Bütçe yüzümüzü güldürüyor
Maliye Bakanlığı, 2016 yılı Ocak-Mayıs dönemi bütçe gerçekleşme sonuçlarını açıkladı.
Mayıs ayında bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18,6 artarak 49,5 milyar liraya, bütçe giderleri de yüzde 14,3 artış kaydederek 45,9 milyar liraya ulaştı.
Bütçe gelirleri Ocak-Mayıs döneminde ise 2015'in aynı dönemine kıyasla yüzde 16,7 artarak 230,9 milyar lira, bütçe giderleri de yüzde 10,8 artarak 221,9 milyar lira oldu.
Bu dönemde bütçe 9,1 milyar lira fazla verdi.
Maliye Bakanı Naci Ağbal yaptığı yazılı açıklamada, bu yılın ilk 5 ayında 2004'ten bu yana en yüksek bütçe fazlasının verildiğini bildirdi.
Bütçe giderlerinin yüzde 10,8 artmasına karşılık bütçe gelirlerinin yüzde 16,7 gibi yüksek oranda artması sayesinde bu memnuniyet verici tablo ortaya çıktı.
Tabloyu detaylı inceleme fırsatını bulamadığımız için bütçe gelirlerindeki artışın hangi kalemlerden kaynaklandığını bilemiyoruz.
Bu artış özelleştirme ve dolaylı vergilerden değil de kazanç üzerinden alınan vergilerden sağlanmış ise ayrıca olumlu bir gelişme olarak değerlendirilmelidir.
Diğer taraftan Ocak-Mayıs döneminde güvenlik ve savunmaya yönelik mal, malzeme ve hizmet alımlarına ilişkin harcamaların geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40,5 artarak 1 milyar 32 milyon liraya ulaşması dikkat çekti.
TÜKETİM DESTEKLİ BÜYÜME
Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla piyasa beklentilerinin üzerinde, yüzde 4,8 büyüyerek yıla iyi bir başlangıç yaptı.
Küresel dalgalanmalar, jeopolitik riskler, terör eylemleri, ihracat ve turizm sektöründe yaşanan sıkıntılara rağmen bu büyüme hızına ulaşılmasını takdir etmek gerekir.
Ancak büyümenin kaynağı araştırıldığında başarının gölgelendiği görülecektir.
Çünkü büyüme esas itibariyle devletin ve vatandaşın tüketiminden kaynaklanmıştır.
Devlet tüketim harcamaları geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 10,9 arttı.
Bunun büyümeye katkısı 1,16 puan olarak belirlendi.
Hanehalkının nihai tüketim harcamalarındaki artış ise yüzde 6,9'u buldu, büyümeye katkısı 4,78 puan oldu.
Buna karşılık devletin ve özel sektörün fabrika yatırımları geçen yıla göre azaldı.
Ayrıca net ihracat büyümeyi 1,5 puan aşağı çekti.
Bütün bu verilere dayanarak şunu söyleyebiliriz;
Devlet ve vatandaşın tüketim harcamalarının desteğiyle sağlanan büyümenin "sürdürülebilir" olması güçtür.
Kaliteli büyüme için ihracata ağırlık verilmelidir.
Öte yandan ekonomi yüzde 4,8 büyümesine karşın milli gelirimiz dolar bazında küçülerek bu yılın ilk çeyreğinde 708,6 milyar dolara geriledi.
Milli gelir 2015 yılında 720 milyar dolar olmuştu.
Böylece 2015 sonunda 9 bin 261 dolar olan kişi başına milli gelir ilk çeyrekte 9 bin doların altına düştü.
2008'de kişi başına milli gelirin 10 bin 400 dolar olduğunu hatırlarsak dolar bazında fakirleştiğimizin altını çizelim.
