27 MAYIS

Bugün Merhum Başbakan Adnan Menderes'in 17 Eylül 1961 yılında idam edilişinin sene-i devriyesi. Türk siyasi, ekonomik, sosyal, hukuki ve akla gelebilecek her türlü alanı etkileyen bir hadisedir Sayın Başbakanın idamı. Zira aba altından sopadır bu olay. Olayın öncesi ve hukuki boyutlarından ziyade sonrasını değerlendirmek istiyorum. Evet hiç düşündünüz mü eğer 27 Mayıs Darbesi olmasa ve idamlar yaşanmasa idi ne olurdu. Türkiye bugün nerede olurdu? Daha mı iyi olurdu yoksa daha mı kötü olurdu?

11 Nisan 1990 yılında 3623 sayılı kanun ile iade-i itibarları verilerek 17 Eylül 1990 tarihinde İmralı adasından Merhum Özal ve yüz binler tarafından kendisi için yaptırılan Vatan caddesindeki anıt mezara taşındı. 1994 yılında bu caddenin ismi dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın teklifi ile Adnan Menderes Bulvarı olarak değiştirildi. Zira İstanbul'un can damarlarından olan bu cadde 1958 yılında Merhum Adnan Menderes tarafından yaptırılarak hizmete açılmıştır. OTDÜ ve Karadeniz Teknik Üniversitesini kazandırdığı gibi. Eskişehir tank fabrikası ve Kırıkkale silah fabrikası nı hizmete sokması gibi, 1958 yılında Ankara'da Banknot Matbaasını kurarak ilk defa banknotların Türkiye'de basılmasını sağladığı gibi. İlginç olan iade-i itibar oylamasında dönemin en büyük sol partisi ve CHP-SHP-CHP şeklinde isim değiştirerek ancak içerik aynı kalarak devam eden CHP (SHP) birçok milletvekili çekimser ve red oyu vermiştir. Bu nedenle birçok sol görüşlü kişi 27 Mayıs darbesini sever (!) ve bunun için darbelere yeşil ışık yakar zira iktidar demokratik dönemlerde ancak darbe ile görebilen bir anlayışın tezahürüdür bu düşüncedekiler için. Vatan caddesinin yapımı sırasında da istimlak ücretlerinin ödenmemesi de yargılanma sebeplerinden bir tanesidir merhum başbakanın. İlginçtir ki CHP'den 1945 yılındaki ihraç nedeni de Sayın İsmet İnönü'nün özel mülkiyete ait toprağın devletleştirilerek köylüye dağıtılması fikrine karşı çıkmasıdır.

İktidara seçimle gelen bir liderin yaptıkları ve yapmadıkları, sevapları ve günahları bol miktarda bulunmaktadır. Özellikle 10 yıl iktidarda kalan bir kişinin kararları mutlaka sorgulanacaktır. Bunların ülke menfaatine ve aleyhine sonuç doğuran yansımaları olacaktır. Ancak bu idam kararı sadece mevcut durumu değiştirmek amacı gütmemektedir. Bu idamlar ülkenin bundan sonra da bir grup ve devamında gelenlerce yönetilmesinin önünü açmıştır. Akıtılan kanın üzerine kurulan bir korku imparatorluğu söz konusudur. Her beğenilmeyen karardan veya uygulamadan sonra muhatabına bu olay hatırlatılır alenen veya anlayacağı dilden. Bu nedenle birçok siyasi "kefeni ile" yola çıktığını söyleme mecburiyetini hissetmiştir.

Menderes döneminin birçok hatası, günahı vardır. Ancak bunlar konuşulamaz bunlar üzerinde değerlendirme yapılamaz Nevşehir'in ilçe yapılması, Marshall Planı, Nato'ya katılmamız vs. bunları akademik olarak tartışamadık. Ülkemize getirisi ve götürüsü değerlendirme dışı kaldı. Bu nedenle bu gün önemli bir gün. Bu gün bir ülkenin kaderinin belli bir azınlık tarafından karartıldığı bir günün sene-i devriyesi. Bu günden yola çıkılarak 50-60 yıllarının yeniden okunması gerekiyor. Özellikle son yıllarının dikkatlice okunması gerekiyor. Zira mevcut hükümete de 60 da DP ye ve liderine de şu anki AK Parti liderine yapılanlar yapılmıştı. Tarih tekerrürden ibaret değildir ders alındığında. Bu dönemin günahları ve hatalarının çözüm merci bellidir. Ancak başka yollara tenezzül edenlere karşı Mısırda Adeviye Meydanında gösterilebilen direniş gösterilse idi bugün 27 Mayıs yaşanmayacaktı. Eğer bu gün mevcut olaylar karşısında hem hükümet hem taraftarları hem aydınlar hem de karşı görüştekiler 27 Mayısı okuyabilir ise biz bu cendereden daha kuvvetli çıkarız. Ancak 27 Mayısta olduğu gibi hukuksuzluklara yenilir sokağa teslim olursak 5 yıl içersinde tüm birikimi gelecek olan leş kargaları bitirir ve mevcut iktidarın mirasçıları daha güçlü olarak gelir. Bundan önce defalarca olduğu üzere. @CavitTatli