​2023'e veda ederken

Cumhuriyetimizin 100. yılı nedeniyle iyimser bir havayla girdiğimiz 2023 yılı ne yazık ki 6 Şubat tarihinde meydana gelen büyük deprem yüzünden tarifsiz acılarla başladı. İnşallah böyle bir felaket bir daha yaşanmaz desek de bu da hayatın bir gerçeği. Dolayısıyla inşallah gereken tedbirler zamanında alınır diyelim.

Geride bıraktığımız yıla ait ekonomik göstergeleri genel olarak değerlendirecek olursak;

Hatırlanacağı üzere geçen yılın başında özellikle ihracat partnerimiz olan ülkelerde resesyon(durgunluk) bekleniyordu. Bu durum doğal olarak büyüme rakamlarımızı da olumsuz yönde etkileyecekti. Ancak Türkiye ekonomisi, iç talepteki canlılığın ve deprem nedeniyle yeniden hareketlenen inşaat sektörünün de katkısıyla beklentilerin üzerinde bir büyüme performansı sergiledi.

TÜİK’in verilerine göre Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2023 yılı ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 4, ikinci çeyreğinde yüzde 3,9 ve üçüncü çeyreğinde yüzde 5,9 arttı. İnşaat sektörü ise yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 8,1 büyüdü.

Büyüme oranlarına paralel olarak işsizlik oranlarında da belirgin bir iyileşme kaydedildi. Uzun yıllar yüzde 10’un altına düşmeyen işsizlik oranı Ekim ayında yüzde 8,5 ile son 11 yılın en düşük seviyesine geriledi. İşsizlik oranı son 6 aydır tek haneli seviyelerde gerçekleşirken işsiz sayısı da 2015 Ağustos ayından beri ilk kez 3 milyonun altına düştü.

Enflasyon oranı ise 2022 yılı Ekim ayından itibaren düşüş eğilimine girmişti. Geçen yılın Ekim ayında yüzde 85,51 ile zirveyi gören TÜFE oranı 2023 yılı Haziran ayında yüzde 38,21’e kadar gerilemişti. En son açıklanan Kasım ayı yıllık TÜFE oranı yüzde 61,98, üreticilerin maliyetlerindeki artışı gösteren ÜFE oranı ise yüzde 42,25 olarak açıklanmıştı. Pandemi sürecinde enerji ve emtia fiyatlarındaki artış enflasyon oranını yükselten ana unsurlar olurken, salgının etkilerinin neredeyse tamamen ortadan kalktığı son 1,5-2 yıldır ise hizmet enflasyonu ve fiyatlama davranışlarındaki bozulma enflasyon için risk oluşturmaya devam ediyor. Haziran ayında yeniden yükseliş eğilimine giren TÜFE oranının 2024 yılı Mayıs ayında zirve yapacağı ve yıl sonunu yüzde 36 ile kapatması bekleniyor.

Enflasyonu düşürmek amacıyla seçimlerden hemen sonra faiz artışına gidildi. Yüzde 8,5 olan politika faizi son PPK toplantısıyla birlikte yüzde 42,5’e kadar yükseldi. Faiz oranlarındaki artış ve kredilerdeki sınırlamalar özellikle konut ve otomobil piyasasını etkiledi. Konut satışları Ocak-Kasım döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14,9 azalışla 1 milyon 87 bin 349 olarak gerçekleşti. Kasım ayında toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 5,6’ya kadar geriledi. Konut fiyatlarında ise düşüş olmasa da artış hızında belirgin bir yavaşlama kaydedildi.

Tüketici güven endeksine bakıldığında da; Mayıs ayında sert bir düşüş kaydedildiği, Ağustos ayından bu yana ise belirgin bir yükseliş olduğu görülüyor.

Umuyoruz ki 2024 hepimiz için hayırlı ve uğurlu bir yıl olur.