Doğu Akdeniz'de Yeni Bir Gelişme

Tarih boyunca ülkelerin sivil ve asker idarecilerinin birinci önceliği her zaman risk ve fırsatları doğru değerlendirmek için çalışmışlardır. Bu nedenle gelecekteki belirsizlikleri azaltıp doğru kararlarla önemli avantajlar sağlamak son derece hayati bir öneme sahiptir.

Hayat nasıl ki tek düze değilse, ülkelerin durumu ve ilişkileri de tek düze değildir. Sürekli yeni oluşumlar, değişimlere neden olur, değişimler de yeni risk ve fırsatları doğurur. Bu nedenle gelişmeleri yakından takip ederek, imkânlar dâhilinde risklere karşı tedbir alıp fırsatları değerlendirmek gerekir.

Son yıllarda Doğu Akdeniz’de yüksek miktarda enerjinin keşfedilmiş olması, Türkiye başta olmak üzere denize kıyısı bulunan ülkeler için büyük bir fırsattır. Fakat enerjinin çıkartılıp işletilmesinde Türkiye’yi denklem dışı bırakma çabaları ise, büyük bir risk oluşturmaktadır.

Ancak Yunan medyasına yansıyan bazı haberlerde Mısır, Türkiye’nin Birleşmiş Milletlere bildirildiği kıta sahanlığının sınırlarını dikkate alarak 18. Parselde ruhsat ihalesi ilan etmiş. Yunanistan’da öfkeye neden olan bu yeni gelişme bizim uzun bir zamandan beri savunduğumuz ‘’Türk-Mısır ilişkilerinin geliştirilmesi gerekir’’ fikrinin hayata geçmesi için önemli bir fırsattır.

Türk-Mısır ilişkilerinin geliştirilmesi her iki ülkenin çıkarına hizmet edeceği gibi daha büyük fırsatların kapılarını da açacaktır. Mısır Türkiye’nin Afrika’ya açılan kapısı, Türkiye’de Mısır’ın Balkanlara ve Orta Asya’ya açılan kapısı olabilir.

Müstafi Tümamiral Doç. Dr. Cihat Yaycı’nın Başkanlık ettiği Bahçeşehir Üniversitesi Denizcilik ve Global Stratejiler Merkezi ‘’Mısır’ın Türkiye için önemi’’ başlıklı yazısında: ‘’Mısır bulunduğu coğrafi konumu, Süveyş Kanalı’nın kontrolü ve hepsinden önemlisi de Filistin sorununa bulunabilecek olası bir çözümde oynayacağı kilit rol yüzünden anahtar konumda olan bir ülkedir.’’

Bakın bu çok önemli bir husustur. Bugün ‘’Ortadoğu’da’’ Filistin’de İsrail sorunu çözülmeden kalıcı bir barış sağlanamaz ve gerçekten de yazıda da belirtildiği gibi Mısır kilit bir ülkedir.

Ayrıca gözden kaçırılmaması gereken önemli bir hususun altını çizmek isterim; bugün dünyadaki dönüşümler, ekonomi ve siyaseti geçmişte olduğunda daha ilgili hâle getirmiştir. İnsanların ekonomik refahı ve milletlerin akıbeti, piyasanın işlevlerine ve sonuçlarına sıkı sıkıya bağlı hâle gelmiştir. Bunu sadece bir tespit olarak söylüyorum.

Bu bağlamda Türk-Mısır ilişkilerinin geliştirilmesi hem ekonomik hem de siyasi bakımdan son derece önemli olacaktır. Türkiye ile Mısır, ortak bir tarihe, ortak bir coğrafyaya, ortak bir kültüre sahip oldukları gibi gelecekleri de, acı ve sevinçleri de ortaktır.

Bütün bu ortaklığa rağmen, Mısır yönetiminin Doğu Akdeniz’de Yunanistan’la görüşmeler yapması ciddi bir hataydı ve şimdi bu hatanın fark edildiğinin işaretleri görülmüş olması önemli bir fırsattır.

Mısır’ın hatasını fark etmesinde Cihat Yaycı ve ekibinin birçok dilde yayınladığı mesajların etkili olduğunu düşünüyorum. Türk-Mısır ilişkilerinin geliştirilmesi hem Doğu Akdeniz’de hem de diğer alanlarda her iki ülkenin faydasına olacağını bir kez daha vurgulamak isterim.

Toparlayacak olursak, şimdi Doğu Akdeniz’de yeni bir gelişme ortaya çıkmıştır. Türk Dış İşleri bu yeni gelişmeyi fırsata çevirmelidir.