2018’de ekonomide öne çıkan konular
2018 yılı geride kaldı. Başta ekonomi olmak üzere ülkemiz pek çok zorlu sınavdan geçti. Bu yılın daha iyi geçmesini dilerken, geçen yıl neler yaşadık, bir kez daha hatırlayalım.
Medya Takip Merkezi (MTM), Ekonomi Gazetecileri Derneği için yaptığı ve 2018 yılının öne çıkan ekonomi başlıklarından derlediği araştırmaya göre;
ABD-Çin ticaret savaşı, Brexit gelişmeleri, Fed'in faiz artırımı kararları gelişen ülke ekonomilerini olumsuz etkilerken Türkiye adına 2018 yılı, "ihracatta rekorlar yılı" olarak kayıtlara geçti. Kasım’da 2017 yılının aynı ayına göre yüzde 9,49 artarak 15 milyar 532 milyon dolara yükselen ihracat, son 12 aylık dönemde 168 milyar 77 milyon dolara çıktı.
İnşaat malzemesi ihracatı Ekim ayında önemli bir sıçrama gösterdi ve geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,3 artarak 1,99 milyar dolar oldu. Böylece 2018 yılının en yüksek aylık ihracatının Ekim ayında gerçekleştiği belirlendi.
Türkiye, 24 Haziran seçimlerinin ardından piyasalardaki dengeyi korumaya çalışırken, ABD Başkanı Donald Trump'ın Çin ile yaşadığı ticaret restleşmesi ve İran'a uygulanan yaptırımlar tüm dünyanın gündemindeydi. Türkiye, her türlü dış finansal saldırılara rağmen büyümesini sürdürdü ve 2018’in ilk çeyreğinde 7.3, ikinci çeyrekte ise 5.2 ilerleme kaydetti.
Yıl boyunca piyasaların gündeminden düşmeyen dolar, 13 Ağustos'ta 7 bin 216 TL ile tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. 2018 yılına 3,75 seviyesinde başlayan ancak Ağustos ayında 7'nin üzerine kadar çıkan dolar/TL kuru, yılın son günlerinde 5,30 seviyelerine geriledi.
Eylül ayında beklentilerin üzerinde yükselerek yıllık bazda yüzde 24.5’e çıkan enflasyonla mücadele için Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı yılın indirimi oldu. Hükümet, bankalar ve dev şirketlerin işbirliğiyle düzenlenen program etkisini gösterdi.
Programda, işletmelere ve KOBİ'lere sağlanacak finansman desteğinden katılım gösterecek firmalarca uygulanacak yüzde 10'luk indirime kadar çeşitli önlemler yer aldı.
Kurun etkisiyle yükselen ve Ekim’de yüzde 25,24 ile tepe noktasına ulaşan enflasyon, yürütülen sıkı para ve maliye politikası, alınan önlemler ve başlatılan Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı'nın etkisiyle düşüş trendine girdi, Kasım’da yüzde 21,62 oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ise, 2018'de yıllık enflasyonu yüzde 20,3 olarak hesapladı.
Mayıs ayında yurt dışından getirilen varlığa ilişkin vergi düzenlemesi, vergi ve prim borçlarının yapılandırılması, emeklilere bayram ikramiyesi ödenmesi, imar barışı, yaşlılık aylığının 500 liraya çıkarılması gibi düzenlemeleri de içeren kanun tasarısı, TBMM’de kabul edilerek yasalaştı.
Proje Bazlı Teşvik Sistemi’yle 23 projeye ve bunların sahibi 19 firmaya teşvik belgesi verildi. Bu belgeyle 135 milyar lira yatırım bedeline sahip toplam 23 projeye önemli finansman desteği sağlanmış oldu.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2019 yılında uygulanacak asgari ücreti 2 bin 20 TL olarak belirledi. Böylece asgari ücret yüzde 26.05 oranında artarak brüt 2 bin 558, net 2 bin 20 TL’ye yükseldi.