Ekonomik Güven Endeksi 101,4 Oldu

Tüketici ve üreticilerin genel ekonomik duruma ilişkin değerlendirme, beklenti ve eğilimlerini gösteren ekonomik güven endeksi, Eylül ayında 102,4 iken, Ekim ayında yüzde 1 oranında azalarak 101,4 değerini aldı.

Endeksin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği gösteriyor. Ekim ayındaki bu düşüşe rağmen endeks değerinin son 4 aydır 100’ün üzerinde kalmasını olumlu olarak değerlendirebiliriz.

Endeksi etkileyen diğer ekonomik verileri hatırlayacak olursak; Ekim ayında döviz kurları yükselirken ihracattaki artış devam etti. Kredi faizlerine henüz yansımamış olsa da politika faiz oranında toplam 300 baz puanlık indirim yapıldı. Tüketici fiyat endeksi 19,58 olurken, ciro endekslerindeki ve satış hacimlerindeki artış iç tüketimin hala canlı olduğuna işaret etti. Sanayi üretimindeki güçlü artış sürerken, PMI 50’nin üzerinde kalmaya devam etti. İstihdamdan en fazla pay alan hizmet sektörü açılmalarla birlikte toparlanırken işsizlik oranları yatay seyir izledi.

Ekonomik güven endeksini oluşturan, tüketici güven endeksi bir önceki aya göre Ekim ayında yüzde 3,6 oranında azalarak 76,8, reel kesim güven endeksi yüzde 1,8 oranında azalarak 111,3 değerini aldı. Hizmet sektörü güven endeksi yüzde 2,1 oranında artarak 120,3, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 4,8 oranında artarak 121,1, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 1 oranında artarak 92,7 değerini aldı.

Alt endekslere bakıldığında;

İnşaat sektöründe, faiz indiriminin olumlu etkisi kısmen de olsa görülüyor. Konut kredi faiz oranı 1 milyon lira üstü konutlarda faiz oranı aylık 1,34’e, 1 milyon altı konutlarda ise aylık 1,29’a geriledi. Bu düşüş konuta olan talebi dolayısıyla konut fiyatlarını artıracaktır. Gelecek 3 aylık dönemde satış fiyatları beklentisindeki yüzde 1,9’lük artış da bunu destekliyor.

Ancak konut fiyat endeksine göre, konut fiyatlarındaki artış inşaat maliyetlerindeki artışın altında kaldığı için konut üreticileri yatırım yapmaya çok da hevesli değil. Bunu da, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyindeki düşüşten görüyoruz.

Hizmet sektörü güven endeksinde ise; son 3 aylık dönemde hizmetlere olan talep yüzde 3,2 artarken, gelecek 3 aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisinde sınırlı da olsa bir gerileme olduğu görülüyor. Buna rağmen gelecek 3 aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi alt endeksi artmış.

Perakende ticaret sektörü güven endeksi de son 5 aydır kesintisiz olarak artıyor. Bu artışta giderek artan ve yaygınlaşan e-ticaret büyük rol oynuyor.

Mevcut kaynaklarında bir değişiklik yapmadan, talep artışı karşısında girişimlerin faaliyetlerini arttırabilme durumları ise; hizmet sektöründe arttırabilme durumuna sahip girişim oranı yüzde 54,4, perakende ticarette yüzde 64, inşaat sektöründe ise 50,3 oldu.

Bu oranlar yüzde 50’yi geçmiş olsa da geçen aya göre inşaat hariç bir azalış gerçekleşmiş. Talep artışı olsa da diğer unsurların kapasite artışını etkilediğini görüyoruz.

Not: 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nızı kutlarım. Ayrıca bugün AKM de açılıyor. Emeği geçen herkese çok teşekkür ediyorum.