Ekonomik Güven Endeksi 91,8 Oldu
Ekonomik güven endeksi, mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi (ağırlığı yüzde 20), reel kesim (imalat sanayi) (ağırlığı yüzde 40), hizmet (ağırlığı yüzde 30), perakende ticaret (ağırlığı yüzde 5) ve inşaat (ağırlığı yüzde 5) sektörleri güven endekslerinin alt endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşuyor.
Tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirmelerini, beklenti ve eğilimlerini özetleyen ekonomik güven endeksini oluşturan veriler, ilgili ayın ortalarına doğru toplanıp hazırlanıyor. Bu nedenle yaşanan küresel salgının etkisini bir sonraki ay hissedeceğiz.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan ekonomik güven endeksi Şubat ayında 97,5 iken, Mart ayında yüzde 5,9 oranında azalarak 91,8 değerine düştü.
Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Şubat ayında 98,5 iken, Mart ayında yüzde 6 oranında azalarak 92,5 değerini aldı. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre, gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi alt endeksi yüzde 7,6 azalarak 97,7 oldu. Son üç aylık dönemde iş durumu alt endeksi yüzde 4,8 azalarak 90,6 değerini aldı. Son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep alt endeksi ise yüzde 5,6 azalarak 89,3 değerini aldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Mart ayında yüzde 1,2 oranında azalarak 101,7 değerini aldı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre, mevcut mal stok seviyesi alt endeksi yüzde 0,2 artarak 108 değerini aldı. Gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi alt endeksi yüzde 2,4 azalarak 102,5, son üç aylık dönemde iş hacmi satışlar alt endeksi ise yüzde 1,4 azalarak 94,4 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 74,5 iken, Mart ayında yüzde 3,7 oranında artarak 77,2 değerini aldı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre, gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi yüzde 5,4 artarak 93,4 oldu. Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi alt endeksi ise yüzde 1,2 artarak 61,1 değerini aldı.
İnşaat sektöründe Mart ayında girişimlerin yüzde 37,1'i faaliyetleri kısıtlayan herhangi bir faktörün olmadığını, yüzde 62,9'u ise faaliyetlerini kısıtlayan en az bir temel faktör bulunduğunu belirtti. İnşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan en önemli temel faktörlerden; "finansman sorunları" Şubat ayında yüzde 42,1 iken Mart ayında yüzde 42, "talep yetersizliği" Şubat ayında yüzde 34,7 iken Mart ayında yüzde 31,1 ve "hava şartları" Şubat ayında yüzde 18,3 iken Mart ayında yüzde 11,2 oldu.
Özetle, ekonomik güven endeksindeki düşüş, reel kesim (imalat sanayi), hizmet ve perakende ticaret sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı. Aylık bazda değişim oranları önemli olsa da asıl kriter bu endeks değerlerinin 100’ün üzerine çıkmasıdır. Çünkü endeksin 100'den büyük olması iyimserliği, 100'den küçük olması ise kötümserliği göstermektedir. Bu anlamda aylık olarak düşüş gösteren reel kesim (98,6) (imalat sanayi), hizmet (92,5) ve perakende ticaret sektörü (101,7) güven endekslerinin hâlâ olumlu bir tablo çizdiğini söyleyebiliriz.
