Ekonomide Son Durum

Dış ticaret Geçtiğimiz hafta birbirinden önemli ekonomik veriler açıklandı. Öncelikle dış ticaret verilerinden başlamak istiyorum. Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2016 yılı Ocak ayında, 2015 yılının aynı ayına göre %22 azalırken ithalat %19,7 azalma gösterdi. Her iki veri ile sonucunda dış ticaret açığı da %13,4 azaldı. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı Şubat ayı öncü verilerine göre ise ihracat %3,5 oranında artış göstermiş ithalatta %7,7 oranında azalarak dış ticaret açığını %34,7 oranında azaltmıştır.

İhracatımızın ve ithalatımızın azalması ağırlıklı olarak küresel ekonomide yaşanan daralmadan kaynaklanmaktadır. Suriye'de yaşanan iç savaş, Irak'ta DAEŞ faktörü, AB ekonomilerindeki zayıflık gibi jeopolitik riskler ülkemizin ihracatıyla birlikte ekonomimizi olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle Şubat ayı ekonomik güven endeksinde %14,8 oranında bir azalma yaşanmıştır.

Enflasyon

Yine geçtiğimiz hafta Türkiye İstatistik Kurumu Şubat ayı enflasyon verilerini açıkladı. TÜFE'de 2016 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre %0,02 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,80, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,78 ve on iki aylık ortalamalara göre %7,97 artış gerçekleştiği görülmektedir. Detayları incelediğimiz zaman aylık en yüksek artış %1,80 ile sağlık grubunda gerçekleşirken en fazla düşüş gösteren grup mevsim ve sezon değişiminin etkisiyle birlikte %6,16 ile giyim ve ayakkabıda oldu.

Girişimcilik

TÜİK'in geçen hafta açıkladığı istatistiku00ee verilerden biri de "Girişimcilik" verileriydi. Açıklanan sonuçlara göre toplam istihdam içinde 2014 yılında işveren olarak çalışanların payı %4,5 olarak tespit edilmiştir. İş kayıtlarındaki işveren girişimlerden 2014 yılında doğanların %74,8'i ferdi mülkiyet iken, %16,5'i limited şirketlerden oluştu. Burada dikkat çekmek istediğim bir nokta var işveren girişimlerden 2013 yılında yeni doğanların %81,9'u 2014 yılında hayatta kaldığı görülmektedir. Yani 2013 yılında kurulan işletmelerin %12,1'i bir yılını doldurmadan kapanmıştır.

Tam bu noktada hafta sonu Gençlik Kulüpleri Konfederasyonu çatısı altında faaliyet gösteren İstanbul Mostar Gönüllüleri Derneği'nde gerçekleşen ekonomi sohbetleri programının bu haftaki konusu olan "Genç Girişimcilik" başlığı ve içeriği son derece önemli ve faydalıydı. İTO Meclis Üyesi ve Genç TÜMSİAD Kurucu Genel Başkanı Mustafa İÇÖZ'ün sunumunu yaptığı sohbet gençler için son derece verimli oldu. Girişimciliğin önemi hakkında konuşmasına başlayan İÇÖZ iş fikrinin, pazar araştırmasının, ar-ge ve inovasyonun önemi üzerine sohbeti derinleştirdi. Ar-Ge ve inovasyon yaparak doğru iş fikri ile yola çıkılması gerektiğini söyleyen İÇÖZ, iş fikrinin piyasada karşılığının olup olmadığını yapacakları pazar araştırması ile göreceklerini belirtti. Aksi durumda üç u2013 beş yıl içerisinde belki de bir yılını bile dolduramayarak kapanan işletmeler kervanına katılacaklarını söyledi.

Değerlendirme

Şubat ayı ihracat verilerinde gerçekleşen artış olumlu olsa da 2023 hedefleri arasında en çok öne çıkan 500 Milyar dolarlık ihracat hedefi için yetersizdir. Komşu ülkelerde yaşanan siyasi ve ekonomik kaos durumunun neticesinde ihracatımız olumsuz etkilenmektedir ancak iş adamlarımız bu durumu doğru yönetim yeni pazarlara açılma konusunda girişken davranmalıdırlar. Bunun yanında yukarıda bahsettiğimiz girişimciliğin desteklenmesi konusu son derece önemlidir. Her yeni girişim ihracatın ve istihdamın artışını destekleyici etki gösterecektir. Bu nedenle gençlerin girişimciliğe yönlendirilmeleri, teşvik edilmeleri önem arz etmektedir. Kamu sektörüne yönelik yığılan talep kamuya girişleri gittikçe zorlaştırmaktadır. Bilindiği üzere bir malın arzı sabit iken o mala olan talep arttıkça malın fiyatı artmaktadır. Memur olmak için de aynı mantığın geçerli olduğunu söyleyebiliriz. Talebin artması, hedeflenen kadronun puanının yükselmesine, bu da atanmayı daha da zor hale getirmektedir. Gençlere girişimcilik doğru bir şekilde anlatılırsa istihdam ve ekonomik kalkınma için çok büyük faydaları olacağını düşünüyorum.

Faizlerin yüksek olduğu bir ortamda yatırımların ve girişimciliğin artması beklenemez. Yüksek faiz sonucu ülkeye giren sermaye aracılığıyla kısa dönemde elde edilen kazanımları, yüksek faiz dolayısıyla gerçekleşmeyen ya da azalan yatırımlar ve ekonomide çözülemeyen yapısal problemlerin yüklediği maliyetle karşılaştırdığımız da yüksek faizin olumsuz etkilerini daha net görebiliyoruz.

AHİLİK DUASI

EY ALLAHIM! "Esnafımızı alırken satanı gözeten, satarken alanı gözeten, eksik ölçüp yanlış tartmayan, doğru ve güvenilir kimselerden eyle! İsraftan, cimrilikten, azgınlıktan, korkaklıktan, acizlikten, tembellikten, ahlaksızlıktan, haddi aşmaktan sana sığınırız. Ya Rabbi! Bizleri nefsine uyarak kötülük işleyenlerden eyleme, kesata uğratma!"