Batı'da ve bizde evlilik
Batı'da ve bizdeki hayat tarzının farklılığı üzerine tartışmaya lüzum yok. Gerek kültür, gelenek gerekse inanç ve dini öğelerin etkisiyle ortaya çıkan ayrılıklar gayet doğal. Lakin bizde kronik bir hal almış toplumsal hastalığımız; her bir durumu, vakayı Batının yaşam biçimi, kültürü, değerleriyle kıyaslama olarak ortaya çıkmaktadır.
Temelde bu kadar farklılığımıza rağmen Batı ile siyam ikizleri olma arzusu sadece bugüne has bir hastalık değil Osmanlının son dönem imitasyon aydınının miras bıraktığı genetik bir takıntı!
Bununla birlikte evrensel değerlerde nüansal farklılıklar olsa da zaman ve mekan fark etmeksizin ortak paydada buluşulduğu ise bir başka hakikat!
Mukayese yaptığımız şeylerin hangisinin tartışılmaz unsurlar olduğu hangilerinin kıyas götürdüğü mevzuu ise daha çetrefil bir konu! Hal böyleyken sık sık hatta her mevzuda biz ve Batı kapışmasının yaptırılması ve Batının kriterinin mutlak, tartışılmaz doğru olduğu zihniyeti mevzubahis mirasın etkilerindenu2026
Birçok konuda birebir benzetme çabası düşe kalka ilerliyor olsa da konu evlilik, cinsellik gibi bizde daha kapalı ve tartışılmaktan pek de hazzedilmeyen yerlerde hem şaşırtıyor hem de kilitleniyor.
Her ne kadar bizde evlilik yaşı küçük, cinsellik yaşı büyük diye bilinse de detaylı incelemelerde iş daha da karmaşıklaşıyor. "Cinsel rüşt" denilen, kişinin yasal olarak cinsel eylemlerinin fakında olduğu ve bu konuda sağlıklı karar verebilme yetisine sahip kabul edildiği yaş, bizde ve diğer ülkelerde aynı değildir.
Cinsel rüşt yaşı, toplumlara göre değiştiği gibi toplum içerisinde de cezai ehliyet, seçme yaşı, evlenme yaşından farklı belirlenebilmektedir. Bu yaş, ülkelerin yasalarına göre15-18 arasında değişebilirken, 13'e düştüğü veya 20'ye yükseldiği ülkeler de bulunmaktadır.
Yasalar, rüşt yaşını eylemin niteliğine, tarafların cinsiyet ve yaşına göre belirleyebilmektedirler. İki kişi arasındaki yaş farkından, yaşı büyük olanın diğerini suistimal etmesi durumu gibi detaylar da bu kararın verilmesinde önemli rol oynar.
Yasalar, rüşt yaşı altındakilerle ilişkiyi suç sayar. Bu yaş için kimi ülkeler ergenliği kimileri evliliği kabul ederken kimileri de yaş sınırı belirlemektedir. Avrupa'da da rüşt için belirlenmiş tek bir yaştan bahsedilemez. İspanya, 13 yaş ile en düşük iken 2015'teki düzenlemeyle bunu 16'ya çıkardı. Ayrıca daha önce 14 olan evlilik yaşı da 16'ya yükseltildi. İspanyol gazetesi El Paris'e göre 2000-14 arasında 16 yaşından küçük yaşta evlenenlerin sayısı 365 iken 2014'te evlenen gençlerden sadece 5 tanesi 16 yaşından küçüktü.
Türkiye ise 18 ile dünyada en yüksek yaşı belirleyen ülkelerden biri. Öte yandan Türk Ceza Kanunu'na göre 15 yaşındaki çocuklara karşı gerçekleştirilen her türlü cinsel davranış çocuk cinsel istismarı olarak kabul edilir. Mağdurun 15 yaşından büyük olması halinde şikayet ile suç sayılırken yaş farkı 5'ten fazlaysa şikayet aranmadan işlem yapılmaktadır.
Dünyada her ne kadar rüşt yaşı, evlilik yaşı yasalarla belirlenmiş olsa da çocuk yaşta birliktelik ve hamilelikler sadece bizim değil Avrupa'nın da problemi. Bu konuda en büyük sorun yaşayan ülkelerden biri olan İngiltere'de hamilelik yaşı 10'a düşmüş durumda!
İngiltere'de sadece 8 yıl içerisinde henüz ilkokulu bitirmemiş 54 çocuk hamile kaldı. Bu çocuklardan 15'i 10, 39'u ise 11 yaşındaydı. İngiltere ve Galler'de her yıl 13 yaş ve altı 300 çocuk hamile kalıyor. 2002'den 2010'a kadar 15 yaş altı 63 bin 587 çocuk doğum yaptı. Basına açıklanan verilere göre 2002-2010 yılları arasında hamile kalan 63 bin 587 çocuğun yaş dağılımı şu şekilde: 12 yaş: 268, 13 yaş: 2 bin 257, 14 yaş: 14 bin 777, 15 yaş: 45 bin 861.
Çok sayıda Türk'ün bulunduğu ve kültürel alışverişin en yoğun olduğu ülkelerden Almanya'da ise 16 olan evlilik yaşının 17'ye çıkarılacağı 19 Kasımda basında yer buldu. Bu ne zaman yasalaşır bilmiyoruz!
Dünya ve Avrupa'dan bu yönde vereceğimiz örnekler bitmez. Bizdeki Batı hayranı, Türkiye düşmanı tiplere bu meyanda verilecek çokça numune var. Türkiye'yi topyeku00fbn sapkınlıkla, çocuk istismarcısı olarak nitelemek isteyenlere cevabımız çok, yalnız yerimiz az. Türkiye'de evlilik yaşının 18 olduğunu, ancak aile onayı ile 17 olabileceğini hatırlatırken, "bu konu burada bitmez" diyelimu2026
Twitter.com/sabihadogann
