Ekonomik Güven Endeksi 86 Oldu
Ekonomik güven endeksi, tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini özetleyen bir bileşik endekstir.
Tüketici ve üreticilere ait bu beklenti ve değerlendirmeler, bizlere ülke ekonomisinin yakın gelecekteki durumu hakkında fikir vermesi açısından önemli. Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği gösteriyor.
Diğer bir ifade ile; iyimser olanlar; ekonominin canlanacağını, kötümser olanlar ise bir durgunluk yaşanacağını öngörüyorlar. Bu beklenti ve eğilimler de yatırım kararlarını etkiliyor.
Endeks, mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörleri güven endekslerinin alt endekslerinin ağırlıklandırılarak birleştirilmesinden oluşuyor.
Ekonomik güven endeksi hesaplamasında, her bir sektörün ağırlığı o sektörün normalleştirilmiş alt endekslerine eşit dağıtılarak uygulanmakta, güven endekslerine doğrudan uygulanmamaktadır. Bu kapsamda tüketici, reel kesim, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerine ait toplam 20 alt endeks hesaplamada kullanılmaktadır.
Ekonomik güven endeksinin hesaplamasında kullanılan alt endeksler her ayın ilk iki haftasında derlenen veriler kullanılarak hesaplanıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) her ay düzenli olarak ekonomik güven endeksini yayımlıyor. Buna göre; ekonomik güven endeksi Ağustos ayında 87,1 iken, Eylül ayında yüzde 1,3 oranında azalarak 86 oldu. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, tüketici ve reel kesim (imalat sanayi) güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı.
Eylül ayında tüketici güven endeksi 55,8 değerine ve reel kesim güven endeksi 99,7 değerine geriledi. Eylül ayında hizmet sektörü güven endeksi 89,3 değerine, perakende ticaret sektörü güven endeksi 97,6 değerine ve inşaat sektörü güven endeksi ise 60,1 değerine yükseldi.
İnşaat sektörüne ait verilere baktığımızda yüzde 8,3’lük artış görüyoruz. Ağustos ayında ise yüzde 6’lık bir artış söz konusu. Döviz fiyatlarının ve kredi faiz oranlarının son 1 yılda artması nedeniyle inşaat sektöründe bir durgunluk yaşanıyordu. Yapılan iki yüklü faiz indiriminden sonra inşaat sektöründe bir canlanma yaşanacağı tahmin ediliyor.
Ekonomik görünüm değerlendirilirken pek çok makro ekonomik gösterge baz alınsa da geniş halk kesimleri için en önemli iki gösterge; işsizlik ve döviz fiyatlarıdır. Örneğin geçen yıl dövizde görülen sert çıkış ekonomik güven endeksini ciddi anlamda etkilemişti. 2018 verilerine göre, ekonomik güven endeksi Temmuz ayında 95,1 iken, Ağustos ayında 88,3’e, Eylül’de 78,1’e ve Ekim’de 75,2’ye kadar düşmüştü. Bu oranlara göre aylık olarak yüzde 1,3 oranında azalan endeks, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10 artış göstermiş.
Elbette ekonomik güven endeks değerinin azalması olumsuz bir durum ancak genel olarak bir veri belirli bir dönemde oransal olarak çok yükselmiş ise bir sonraki dönemde bir miktar düşmesi normal karşılanabilir. Örneğin Ağustos ayına ait verileri incelediğimizde ; ekonomik güven endeksinin Temmuz ayına göre yüzde 7,9 oranında artarak 87,1’e çıktığını görüyoruz.
