​Dergilerimizin güçlü dünyası

Ekonomik sıkıntılara rağmen kültür, sanat, fikir ve edebiyat dergilerinin yayına düzenli olarak devam etmesi ümidimizi artırıyor.

Edebiyata ve sanata meraklı olan gençlerimizin en büyük isteklerinden birisi kitap yayımlamak, diğeri de dergi çıkarmaktır. Bana sorduklarında kitap konusunda acele etmemeleri gerektiğini, kendilerini hazır hissettiklerinde ve çalışmalarının ilgi gördüğünü gördüklerinde harekete geçebileceklerini söylüyorum ve ekliyorum: “Her kitabın bir kaderi var. Bir kitabın ne zaman yayımlanacağını bilemeyiz.” Tevekkül sahibi gençler bu sefer, “Hocam bari bir dergi çıkaralım!” diyorlar. O zaman da şöyle diyorum: “Arkadaşlar dergi çıkarmak kolay gibi görünür ama aslında o kadar da değil. Zor, zahmetli bir iştir aslında. Öncelikle maddi imkânınız olacak. Şair ve yazarlardan geniş bir çevreniz olacak, bir yıllık birikmiş yazılar elinizin altında olacak. Ama dergilerle hemen temas kurun. Öncelikle onlara edebî çalışmalarınızı gönderin. Hemen yayımlanmazsa acele etmeyin. Gün gelir editörler, kıymetli yazılarınızı yayımlamak zorunda kalır. Ama bu işte de çıraklık-kalfalık-ustalık usulü esastır. Yani önce dergilerde görüneceksiniz, sonra vazgeçilmez olacaksınız, son olarak ustalaşıp dergi çıkarabilecek veya yöneticisi olabilecek noktaya geleceksiniz.” Tabii sabırlı ve kararlı olanlar bu teklifimi kabul ediyor, aceleci olanlar ise söz dinlemeden birkaç arkadaşla alelacele bir dergi çıkarıp birkaç sayı sonra da kapatıveriyorlar. Elbette bu emeğe, enerjiye yazık. Bizim boşa harcanacak tek bir saniyemiz ve israf edilecek tek bir kuruşumuz yok!

Dergiler ve çıkış maceraları hakkında bunca laf ettikten sonra biz azimle, sabırla, kararlılıkla her ay dergileri omuzlayan, bin bir mihnet ile uğraştıktan sonra matbaadan gelen dergiyi görünce bütün yorgunluğunu unutan dergici dostları buradan önce selamlayalım. Kendilerine kolaylıklar, hayırlı yayınlar dileyelim. Sonra da yeni dergilerimizden yine her zaman olduğunu gibi muhtasar olarak bahsedelim. Biz az söylesek bile siz dergileri alıp okuyacak, çoğu bulacaksınız. Buna inanıyorum.

ŞEHİR VE KÜLTÜR 11. YILINA GİRDİ

Kıymetli yayıncı, yazar ve kültür adamı Mehmet Kâmil Berse’nin Genel Yayın Yönetmenliği’nde neşriyatına devam eden Şehir ve Kültür dergisi, Fatih’te hazırlanıp Türkiye’ye dağılmaya devam ediyor. Önce derginin mizanpajının kısmen yenilendiğini müjdeleyelim. Dergi teknik bakımdan daha mükemmel bir noktaya doğru gidiyor. Derginin Görsel Yönetmeni Yakup Tutum kardeşimi kutluyorum. Ağustos’ta 121. sayısı çıktı. Hakikaten zaman çok çabuk geçiyor. Daha dün gibiydi derginin ilk sayısını göreli. İyi bir yönetim, sağlam bir yazar kadrosu ve teknik ekiple “mektep dergi” olma yolunda ilerleyen Şehir ve Kültür dergisine emek veren herkesi tebrik ediyorum. Bu sayıda Ümit Meriç, Nazif Gürdoğan, Süleyman Kızıltoprak, Kâmil Uğurlu, İsrafil Kuralay, Mehmet Mazak, Bilal Arıoğlu, Muhsin İlyas Subaşı, İsmail Bingöl, Muhsin Karabay ve diğer yazarların yazılarını okuyoruz.

MEHMED ÂKİF ERSOY ÖZEL SAYISI

Küçükçekmece İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü tarafından hazırlanan dönemli edebiyat-kültür sanat dergisi Cümle’nin üçüncü sayısı, “Mehmet Âkif Ersoy Özel Sayısı” olarak kültür hayatımıza kazandırıldı. İlçe Milli Eğitim Müdürü Murat Gözüdok’un himayesinde ve Osman Koca’nın Yayın Danışmanlığı’nda çıkarılan dergiye emek verenlerin listesi kabarık. 352 sayfalık hacimli dergide Ahmet Sezgin, Ali Bal, Ali Haydar Haksal, Âlim Kahraman, Ayla Ağabegüm, Aziz Erdoğan, Bekir Tuncer Salihoğlu, Berat Demirci, Bestami Yazgan, Duran Çetin, Dursun Ali Tökel, Elif Sönmezışık Aydın, Emel Nermin Temel, Ergün Yıldırım, Ersin Nazif Gürdoğan, Fahrettin Gün, Fahrettin Tuna, Funda Özsoy Erdoğan, Hasan Aycın, Hüseyin Yorulmaz, İsmail Kıllıoğlu, Mahmut Babacan, Mehmet Kurtoğlu, Mehmet Nezir Gül, Mehmet Nuri Yardım, Muhammet Sani Adıgüzel, Mustafa Özçelik, Mustafa Uçurum, Nurettin Durman, Özcan Ünlü, Recep Garip Selvigül Kandoğmuş Şahin, Sevgi Korkusuz, Seyfettin Ünlü, Suavi Kemal Yazgıç, Şaban Sağlık, Şakir Kurtulmuş, Şule Köklü, Uğurcan Güler, Yusuf Tosun ve daha birçok yazarın makalesi yer alıyor. Tabii bütün bu yazılarda Âkif’in farklı cepheleri üzerinde duruluyor. Âkif için hazırlanmış dört dörtlük, esaslı bir sayı. Emek verenlerin ellerine, kalemlerine, yüreklerine sağlık.

ZİYA OSMAN SABA SEVGİSİ

Kitabımın adıdır Ziya Osman Saba Sevgisi. Edibimiz hakkındaki ilk çalışmam ise biyografiydi. Hakikaten edebiyat dünyasında bir Saba rüzgârı, muhabbeti esti. Geçmişte Ziya Osman’a burun kıvıran bazı kibirli edebiyatçılar, daha sonra şairimizi ve hikâyecimizi keşfetti. Az çok herkes ondan bahsetmeye başladı. Geç de olsa değerlerin fark edilmesi iyi. Yeter ki büsbütün nisyana terk edip nankörler zümresine katılmayalım. Bu sefer beni sevindiren ilgi, bir okulumuzdan geldi. Aksaray’daki meşhur ve tarihî güzel bina Pertevniyal Lisesi yöneticileri, geçen dönem önemli bir hizmete imza attı. Geçmişte de kültürel hizmetleriyle öne çıkan lisemizin yayını Pertevniyal Sanat dergisini gördüm. Muhteva olarak dolu, teknik olarak muntazam ve gerçekten de seviyeli bir dergi. Okul yönetimini ve dergiye emek verenleri yürekten kutluyorum. Geçen sayıda kıymetli hikâyecimiz “Mustafa Kutlu Özel Bölümü” vardı. Bu sayıda ise Cumhuriyet devri Türk edebiyatının en iyi şair ve yazarlarından Ziya Osman Saba’ya yer verilmiş. Uzmanlarla yapılmış yaklaşık on röportaj ve makale yer alıyor. Her zaman aranacak ve okunacak iyi bir kaynak sayı olmuş. Yazarlarına ve emektarlarına yürekten teşekkürler.

SÖĞÜT’TE DİLAVER CEBECİ DOSYASI

Söğüt, Ötüken Neşriyat bünyesinde çıkan, Genel Yayın Yönetmenliği’ni Sinan Terzi’nin yaptığı seviyeli bir edebî mecmua. Her sayısını merak ve heyecanla beklerim. Kapaktaki dosya konusunda “Dilaver Cebeci” yazıyor. Merhum şairimiz ve yazarımız Dilaver ağabey çok sevdiğim, saydığım bir büyüğümdü. Türkiye gazetesinde beraber çalıştık. O muhteşem mizah yazıları çok okundu. Son döneminde rahatsızlanmış ama dostlarını hiç ihmal etmemişti. Kubbealtı Vakfı’na uğrardı. Çay içer, sohbet ederdik. Sonra Süleymaniye yoluna koyulurdu. Dosyanın başında Rana Senanur Doğan’ın Cebeci Ailesi ile yaptığı hasbihal okunmalı. Cebeci’nin kadim dostu Nazım Tektaş ile Sinan Terzi ve Rana Senanur Doğan’ın gerçekleştirdi röportaj da çok değerli. Mehmet Ali Kalkan, Necati Gültepe, Osman Çakır, Talat Ülker, Nurullah Çetin, Batuhan Suoruç, Halil İbrahim Yücel, Emel Hisarcıklılar, Cansu Sole ve Muaz Ergü yazılarıyla dosyaya katkıda bulunuyor. Sinan Terzi ise şiirini Dilaver Cebeci’ye ithaf etmiş. Tabii arada orijinal, anlam yüklü ve çok güzel fotoğraflar da var. Söğüt, “Türk Şiirinde destan: Dillerde Destan Olanlar” temalı bölüm ile diğer yazı ve şiirlerle devam ediyor.

VE DİĞER DERGİLER

Keşke yerim müsait olsaydı ve bütün dergilerden tafsilatlı biçimde bahsedebilseydim. Ama ne yazık ki bu mümkün değil. Mecburen, hatta üzülerek diğer dergilere muhtasar bakacağım. İsimlerine göre alfabetik olarak sıraladığım dergilerin muhtevalarından kısaca bahsedeceğim. Dergileri bize ulaştıran dostlara teşekkür ediyorum. Çıktıkları bu kutlu seferde, yollarına emin biçimde, üzülmeden devam etmelerini diliyorum. Bu seferlerin ardından zaferlerin geleceğine inanıyorum. İşte diğer dergilerimiz:

Altınoluk: Mehmet Lütfi Arslan’ın Genel Yayın Yönetmenliği’nde neşriyatına devam eden Altınoluk’un 461. sayısı elimde. Dinî muhtevasıyla gönüllere hitap eden derginin kapağındaki sözler sarsıcı: “Haydi Gayret Vakti. Hayat, İman ve Cihaddır”

Aydos: Aydos, Sıddık Ertaş’ın yönetiminde yoluna azimle devam ediyor. Bir sanat-edebiyat dergisi. 35. sayısı da gün ışığına çıkmış. Çok değerli yazı ve şiirler var. Ama Ön söz’deki şu satırlar Gazze ile ilgili hislerimize tercüman oluyor: “Öldürüldük. Suçumuzun ne olduğunu bilmeden öldürüldük ve diri diri gömüldük toprağa; her zaman ve her yerde, bütün kara parçalarında, Filistin dâhil.”

Ayın Tarihi: Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından yayımlanan Ayın Tarihi’nde “Milletin Zaferi” ele alınıyor. 15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü etraflıca dile getiriliyor. Vefa/Hatıra kısmında Tarihçilerin Kutbu Halil İnalcık var.

Bizim Külliye: Elazığ’da Nazım Payam’ın yönetiminde sebatla çıkmaya devam eden Bizim Külliye, Anadolu dergiciliğinin yüz akı. Dergi 100. sayısıyla okurlarını selamlıyor. “Edebiyatımızda İyilik ve Kötülük” kapak konusu. Yolu üç ayda bir gözlenen Bizim Külliye’ye edebiyat camiasının sahip çıktığını görmek sevindirici. Yolu açık ola.

Dil ve Edebiyat: Eyüpsultan deyince aklıma, diğer kültür kurumlarıyla birlikte Dil ve Edebiyat dergisi gelir. Derginin Genel Yayın Yönetmeni Üzeyir İlbak, başyazıda “Türkçeye Çağrı”da bulunuyor. Dergide okunacak yazı çok ama benim dikkatimi ilk olarak Muhsin Duran’ın “Gülizar Hanım” yazısı çekti. Bir de merhum Cahit Zarifoğlu hakkındaki bölüm…

Edebiyat Ortamı: İki aylık edebiyat dergisinin 99. sayısı okuyucularıyla hasret giderdi. 17. yılını dolduran bu genç ve dinamik derginin Genel Yayın Yönetmeni edebiyatçımız Sadık Yalsızuçanlar. İçeride okunacak metinler çok ama Fahreddin Efendi Hazretleri’nin kapaktaki dörtlüğüyle şimdilik idare edelim: “Tevhid etsin dilimiz/Pâk olsun hem kalbimiz/Sırlar görsün gözümüz/Lâ ilâhe illallah.”

Genç: Her şeyden önce derginin adını çok seviyorum: Genç. Fakat lafta değil hakikaten zinde, atak ve gözü kara bir dergi. Basiretli bakışların, ferasetli şahsiyetlerin gayretiyle gençlere ulaşıyor. Kapak yine önemli, yine sarsıcı: “Propaganda renkli gerçekler karanlık.” Gündemi ıskalamayan, derdi-davası olan genç ruhların çıkardığı dergideki bir yazı başlığı: “Zulme Karşı Direnen, Ses Veren, Dirilen Gençlik.” Keşke Genç dergisi, bütün gençlerimize hep ulaşabilse.

Genç Kalemler: İki gün önce vefatıyla bizi hüzünlendiren Yakup Ömeroğlu, Genç Kalemler’in editörüydü. Yönettiği dergi ve Bengü Yayınları, Türkiye’nin Türk dünyasına açılan iki penceresi. Kardeş ülkelerin genç edebiyatçılarına sayfalarını açan Kardeş Kalemler’in 211 sayıdır çıkması önemli. Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı merhum Yakupoğlu’nun yetiştirdiği ‘genç kalemler’, inşallah dergiyi daha uzun yıllar yayımlamaya devam edeceklerdir. Yolları ve bahtları açık olsun. Aziz dostum, Yakup Ömeroğlu’nun mekânı cennet olsun.

Hece: Ankara’da yayımlanan Hece dergisi her sayısındaki özgül ağırlığı yine koruyor. Dosya konusu: “Günümüz Kumuk Şiiri”. Dergide şiirler, denemeler ve tanıtım yazılarının yanı sıra yapılmış röportajlar da muhtevaya değer katıyor. Yeni yayımlanan kitaplarla ilgili inceleme ve tenkit yazıları ise okurların dikkatini çekiyor.

Hece Öykü: Hece’nin kardeş dergisi Hece Öykü’nün kapak konusu “Türk Edebiyatında Varoluşçuluk ve Çıkmaz (Aporia) Öyküleri”. Sercan Ceylan konuyu etraflıca ele alıyor. Selim İleri ile Rüveyda Durmaz Kılıç’ın yaptığı röportaj, yazarın hayatında az bilinen yönleri öne çıkarıyor. Selim İleri’nin hayatı ve sanatı hakkında özlü bilgiler…

Lâle: Kültür, sanat ve medeniyet dergisi Lâle, görsel yönü zengin olan, irfanımızın temel meselelerini işleyen iyi bir mecmua. Lâle Yayıncılık tarafından titizlikle hazırlanan derginin Genel Yayın Yönetmeni Ahmet Akcan. Lâle’de işlenen konulardan bir kaçı şöyle: “İstanbul’da Medfun Hattatlar”, “Ta’lik Hattıyla Yazılan Kıt’alara Dair”, “İslam ve Estetik, “Üftâde Camii ve Türbesi’nin Mimarisi ve Bezemeleri”, “Hoca Ali Rıza Sergisi”, Türkiye Millî Külttür Vakfı Gelenekli Sanatlar Müzesi”.

Millî Mecmûa: Millî Mecmûa’nın 38. sayısında dosya konusu. “Türk Siyaset Düşüncesi”. Ötüken Neşriyat bünyesinde yayımlanan derginin Genel Yayın Yönetmeni Yasin Usta, “Ön Söz”de, dosya konusunu şöyle açıyor: “Türk siyaseti, tarihin derinliklerinden günümüze uzanan zengin bir mirası barındırır. Köklü medeniyetlerin izlerini taşıyan Anadolu toprakları, binlerce yıllık geçmişi boyunca farklı siyasî düşüncelerin, ideolojilerin ve hareketlerin doğuşuna ev sahipliği yapmıştır. İpek yolu üzerindeki stratejik konumuyla ticaretten kültüre, bilimden sanata kadar pek çok alanda önemli bir rol oynamış olan bu topraklar, Selçuklu ve Osmanlı siyasal düşüncesinin teşekkülüne şahitlik etmiştir.”

Nihayet: Ahmet Murat’ın idaresinde her ay çıkan Nihayet, 114. sayısıyla okuyucuların önüne çıktı. Dosya konusu önemli: “Farklı Açılardan Hac”. Nurullah Koltaş, “Her Hac Bir Diriliş, Her Vakfe Bir Uyanıştır” diyor. Tabii başka değerlendirmeler, yaklaşımlar da var.

Olağan Şiir: Olağan Şiir’in Temmuz-Ağustos sayısında iyi şairlerin güzel şiirleri yer alıyor. Bazı isimleri şöyle sıralayabiliriz: Ömer Yalçınova, Zeynep Yıldırım, Sulhi Ceylan, Muhammed Musab Önder.

Turing: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, önemli kültür sanat hizmetleri yapıyor. Kurumun Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Bülent Katkak, gençlerin sevdiği ve saydığı bir idareci. İstanbul’un birikimli hocalarını, sanatkârlarını ve bilim adamlarını gençlerle buluşturuyor. Yayıncılık ve kültür toplantıları bunların başında geliyor. Turing dergisinin son sayısında önemli yazılarla “Lâle ve İstanbul” var.

Yedi İklim: Türkiye’nin en köklü ve kadim dergilerinden Yedi İklim’in edebiyat dünyamızda hep var olması en büyük temennim. Kıymetli hikâyeci-yazar büyüğümüz Ali Haydar Haksal’ın titizliğini koruyan bir dergidir Yedi İklim. Nesiller yetiştiren bir okul dergidir. 413. sayıda “İhsan Deniz Dosyası” açılmış. Başyazının başlığı çarpıcı ve çok doğru: “Kesintisiz Bir Akış.” Dosyaya pek çok isim değerlendirme, yorum, hatıra ve incelemelerle katkıda bulunuyor.

Türk Edebiyatı: Aylık fikir ve sanat dergisi Türk Edebiyatı, 609. sayısıyla edebiyatseverlerin huzuruna çıktı. Dosyası: “Sanatta Ahenk Arayışı Estetik.” İmdat Avşar’ın Genel Yayın Yönetmenliği’ni yaptığı derginin bu sayısında dosyaya kakı sunan isimlerden bazıları şunlar: Pervin Çapan, Nilüfer Tanç, Süleyman Yiğit, Nagehan Uçan Eke, Kâmil Uğurlu, Jülide Erken, Enver Aykol.

Yüzakı: Yüzakı aylık edebiyat, kültür, sanat, tarih ve toplum dergisi logosuyla çıkıyor. Dinî muhteva ağırlıkta. Son sayısına “Îmânın Fârikaları: Cenab-ı Hak’tan Haşyet, Ümmete Merhamet, Dünyaya Zühd.”Kapaktaki ayet-i kerime ise günümüz Müslümanlarına bir ihtar gibi parlıyor: “İnsanlar, imtihandan geçirilmeden, sadece; ‘İman ettik!’ demeleriyle bırakılacaklarını mı sandılar?”

Zafer: Köklü ve eski dergimiz Zafer, değerli yazarımız Prof. Dr. Sefa Saygılı’nın Genel Yayın Yönetmenliği’nde çıkmaya devam ediyor. Kapaktaki resim çarpıcı, yazısı da öyle: “Modern Çağın Getirisi Yalnızlık!” Bunalıma düşen insanların arayışlarına neşter vuruluyor. Sorgulayan, düşündüren, tefekküre sevk eden inanç merkezli bir dergi.