Dinimizde insan hayatının önemi- 1
İslam; yaratılmışların en şereflisi ve en
mükemmeli olan insana çok büyük değer ve önem vermiştir. Çünkü insan, Allahü
Teâlânın yeryüzündeki halifesi ve dininin uygulayıcısıdır. İslama göre insan,
-yerine göre- meleklerden bile üstün olabilir. Çünkü insan, meleklerin ve
hayvanların tersine; bünyesinde iki zıt kuvvet bulundurmaktadır. Bu
kuvvetlerden birisiyle yerine göre melekleri bile imrendirecek bir seviyeye
çıkabilmekte diğer kuvvetle de tam tersine aşağıların en aşağısı
olabilmektedir. İnsan hakkında en doğru ve en net bilgileri ancak İslam
dininden öğrenebiliriz. İslam dininin insan hakkında vermiş olduğu bilgilere bugünün
bilim ve teknolojisi henüz ulaşabilmiş değildir.
Allahü Teâlâ, bu kadar değer verdiği insanı,
en güzel şekilde yaratmıştır. Bu hakikat, âyet-i kerimede şöyle ifade
buyurulmaktadır: “Muhakkak ki Biz, insanı en güzel surette yarattık.”
(Tin 4) Evet görünüş olarak insan, bütün yaratılmışların en güzelidir. Vücut
organları arasındaki uyumu, düşünebilmesi, iyiyle kötüyü, güzelle çirkini,
doğruyla yanlışı ve hayırla şerri birbirinden ayırd edebilmesiyle insan, bütün
harikaları bünyesinde toplamış bir varlıktır. Bütün kâinat, canlısıyla
cansızıyla insanın emrine âmâde edilmiş ve insana onlar üzerinde tasarruf
kabiliyeti bahşedilmiştir. İnsan ise; Allahü Teâlâya ibadet etmek için
yaratılmıştır.
Yüce dinimiz İslam; bu kadar değer verdiği
insanın, mutlu ve onurlu bir hayat yaşayabilmesi için, beş temel varlığını (hakkını) koruma
altına almak istemiştir. Bunlar; din, can, akıl,
nesil ve mal. Çünkü bu haklar ihlal
edildiği taktirde, kişisel güvenlik de toplumsal huzur da tehdit altına girer. Bu temel haklar, bütün insanlar için geçerlidir. Bu haklar
konusunda, müslüman ve gayr-ı müslim arasında fark gözetilmez. Zira insan,
ancak bu haklarını muhafaza edip yaşayabilirse insanlık şerefini koruyabilir. Biz
bu yazı serisinde İslamda “hayat hakkı” konusu üzerinde durmaya çalışacağız:
Dinimiz, temelde bütün insanların hayat
hakkını güvence altına almış ve uygulamada gerçekleştirilmesi için çeşitli
tedbirler öngörmüştür. Yüce dinimizin insan hayatına verdiği değeri
anlayabilmek için Kuran-ı kerimin şu âyet-i kerimelerine kulak vermek kâfidir: “Kim,
katil olmayan ve yeryüzünde fesat çıkarmayan bir kişiyi öldürürse, sanki bütün
insanları öldürmüş gibi olur. Kim de bir kişinin hayatını kurtarırsa sanki
bütün insanların hayatını kurtarmış gibi olur.” (Mâide 32)
“Haklı bir sebep olmadıkça Allah’ın dokunulmaz
kıldığı cana kıymayın. Bir kimse haksızlıkla öldürülürse velisine yetki verdik;
ancak o da öldürme hususunda sınırı aşmasın; çünkü o, yeterince yardıma mazhar
olmuştur.” (İsra 33)
Bu emir gereği haksız yere insan öldürmek
yasaklanırken; “öldüren, öldürülür!” hükmü de getirilmiştir. Bununla ilgili
olarak Allahü Teâlâ şöyle buyuruyor: “Ey iman edenler! Öldürülen kimseler
hakkında size kısas farz kılındı.” (Bekara 178)Başka bir âyet-i
kerimede de kasten bir mümini öldürmenin -uhrevî- cezası şöyle bildiriliyor:
“Kim, bir mümini kasden öldürürse, onun cezası içinde ebedî kalmak üzere
gireceği cehennemdir. Allah ona gazab etmiş, onu lânetlemiş ve onun için büyük
bir azap hazırlamıştır.” (Nisa 93)
Bunun için insan; başkasının canını tehlikeye
atacak fiillerde bulunamayacağı gibi, kendi canını da tehlikeye atamaz. Âyet-i
kerimelerde buyuruldu ki: “Kendinizi öldürmeyin, Allah size çok
merhametlidir.” (Nisa 29) ve “Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye
atmayın!” (Bakara 195) Bunun için Dinimiz, intihar etmeyi de kesin olarak
günah saymış ve yasaklamıştır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: “Kendini
boğarak öldüren kimse cehennem içinde kendini boğup duracaktır. Kendini vuran
kimse cehennemde kendini vurup duracaktır.” (Buhari 1299)
Ayet-i kerime ve hadis-i şeriflerden de
anlaşıldığı gibi; intihar etmek veya haksız yere bir insanın canına kıymak çok
büyük bir cürümdür. İslam dinine göre şirkten sonra en büyük günah adam
öldürmektir. Adam öldürmenin Allah’a ortak koşmaktan sonra en büyük günahlardan
sayılması, islam dininin insan hayatına vermiş olduğu değeri açıkça
göstermektedir.
(Devamı haftaya…)
