Darülaceze'ye kardeş geldi
Sultan II. Abdülhamid Han, 1890 yılında bir irade yayınlayarak İstanbul’da kimsesizler için bir kurum yapmasını istedi. Seçilen mekân Kâğıthane Köyü’nün merasıydı. Köylüler merayı bağışladı, yanındaki çiftliği de Padişah bizzat kendi bütçesinden parasını ödeyerek istimlak ettirdi. Yetmedi, Darülaceze’nin yapımı için özel eşyalarını bağışladı. Bir müzayede ile bu eşyalar satılıp Darülaceze’nin temeline ilk harç konuldu.
1895 yılında tamamlanıp hizmete giren, 128 yıldır
faaliyet gösteren Darülaceze’ye geçen hafta bir kardeş geldi. Bu sefer yer olarak
İstanbul Havalimanı yakınlarında, Arnavutköy Yassıören’de ferah bir mekân
seçilmişti. 20 Mayıs’ta temeli atılan “Sosyal Hizmet Şehri”nin yapımını
Cumhurbaşkanı Erdoğan erkene çekerek yarı yarıya kısalttı. Üç yılda bitirilmesi
planlanan şehir 1,5 yılda tamamlandı. Yeni merkez, ilkinin iki katı
büyüklüğünde...
Darülaceze, başta Padişah, tüccarlar ve Osmanlı
ülkesindeki tüm memurların gönüllerinden kopan bağışlarla inşa edilmişti. Yeni
şehir için gerekli kaynak da 2021 yılında ikincisi yapılan İyilik Müzayedesi
ile toplandı. Hayırsever ve gönüllüler, kurum ve şirketler çorbada bizim de
tuzumuz olsun dedi. Ve ortaya yatay mimariye sahip, insanların huzur içinde
yaşayacağı modern ve özgün bir şehir çıktı.
***
Abdülhamid Han, vizyon sahibi bir devlet adamıydı.
Osmanlı ülkesinde sokaklarda dilenciler dolaşsın istemiyordu. Kimsesiz yaşlılar
ve sokağa bırakılan bebeklerin yanı sıra dilenciler de toplanıp Darülaceze’ye
getiriliyor, burada eğitilip terbiye ediliyor, gençlere önce milli ve dini bir
temel eğitim veriliyor, yabancı dil ve meslek öğretiliyor, ardından bir ustanın
yanına yerleştiriliyordu.
O gün bugündür Darülaceze’de çalışanların maaşları dâhil,
tüm giderler gönlü gani insanların bağışları ile karşılandı. Sultan II. Abdülhamid
Han’ın arzusu, bu kurumun Osmanlı ülkesinin dört bir yanında açılmasıydı. Bir
iki vilayette açıldı ama onlar fazla uzun ömürlü olmadı.
Okmeydanı Darülaceze’nin kapasitesi bugün 500 kişi civarında.
Bir o kadar da çalışanı var. Yeni Darülaceze’de ise 928 kişi barınacak. Zaman
içinde bu rakam 1.400’e kadar çıkabilecek. Bu yeni şehirde garibanların yanı
sıra zenginler de ücret alınarak bakılacak.
***
Dünya nüfusunun giderek yaşlandığı bir dönemde Yassıören’de
mimari açıdan örnek bir proje ortaya konuldu. Bir insanın tüm ihtiyaçları
dikkate alınarak 23 bloktan oluşan yavaş, yatay ve yaşanabilir bir şehir inşa
edildi. O kadar ince elenip sık dokundu ki, proje uluslararası bir ödül bile aldı.
Yeni Darülaceze’de her binanın giriş katında mutfak ve
ortak dinlenme alanları var. Rehabilitasyon ve fizik tedavi merkezi de ihmal
edilmemiş. Farklı oturma grupları, yürüyüş ve bisiklet yolları, göletler ve
hobi bahçeleri ile zenginleştirilmiş. Şehir merkezine biraz uzak
olduğundan şimdi personel için lojmanlar yapılıyor.
Darülaceze Sosyal Yaşam Şehri, Cumhuriyetin 100. Yılında Türk
insanına çok özel bir armağan oldu. Yaşlı bakım merkezleri ve evde bakım
hizmeti ile yaşlısına sahip çıkan devlet, Sultan II. Abdülhamid Han’ın başlattığı
bu özgün projeyi modernize ederek, her dilden, her dinden ve her ırktan tüm insanlığın
hizmetine sundu. Hayırlı olmasını ve yeni kardeşler gelmesini diliyorum.
