 oranında artarak 83,3
değerini, hizmet sektörü güven
endeksi yüzde 2,9 oranında artarak
101,9 değerini aldı. Reel kesim
(imalat sanayi) güven endeksi yüzde 1,3 oranında azalarak 109,0 değerini, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde
0,1 oranında azalarak 108,5 değerini,
inşaat sektörü güven endeksi yüzde 5,2 oranında azalarak 84,2 oldu.
Ekonomik güven
endeksinde ağırlığı yüzde 30 olan hizmet sektörü güven endeksinin artması
önemli. Çünkü ülkemizde istihdam edilenlerin yüzde 55,7’si hizmet sektöründe
yer alıyor. Küresel salgından en çok etkilenen sektör, hizmet sektörüydü.
Özellikle turizm, lokanta işletmeleri için bu dönem çok sıkıntılı geçti. Ocak
ayı ile birlikte aşılama süreci başladı. Diğer yandan kafe ve restoranlara maddi
destek verileceği duyuruldu. Bu olumlu gelişmeler sektörde iyimserliğe neden
oldu.
Hizmet
sektörüne ait alt endeksler incelendiğinde:
Gelecek 3 aylık
dönemde hizmetlere olan talep beklentisi
alt endeksi Aralık ayında 102,5 iken Ocak ayında yüzde 2,1 oranında artarak
104,6 oldu. Bu artış, Nisan ayına kadar sektörde bir canlanma olacağını
gösteriyor. Son 3 aylık dönemde iş durumu alt endeksi Aralık ayında 97,7
iken Ocak ayında yüzde 5,4 oranında artarak 103 değerini aldı.
Kısıtlamalara rağmen son 3 ayın olumlu olarak değerlendirilmesi dikkat çekiyor.
Mevcut
kaynaklarında bir değişiklik yapmadan, talep artışı karşısında girişimlerin
faaliyetlerini arttırabilme durumları; arttırabilme
durumuna sahip girişim oranı yüzde
56,1, arttırabilme durumuna sahip olmayan girişim oranı yüzde 43,9,
ortalama arttırılabilecek oran ise yüzde 21,8
oldu.
Perakende
ticaret sektörü güven endeksinde ise Ocak ayında sınırlı bir düşüş görüldü.
Sektörün gelecek 3 aylık dönemde iş
hacmi- satışlar beklentisi ise yüzde
4,9 artışla 116,7 değerini aldı.
Alt endekslere ait verilere genel olarak baktığımızda; Ocak ayında hem tüketiciler hem de üreticiler açısından geçmiş dönemin olumsuz, gelecek döneme ait beklentilerin ise iyimser olarak değerlendirildiğini görüyoruz.