Ahlak olmadan hukuk olmaz!
İnsan, akıl sahibi bir varlıktır. Akıl ve düşünme, sadece insanın sahip olduğu bir imkandır. Akıl sahibi olmak, insanın başıboş, vicdansız, bilinçsiz, sorumsuz ve köle gibi yaşamamasını gerekli kılmaktadır. Akıl, kişinin insan gibi yaşamasını, yani ahlaklı olmasını gerektirmektedir. Ahlaklı olmak, kişinin, insanların, canlıların ve doğanın haklarına saygı duyması, ahlak ve hukuk çerçevesinde onlarla ilişkiler kurması demektir. İnsanlardaki güç arzusu ve ihtirası, kişilerin ahlak ve hukuku teferruat olarak görmelerine neden olmaktadır. Hayatın her alanında meydana gelen bütün çürümüşlüklerin nedeni, ahlakın, aklın ve adaletin istisna, gücün ise norm olarak görülmesinden kaynaklanmaktadır.
Gücü hayatlarının ana değeri haline getirenler, akıl, ahlak ve adalet dahil bizi insan yapan her şeyi ihlal etme imtiyazını kendilerinde bulmaktadırlar. Bunlar için ahlak ve adalet, güç ve hakimiyetin kölesi olmaktan başka bir anlam taşımayan içi boş maskelerden başka bir şey değildir. Ahlakın ve hukukun gücün ve egemenliğin kölesi yapılması, aslında insan olmaktan istifa etmek ve vazgeçmek anlamına gelmektedir. İnsan olarak vasıflanmamızı sağlayan şey ahlak, akıl ve adalettir. Adalet ve ahlakın ortadan kalkmasının sonucu cinayetler, suçlar, çeteler ve fesatlardır. Rahmet Peygamberi, en büyük suç ve fitnenin adaletsizliğin sonucu olarak ortaya çıktığını ifade etmektedir: "Bir kavmin aile ve fertleri arasında hak ve adaletten uzak hükümler verilirse, o kavimde mutlaka kan dökümü yaygınlaşır." Ahlaktan, akıldan ve adaletten soyutlanmış kişiler ve toplumlardan geriye vahşet ve barbarlıktan başka bir şey kalmamaktadır.
Hukuk, formel yazılı kurallardan ibaret olmadığı gibi, ahlak da insana dışarıdan dayatılan şunu yap şunu yapma şeklindeki despotizm demek değildir. Hukukun amacı adaletin sağlanmasıdır. Adaletin gerçekleşmesine hizmet etmeyen hiçbir yazılı düzenleme, hukuk kuralı veya dokümanı olarak nitelenmeyi hak etmemektedir. Kanuna göre hukuk olmaz! Hukuka göre kanun olur! Hukuk ve kanun ilişkisinde tek ölçü adalettir. Ahlakın amacı, insanların toplumda hakim olan her şeye itaat etmesini ve uysallaşmasını sağlayan kurallara körü körüne bağlanması demek değildir. Ahlak, insanın ruhi derinliklerinden süzülerek akılla ve düşünmeyle iyi insan olmanın yolunu ve pratiğini bulmak için gösterilen çabanın tecrübesidir. İyi ve adil insanlar olmak için çaba gösterilmediği takdirde hayatı kirli, karanlık ve kanlı ilişkiler, suçlar, çatışmalar, yozluklar ve çöküşler kaplamaktadır.
Güce, servete ve yalana sahip olmak, kişilerin, grupların ve kurumların kendilerine hizmet eden bir ahlak icat etme imtiyazına sahip oldukları anlamına gelmemektedir. En büyük ahlaksızlık ve hukuksuzluk, kişilerin veya grupların güç ve çıkar oyunlarını meşrulaştıran ve güçlendiren sahte ahlak ve hukuk icat etmeye kalkmalarından kaynaklanmaktadır. Güç ve çıkara hizmet eden ahlak ve hukuk icat etmeye kalkmak, aslında insanın insanı köleleştirmesine, istismar etmesine yol açmaktadır. Bir grup azınlığın ahlak, hukuk ve maneviyatı istismar ederek insanlar üzerinde tahakküm kurması, ahlakla, hukukla, özgürlükle ve barışla bağdaşmamaktadır. Kur’an, insanın en büyük düşmanının ahlaksız ve hukuksuz zalimler olduğunu ifade etmektedir: “Zâlimlerden başkasına düşmanlık yoktur” (Kur’an, 2:192). Hukuk ve ahlak gibi gözüken hukukumsu ve ahlakımsı köleleştirme tuzaklarına karşı insan onurunun, haklarının ve özgürlüklerinin korunması için aklın ve düşüncenin sürekli olarak faal olması gerekmektedir.
Adalet, akıl ve iyi değersizleştiği için güç, baskı, çıkar ve Şark kurnazlığı yüceltilmektedir ve meşrulaştırılmaktadır. Şark kurnazlığı, akıllı ve ahlaklı olmak değildir. Güce sahip olmak, adaletli ve ahlaklı olmak değildir. İnsanların bir inanca, makama veya güce sahip olmaları, hiçbir şekilde onların ahlaksızlıklarını, akılsızlıklarını ve adaletsizliklerini maskelemeye yetmemektedir. Kur’an, bütün insani ilişkilerde adaletten sapılmaması gerektiği mesajını insanlığa iletmektedir: "Allah, insanlar arasında hüküm verdiğiniz zaman, adaletle hükmetmenizi emreder" (Nisa, 58).
