Bazı sektörler hızlı yatırım bekliyor
İmalatu2026 Sanayiu2026 Ve fabrikalar.
İmalat sektörünün çalışması şüphesiz ekonomiyi doğrudan etkileyen ana unsur.
Kapasite kullanım oranındaki değişimler de sanayinin ve firmaların ekonomik aktifliğinin bir göstergesi.
Düşük kullanım oranları olumsuzluklara sebep olurken; yüksek oranlar üreticiler hatta ekonomik canlılık üzerinde pozitif etki doğurur.
Yüksek kapasite kullanım oranları maliyet, karlılık, verimlilik ve nakit akışlarında pozitif yönde önemli değişimlere yol açar.
Aylık, üç aylık ve yıllık ortalama oranlar geleceğin öngörüsünü tahminde de "yüksek anlamlar" içerir.
Küresel kriz yıllarında kullanım oranlarıu2026
Küresel kriz dönemlerinde kapasite kullanım oranları düşme eğilimi gösterirken; diğer dönemlerde ise yüksek seyreder.
2008 küresel ekonomik ve finansal kriz döneminde önceki dönemlerde; Türkiye'de kapasite kullanım oranları düşmemiş ve genel itibariyle yüzde 80'in üzerinde bir seyir göstermiştir.
Takip eden 2009 yılının ilk beş ayında olumsuz etkiler görülmüş ancak Sayın Erdoğan'ın ifadesi ile krizin Türkiye'yi teğet geçtiğini ıspat edercesine tekrar yüzde 70'lerin üzerinde seyretmeye başlamıştır.
Son 17 ayda en düşük oran 77,4; en yüksek oran 79,5 seviyesinde gerçekleşti. Mayıs ayında ise yüzde 77,9 oranında.
ABD ekonomisinde son 17 ayda en düşük oran 75,3; en yüksek oran 78,1 seviyesinde; Mayıs ayında ise yüzde 78 oranında gerçekleşti.
Ağustos ve Eylül yüksek seviyelere gebeu2026
Yukarıda da ifade ettiğim gibi yüksek kapasite kullanım oranları maliyet, karlılık, verimlilik ve nakit akışlarında pozitif yönde önemli değişimlere yol açar.
Böyle durumlarda maliyetler nispi olarak düşer, karlılık ve verimlilik artar, nakit akışında düzenlilik ve kolaylıklar yaşanır.
Yüksek kullanım oranı özellikle bir hususta dikkatli olmayı gerektirir.
Böyle dönemlerde arz artar. Ancak eğer talep daha yüksek ise fırsatçılara gün doğar ve enflasyonu tetikler.
Şuan itibariyle Türkiye için böyle bir hususun söz konusu olmadığını özellikle ifade etmeliyim.
Son 37 ayda Ağustos 2015 hariç (yüzde 76,5) kapasite kullanım oranı yüzde 77 ve üzerinde gerçekleşti.
Son 14 ayda ise Nisan 2018 hariç (yüzde 77,7) yüzde 78'in altına hiç düşmedi.
Kapasite kullanım oranları bu yılın Ağustos veya Eylül'ünden itibaren olumlu gelişmelerin olacağını gösteriyor.
Bazı sektörlerde yatırım ihtiyacı mı doğuyoru2026
Son dönemlerde bazı sektörlerde kapasite kullanım oranları yüksek seyrediyor.
Ağaç, ağaç ürünleri ve mantar ürünleri (mobilya hariç) imalatında; son 11 ayın ortalaması yüzde 83,54 olarak gerçekleşti. Mayıs ayında ise yüzde 87,7.
Bu oran, "ikili sektörler" itibariyle "kağıt ve kağıt ürünlerinin" imalatında son 12 ayda ortalama yüzde 85,42; "ana metal" sanayisinde yüzde 80,42; "motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork)" imalatında yüzde 86,34; "kimyasalların ve kimyasal ürünlerin" imalatında yüzde 79,7 gibi yüksek oranlarda seyrediyor. "Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin" imalatında Mayıs ayında kullanım oranının yüzde 83,7 olarak gerçekleştiğini ifade etmek lazım.
Mal gruplarında en yüksek oranlar ise "ara malı ve yatırım malı" üretiminde söz konusu. Her iki mal grubunda kapasite kullanım oranları yüzde 80'in üzerinde.
Bu yüksek oranlar bu sektörlerde yatırım ihtiyacının da doğmaya başladığını ifade ediyoru2026
Özellikle de dış ticaret açığının birinci sebebi olan "ara malı ve yatırım malı" üretimindeu2026
