2016 AVRUPA ŞAMPİYONASI VE PSİKOLOJİK PERFORMANS
Ulusal futbol takımımız çekilen kur'a sonucu İspanya, Hırvatistan, Çek Cumhuriyeti ile aynı gruba düştü. Böyle büyük ve prestijli şampiyonalarda oynamak her ülkenin hayalidir. Bu hayalimizi gerçekleştiren Fatih Terim ve ekibine teşekkür borcumuz vardır. Lider ve ekibi başarısı kadar başarısızlıktan da sorumludur. Demek ki, Fatih Terim teşekkürü hak ediyor.
Milli takımımızın başarısı için gerekli önlemleri Fatih Terim mutlaka alacaktır. Biz her takımda olması gereken bir yapılanmadan söz edeceğiz. Çünkü bazı yöneticiler ve teknik adamlar tarafından göz ardı edilen bu oluşum adı "spor psikolojisi ve psikoloğu"dur. Gelişmiş ülkelerin takımları ve teknik ekipleri spor psikolojisi konusunu ciddiye alıp ihmal etmezler. Doğaldır ki, bu da başarısızlığa davetiye çıkarmak demektir.
Spor yapan insanların ve davranışlarının bilimsel olarak incelenmesi diye tanımlanabilen spor psikolojisi; spora katılımın bireyler üzerindeki olumlu ve sağlıklı etkilerini inceleyen bir bilim dalıdır. Spor psikolojisinin iki gayesi vardır;
1. Sporcu performansları için gerekli olan psikoloji ilkelerinin kullanılmasına yardımcı olmak.
2. Spora katılımın bireyin yaşamı boyunca psikolojik gelişimi ve sağlıklı oluşunu nasıl etkilediğini anlamaktır.
Spor psikolojisinin nelerle uğraştığının bilinmesi spor psikoloğunun rolünün de netleşmesini sağlayacaktır. Spor psikolojisinin temel işlevi sporculara yardımcı olarak performanslarını olumlu yönden arttırmak gibi düşünülebilir; böyle olmakla beraber idman yapan bireylerin katılımlarını ya da katılım sonrasındaki ruhsal durumlarına ilişkin çalışmalar yapmak amacını da taşımaktadır.
Alandaki yeni yaklaşımlar ile birlikte spor psikolojisinin iki ana işlevi olduğu belirtilmektedir. İdman ile harekete katılım ve nedenlerini araştırmak ile kullanıldığı spora ve sporcuya yardımcı olmayı içeren uygulamalar yapmak.
Spor psikolojisi alanında yapılan çalışmalar ise kendi içinde üç ana başlık altında toplanır:
a. Fiziksel performansı arttırma ve toparlanmaya yardımcı olmak amacı ile kullanılan spor psikolojisi uygulamaları: Sporcu kişiliği ile ilgili yapılan çalışmalar, motivasyon çalışmaları, konsantrasyon ve dikkat çalışmaları, kendine güven çalışmaları vb.
b. Performansa engel olan psikolojik etmenlerin ortadan kaldırılması amacı ile yapılan çalışmalar: Yarışma kaygısı ve stresi, gerginlikler, tükenme, çeşitli ruhsal problemlerin olumsuz etkilerini giderme.
c. Sporcularını teknik öğrenimlerini hızlandırıcı ve sporcuların yarışmaya hazırlanmalarını sağlamak amacı ile kullanılan çalışmalar: Beceri kazanımı, ağırlıkla zihinsel antrenmanlar, müsabakaya hazırlık amaçlı zihinsel antrenmanlar, müsabakaya yönelik hayal etme çalışmaları.
Kısaca özetlemeye spor psikolojisinin ana konularını pratikte görmek mümkündür. Sporun her dalında özellikle futbolda psikolojik yardımdan yararlanmak gereklidir ve mümkündür. Bunu uygulayanlar ve sonuçlarından memnun olanlar var.
Ülkemizde spor psikolojisi ile ilgili eğitimler verilmektedir. TFF tarafından "Psikolojik Performans Danışmanlığı" kursları düzenlenmektedir. 27-29 Kasım 2015 tarihlerinde İstanbul'da 2.Basamak "Psikolojik Performans Danışmanlığı" kursu gerçekleştirildi. Bu kursta "Psiko-sosyal Yaklaşım, Psikolojinin Temel Konuları, Grup Psikolojisi ve Temel Dinamikleri, Sporda İdeal Performans, Pozitif Psikoloji" konuları ele alındı. Bu konuları uzman kişiler işledi.
Temenni ve tahmin ediyoruz ki, başta milli takımlar olmak üzere bütün takımlarımızın spor psikolojisinin prensiplerine uymaları beklenir. Bu konuları uygulayacak uzmanlara yer verilmelidir. Bilimsel çalışmalarla spor psikolojisi daha da ileri gidecektir ve spor camiamız bunlardan yararlanacaktır.
Sonuç: "Spor psikolojisi ve psikiyatrisi her alanda özellikle futbolda başarının anahtarıdır."
