Ekim ayı enflasyonu beklentilerin altında kaldı
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK)
geçen hafta açıkladığı Ekim ayı enflasyon oranı, yüzde 4 olan piyasa
beklentisinin altında kaldı. Verilere göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE), 2023 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre yüzde 3,43, bir
önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 55,00, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 61,36 ve on iki aylık
ortalamalara göre yüzde 54,26 oranında arttı.
Önceki veride ise TÜFE’deki değişim
yıllık yüzde 61,53, aylık yüzde 4,75 olarak gerçekleşmişti.
Bir önceki ay ile kıyasladığımızda
aylık TÜFE’nin artış hızında belirgin bir yavaşlama kaydedilirken, yıllık
enflasyonda ise düşüşün sınırlı kaldığı görülüyor. Öte yandan geçen yılın aynı
ayında TÜFE’deki yıllık artışın yüzde 85,51 olduğu göz önüne alındığında baz
etkisinin de etkili olduğunu söyleyebiliriz.
Yİ-ÜFE
ise Ekim ayında bir önceki aya göre
yüzde 1,94, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 38,70, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde
39,39 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 58,46 artış gösterdi.
Ana harcama gruplarının yıllık değişim
oranlarına bakıldığında;
Yüzde 94,12 ile lokanta ve oteller,
yüzde 81,30 ile sağlık, yüzde 80,83 ile eğitim, yüzde 71,99 ile ulaştırma,
yüzde 71,99 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 61,97 ile alkollü içecekler
ve tütün ana harcama grupları manşet enflasyonun üzerinde kalırken, yüzde 60,96
ile ev eşyası, yüzde 60,33 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 56,96 ile eğlence ve kültür, yüzde
46,70 ile haberleşme, yüzde 39,15 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 25,98 ile
konut ana harcama grupları ortalama TÜFE'nin altında kaldı.
Ana harcama gruplarının aylık değişim
oranları incelendiğinde ise;
Ulaştırmada yüzde -0,18, alkollü
içecekler ve tütünde yüzde 0,09, eğitimde yüzde 0,29, eğlence ve kültürde yüzde 2,26, ev eşyasında yüzde 2,60, sağlıkta yüzde 2,64, haberleşmede yüzde 2,67, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 3,08,
gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,20, lokanta ve otellerde yüzde 3,51, konutta
yüzde 7,54 ve giyim ve ayakkabıda ise yüzde 13,73 artış gerçekleşti.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan
Ekim ayı itibarıyla, 15 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 6 temel
başlığın endeksinde değişim olmadı. 122 temel başlığın endeksinde ise artış
gerçekleşti.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji,
alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, Ekim ayında bir
önceki aya göre yüzde 3,48, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 60,05, bir
önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,61 ve on iki aylık ortalamalara göre
yüzde 57,65 olarak gerçekleşti.
Sonuç olarak aylık enflasyonda nispeten
bir düzelme kaydedilse de döviz kurlarındaki istikrara rağmen çekirdek
enflasyonun hâlâ güçlü kaldığını görüyoruz. Diğer yandan TÜFE’nin oldukça altında
kalan ÜFE’deki artış mal enflasyonuna pozitif yönde yansırken, hizmet enflasyonundaki
katılığın devam ettiğini söyleyebiliriz.