Cari fazla verdik
Bu hafta içinde faiz, cari denge ve sanayi üretim endeksi olmak üzere üç önemli ekonomik veri açıklandı. Genel olarak bakıldığında olumlu gelen bu veriler, Türkiye ekonomisinin toparlanma sürecine girdiğini gösteriyor. Bu verilere kısaca değinelim.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yüzde 19,75’ten yüzde 16,50’ye indirdi. Hatırlayacağınız üzere Temmuz ayında 425 baz puanlık faiz indirimi yapılmıştı. Bu son yapılan 325 baz puanlık indirimle birlikte Merkez Bankası, faizi-1,5 ay gibi kısa bir sürede-toplam 750 baz puan indirmiş oldu. Her ne kadar banka kredileri bu seviyelere gelmemiş olsa da bu durum yatırımcıları ve banka kredisiyle konut ya da taşıt almak isteyenleri sevindirdi.
Faiz indiriminin diğer boyutu ise döviz kurları üzerindeki etkisi. Normalde faizler düşünce döviz kurları yukarı yönde hareket ederdi. Ancak faiz kararının açıklandığı 12 Eylül Perşembe günü 5,76’nın üzerinde seyreden dolar, karar sonrası 5,65’e indi ve günü yüzde 1,57 düşüşle tamamladı. Bu da dolarda bir istikrar sağlandığını ve küresel çapta önemli bir gelişme olmadığı sürece doların bu seviyelerde kalacağını gösteriyor.
Yine Merkez Bankası tarafından açıklanan diğer bir veri ise cari işlemler hesabıydı. Buradaki tablo da olumlu geldi. Bir önceki yılın Temmuz ayında 2.178 milyon ABD doları açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın aynı ayında 1.158 milyon ABD doları fazla verdi. Bunun sonucunda, on iki aylık cari işlemler hesabı 4.445 milyon ABD doları fazla verdi.
Son veri ise Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı Temmuz 2019 Sanayi Üretim Endeksi.
Buna göre; sanayi üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1,2 azaldı.
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Temmuz ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,8 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1,3 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 2,4 azaldı.
Yıllık bazda azalan sanayi üretimi bir önceki aya göre yüzde 4,3 arttı.
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2019 yılı Temmuz ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 3,2 ve imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 4,7 artarken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0,5 azaldı.
Sanayi üretim endeksi ve değişim oranları tablosuna göre en dikkat çeken nokta dayanıklı tüketim mallarına ait rakamlar. Yıllık değişim eksi yüzde 7, aylık ise eksi yüzde 10,4 olarak gerçekleşmiş. Aylık değişimlere baktığımızda (elektrik, gaz, buhardaki yüzde 0,5’lik düşüşü saymazsak) düşen tek kalemin bu olduğu görülüyor.
