Çocuk Kütüphaneciliğinde Uzmanlaşma Projesi

16-23 Eylül 2023 tarihlerinde TÜBİTAK desteği ile Marmara Üniversitesi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi iş birliğinde “Okuma Kültüründe Sürdürülebilir İlerleme İçin Türkiye’deki Çocuk Kütüphanelerinde Vizyoner Dönüşüm ve Çocuk Kütüphaneciliğinde Uzmanlaşmaya Yönelik Eğitim Projesi 2 Eğitmen Eğitimleri” adlı proje eğitimi İstanbul’da gerçekleştirildi.

“Çocuk okuru olmayan bir toplumun asla büyük okuru olmaz.” diyordu Muzaffer İzgü. Ülkemizde son zamanlarda artan çocuk kütüphanesi sayısı ile birlikte daha nitelikli kütüphane hizmetleri için neler yapılabilir düşüncesi de birtakım idealist kütüphanecileri harekete geçirmiş durumda. Bu bağlamda Marmara Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehlika Karagözoğlu’nun bilimsel çalışmaları yanında, gayret ve fedakârlıklarla yürüttüğü projelerin ülkemizin her köşesindeki kütüphanelerin hizmet kalitesini arttırmayı amaçlaması sevindirici. Projeye 120’yi aşkın başvuru arasından seçilerek katılan genç kütüphaneciler, okuma kültürümüzün geliştirilmesi noktasında umudumuzu artırdı. Aynı zamanda lisansüstü öğrenimlerine de devam eden kütüphanecilerimiz, Doç. Dr. Mehlika Karagözoğlu’nun öğrencilik yıllarından itibaren hayalini kurduğu iyi kütüphane ortamlarının sağlanması için mesleki anlamda kendilerini geliştirmeye yönelik çalışmalar içindeler.

Eğitimler

TÜBİTAK BİDEB 2237A desteğiyle 20 ilden 22 çocuk kütüphanecisine “P4C Çocuklar İçin Felsefe, Orman Kâşifleri-Tabiat Okuryazarlığı, Masal Anlatıcılığı” gibi alanlarda değerli uzmanlarımız Yıldız Kulkul, Sümeyye Sel Odabaş, Emine Rana Demir, Sümeyye Ceylan ve Dramaturg Dursunali Emecen tarafından eğitmen eğitimleri verildi. Ayrıca Prof. Dr. Bülent Yılmaz, Prof. Dr. Belma Tuğrul, Dr. Öğr. Üyesi Özgür Polat gibi akademisyenler de projenin eğitimcisi idi. Hem teorik bilgiler verildi hem de uygulamalar yapıldı.

Fatih ve Zeytinburnu Belediyelerinin kütüphaneleri, Rami Kütüphanesi ve tarihi mekânlar gezildi.Buralarda gözlem yapıldı, kütüphane ortamları ve etkin kütüphane kullanımları hakkında bilgi alındı.Kütüphanecilik konusunda belediyelerimizin takdir edilecek hizmetleri olduğunu gördük. Kültür ve sanatın, akademik çalışmaların merkezi hâline gelen bu yenilikçi kütüphanelerde verilen kaliteli hizmetten özellikle gençlerimizin çok memnun olduğunu gördük. 7/24 çalışan kütüphanelerde gençlerimiz sınavlara hazırlanıyor, akademik çalışmalar yapıyor. Ancak kütüphanelerin 7/24 açık olması konusunu bir kez daha düşünmek gerektiğini de hatırlatmış olalım.

Kütüphanecilerin Dostluğu

20 farklı ilden eğitime katılan kütüphanecilerin mesleki dayanışmaları, tecrübe paylaşımları ve kütüphanelerde gerçekleştirdikleri etkinliklerden bahsetmeleri değerliydi. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Bilgi ve Belge Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Özgür Polat’ın öğrencilerinin gelişimine destek vermesi kıymetliydi. Özgür Hoca, kütüphanecilerle bir de araştırma makalesini paylaşarak tecrübelerini aktardı.

Projeye katılan kütüphanecilerin mesleklerine olan tutkuları, kendi aralarındaki bağları, nitelikli iletişimleri ve kurdukları samimi dostluklardan anladık ve gördük ki kütüphanecilik sadece resmî bir görev değil, nesillerin kültürel ve sosyal açıdan gelişimi, toplumun dönüşümü ve ilerlemesi için canla başla çalışan kitap medeniyetimizin gönüllü neferlerinin ifa ettikleri bir meslektir. Okuma kültürünün meşalesini yakan ve bebeklerden başlayarak toplumun tümünün okuma kültürünün gelişmesi için çalışan kütüphanecilerimiz sadece kitap kaydeden, sınıflama ve kataloglama yapıp ödünç kitap verme işlemini gerçekleştiren memurlar da değildir. Burada başlayan iletişimi daha ilerilere taşıyarak nitelikli eserlerin tanıtımı, okunması, okuma alışkanlıklarının geliştirilmesi ve okuma kültürünün yaygınlaştırılarak toplumun dönüştürülmesi konusunda da en etkin ve yetkin meslek grubudurlar.

Doç. Dr. Mehlika Karagözoğlu’nun okuyan Türkiye idealini gerçekleştirmek üzere İstanbul’da buluşan kütüphanecilerimizle tanışmış olmak bahtiyarlıktı. Bu alanda atılan her adım çocuklarımız, geleceğimiz ve ülkemiz için kıymetliydi. Büyük bir kültürün mirasını üstlenen bizlerin sorumluluğu çok fazla. Bu anlamda şehirlerimizde her semte en az bir kütüphane kurulmalı, buralara da Bilgi ve Belge Yönetimi mezunu kütüphaneciler atanmalı. Özellikle belediyelerin kurduğu ve ücretsiz hizmet sunduğu kütüphanelerde de yine Bilgi ve Belge Yönetimi mezunu kütüphanecilerin istihdam edilmesi isabetli olacaktır.

Kütüphanecisiz Okul Kalmasın

Millî Eğitim Bakanlığı Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği’ne göre “Kitap sayısı 3000’i aşan okul kütüphanelerine bir kütüphaneci atanır (Madde 7).” denilmektedir ancak bugüne değin bir uygulama gerçekleşmedi. Umarız bu kadar idealist kütüphanecilerin yetiştiği bir ülkede okul kütüphanelerinde de uzman kütüphaneciler istihdam edilir. Buna gerçekten ihtiyaç var. Zira çocukların sadece test tekniğine mahkûm edilmesi, okumadan ve düşünmeden makine gibi çalışmaları ruhsal açıdan da sakıncalıdır.

Doç. Dr. Mehlika Karagözoğlu’nun okul kütüphaneleri hakkındaki yazısında geçen dua mahiyetindeki duygularını da paylaşmak istiyorum: “İstiyorum ki memleketin her çocuğu kütüphane ortamında büyüsün. İstiyorum ki benim öğrenciliğimde bulduğum kütüphaneyi, yurdumun her okulunda bulabilsin geleceğimiz olan çocuklar. Kapısı kapalı olmasın kitapların, dergilerin, fikirlerin, ümitlerin… Ve her teneffüs, teneffüs edebilsinler bilginin tarifsiz kokusunu.”

Kitap okunan yerde bilginin ışığı vardır aksi hâlde cehaletin karanlığına mahkûm olursunuz. Ülkemizin okuma kültürüne katkıda bulunmanın sevinciyle yeni projeler gerçekleştirmek için sözleşen kütüphanecilerimiz, yediden yetmişe herkesi kütüphaneye davet diyor. Son olarak, ufuk açan bu örnek projenin yürütücüsü Doç. Dr. Mehlika Karagözoğlu başta olmak üzere emeği geçen tüm kişi, kurum ve kuruluşları, eğitime destek veren uzmanları, ülkemizin dört bir köşesinden gelen kütüphanecilerimizi tebrik ediyorum.