​8 Mart Dünya Kadınlar Günü

8 Mart Dünya Kadınlar Günü vesilesiyle TÜİK Mart ayında kadın istatistiklerini yayımlıyor.

Verilere göre; 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla, ülkemizde toplam nüfusun yüzde 49,9'unu kadınlar, yüzde 50,1'ini ise erkekler oluşturdu. Ne yazık ki toplam nüfustaki bu oransal dengeye rağmen başta istihdam oranı ve cinsiyetler arası ücret veya kazanç farkı açısından bakıldığında makasın kadınlar aleyhine açıldığını görüyoruz. Bu yüzden kadın-erkek ayrımından ziyade kadınların yıllar içerisindeki durumunu değerlendirmek daha umut verici olacaktır.

Türkiye geneli için ortalama eğitim süresi 2011 yılında kadınlarda 6,4 yıl iken 2022 yılında kadınlarda 8,5 yıla yükseldi. 2008 yılında en az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki kadınların oranı yüzde 67,5, iken, bu oran 2022 yılında yüzde 86,7’ye çıktı. 2008 yılında yükseköğretim mezunu (yüksekokul ve fakülte, yüksek lisans ve doktora mezunu) olan 25 ve daha yukarı yaştaki kadınların oranı yüzde 7,1 iken bu oran 2022 yılında yüzde 21,6 oldu.

2022 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun işgücüne katılma oranı %53,1 iken bu oran kadınlarda yüzde 35,1 oldu.

2022 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun istihdam oranı ise yüzde 47,5iken bu oran kadınlarda yüzde 30,4 olarak tahmin edildi.

İşgücüne katılma oranı eğitim durumuna göre incelendiğinde, kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 13,9, lise altı eğitimli kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 27,1, lise mezunu kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 36,1, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 43,0 iken, yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 68,8 oldu.

Hanehalkında 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki kadınların istihdam oranı 2014 yılında yüzde 24,3 iken 2022 yılında bu oran yüzde 28,0 oldu.

Hanehalkında 3 yaşın altında çocuğu olmayan 25-49 yaş grubundaki kadınların istihdam oranı 2014 yılında yüzde 48,7 iken 2022 yılında bu oran yüzde 56,2 oldu.

Eğitim seviyesinin yükselmesine bağlı olarak ortalama evlenme yaşı da hem erkeklerde hem de kadınlarda yükseldi. İlk evliliğini 2023 yılında yapmış olan kadınların ortalama evlenme yaşı 25,7 iken erkeklerin ortalama evlenme yaşı 28,3 oldu. Bu oran 2011 yılında kadınlarda 23,3 iken erkeklerde 26,6 olmuştu.

Verilere yıllar itibariyle bakıldığında kadınların sosyal, iş ve eğitim hayatlarında belirgin bir iyileşme kaydedildiği görülüyor. Özellikle eğitim süresinin yıllara göre artması önemli. Her şehirde üniversite açılması eleştirilirken, kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katılması ve en yüksek istihdam oranının üniversite mezunu kadın nüfusta olması dikkat çekiyor. Öte yandan meslek edindirmek amacıyla kurulan mesleki veya teknik liselerden mezun olan kadınların işgücüne katılma oranının yüzde 43’te kalması üzücü.