2022 Yılı Biterken…
İyisiyle kötüsüyle bir yılı daha geride bıraktık. 2022 yılına ait ekonomik göstergeleri ana hatlarıyla değerlendirecek olursak;
Enflasyon; tüm dünyada olduğu üzere bizim ülkemizde de yıl boyunca ekonomi
gündeminin ilk sırasında yer aldı. Geçen yılın Aralık ayında yıllık bazda yüzde
36,08 artan tüketici fiyat endeksindeki yükseliş eğilimi Ekim ayına kadar devam
etti ve Kasım ayında 24 yılın zirvesi olan yüzde 85,51’lik artıştan geri dönüş
başladı. Enflasyondaki bu artışta temel unsur maliyetlerin artmasıydı. Döviz
kurlarındaki yükselişin gecikmeli etkisi ve ithal ettiğimiz enflasyonla
birlikte üretici fiyat endeksindeki yıllık artış Ekim ayında yüzde 157,69’a
kadar çıktı ancak Kasım ayında 21,6 puan gerileyerek yüzde 136,02 oldu. 2023
yılında ise enflasyon baz etkisinin de katkısıyla çok daha belirgin bir şekilde
düşecek. Tahminler yıl ortasında TÜFE’deki yıllık artışın yüzde 40-50
seviyelerine gerileyeceği yönündeyken ücretlerdeki artış ise bu düşüşü
sınırlandırabilir.
Büyüme rakamları ise yılın ilk yarısında oldukça iyi bir performans
sergiledi ve Türkiye en hızlı büyüyen ülkeler sıralamasında ilk üçte yer aldı. GSYH
yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,5, ikinci çeyrekte ise yüzde 7,7 arttı. Bu
artışta, enflasyon beklentilerindeki bozulma nedeniyle öne çekilen talebin, tüketim
harcamalarını artırması önemli bir rol oynadı. Öte yandan özellikle ihracat
partnerimiz olan ülkelerde beklenen resesyon ve Ukrayna’da yaşanan gerginlikten
kaynaklanan enerji krizi Türkiye ekonomisini de olumsuz yönde etkiledi.
Böylelikle büyüme hızımız üçüncü çeyrekte yavaşladı ve yüzde 3,9 olarak
hesaplandı. Yıl sonu büyüme tahmini ise yüzde 5’in üzerinde olacağı yönünde.
Yüksek büyüme oranları istihdam verilerine de yansıdı.
İstihdam edilenlerin sayısı geçen yılın Aralık ayında 30 milyon 141 bin kişi
iken, en son açıklanan Ekim ayı verisinde ise 31 milyon 200 bin kişi olarak
tahmin edildi. Asgari ücrete iki defa yapılan yüksek oranda zamma rağmen, 10
aylık dönemde 1 milyondan fazla kişiye istihdam sağlandı. İşsizlik oranı da
Ağustos 2022’de tek haneye geriledi ancak bu durum kalıcı olmadı.
Tek haneye inen diğer bir
gösterge de politika faiz oranı
oldu. Ağustos ayında başlayan faiz indirimi döngüsü neticesinde yıl başında
yüzde 14 olan faiz oranı yüzde 9’a kadar indirildi.
Geçen yılın son aylarında
başlayan döviz kurlarındaki yükseliş
eğilimi, 2021 yılı Aralık ayında açıklanan kur korumalı TL vadeli mevduat
hesabı sistemi ile son buldu ve dolar kuru yıl boyunca sakin bir seyir izledi.
2023 yılının ilk yarısında
ekonominin gidişatını, seçimler ve verilen vaatler belirleyecek. Bu vaatlerin
başında bu hafta içinde açıklanan ve 2 milyon 250 bin kişiyi ilgilendiren EYT
geliyordu. Önümüzdeki dönemde ise kamu harcamalarının artacağı, başta konut
olmak üzere kredi hacminin genişleyeceği ve ücretlerde ilave bir iyileştirme
yapılacağı tahmin ediliyor. Ekonomiyi canlandıracak olan bu icraatların seçim
anketlerine ve sonuçlarına nasıl yansıyacağını takip edeceğiz.
2023 yılının hepimiz için
sağlıklı, mutlu ve barış içinde geçmesini temenni ediyoruz.