BÜTÇE MARATONU SONA ERDİ
2015 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı TBMM'de kabul edilerek yasalaştı.
Enflasyonla mücadeleyi, cari işlemler açığını düşürmeyi, büyümeyi hızlandırmayı, iç tasarrufu artırmayı hedefleyen Bütçe Kanunu'nun hazırlanmasında temel alınan makro göstergeler şöyle belirlenmiş.
GSYH (milyar TL) 1.945 |
Büyüme 4.0 |
Kişi Başına Milli Gelir (dolar) 10.936 |
TÜFE 6,3 |
İşsizlik 9,5 |
İhracat (dolar) 173,0 |
İthalat (dolar) 258,0 |
2014'te yüzde 3,3 oranında büyüyeceği öngörülen ekonominin, dünyada hüküm süren durgunluğun etkisiyle 2015'te de yüzde 4 gibi düşük bir büyüme performansı sergilemesi bekleniyor.
Bu durumda kişi başına milli gelir 6 yıldır olduğu gibi yine yerinde sayacak demektir.
Hatta dolar kuru yıl içinde 2,50 TL'yi görür ise kişi başına mili gelirin 10 bin doların altına düşme ihtimali bile bulunuyor.
Enflasyonda hedef yüzde 6,3.
Son yıllarda bir türlü tutturulamayan enflasyon hedefinin petrol fiyatlarındaki düşüş sayesinde bu defa yakalanacağını umut etmek istiyoruz.
2014 ile ilgili son veriler de çift haneye çıkan işsizlik oranının yüzde 9,5 olarak tespit edilmesi gerçekçi bir yaklaşım.
Ne var ki nüfusun artması ve iş gücüne katılımın giderek yükselmesi nedeniyle işsizler ordusunu eritmeye yeterli bir oran değil.
İhracat da 173 milyar dolarlık hedefin de tutması zor görünüyor.
2014'te 166,5 milyar dolardı.
160 milyar dolarda kalacağı anlaşılıyor.
Küresel durgunluğun devamı halinde dış talep daralacağından ihracat olumsuz etkilenebilir.
Hedef sapabilir.
Bütçe Gelir-Gider Dengesi
Bütçe giderleri 472,9 milyar TL, gelirleri ise 452 milyar TL olarak hesaplanmış.
Buna göre açık 21 milyar TL.
Bütçe açığının bu seviyeye inmesi takdir edilmesi gereken bir başarı hikayesi.
Diğer bir sevindirici gelişme faiz giderinin bütçe içindeki payının sürekli azalmasıdır.
Öngörülen faiz gideri 54 milyar TL'dir.
Vergi gelirlerinin yüzde 13'üne tekabül ediyor.
2002'de bu oran yüzde 86 idi.
Gönül ister ki faiz gideri daha da azalsın.
Çünkü 54 milyar TL de çok büyük bir meblağ.
Az sayıda kişinin cebine giren bu para, eğer yatırıma yönelseydi ekonominin pek çok sıkıntısı hafiflerdi.
Vergi Gelirleri (milyar TL)
Vergi gelirlerinin vergi çeşitleri itibariyle tahmini dağılımı şöyle;
Gelir Vergisi 85,04 |
Kurumlar Vergisi 39,09 |
KDV 150,12 |
ÖTV 94,43 |
Damga Vergisi 11,57 |
BSMV 8,75 |
Harçlar 15,95 |
MTV 8,84 |
Özel İletişim Vergisi 4,71 |
Gümrük Vergisi 7,00 |
Diğer 1,55 |
Toplam 427,00 |
KDV İadesi 37,55 |
Net Vergi Geliri 389,5 |
Vergi gelirlerindeki dengesizliği ortaya koymak için bu ayrıntıyı bilgilerinize sunduk.
Görüldüğü üzere kazanç üzerinden alınan gelir ve kurumlar vergisinin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 29'dur.
Vergi adaletsizliğinin göstergesidir.
Yıllardır bu tablo değişmiyor.
Çarpıklığı gidermek için kayıt dışılıkla mücadelede daha etkin politikalar izlenmelidir.
Özetle; mali disiplinden taviz vermemek suretiyle bütçe açığının azaltılmasında sağlananbaşarı, vergi gelirleri içindeki dolaysız vergilerin payının arttırılması ve verginin tabana yayılmasında da gösterilmelidir.