Yenilginin tarihini yazan adam! Kılıçdaroğlu jübilesini yaptı

05 Kasım 2023 14:32:52

Girdiği her seçimi kaybeden Kılıçdaroğlu, siyasi kariyerine istikrarını bozmadan "kaybederek" veda etti. İşte yenilginin tarihini yazan Kılıçdaroğlu'nun siyasi portresi.

Kılıçdaroğlu'nun karşsına aday olaarak çıkan Manisa Milletvekili Özgür Özel, Cumhuriyet Halk Partisi'nin 38. Olağan Kurultayı'nda gerçekleşen ikinci tur oylamasında CHP'nin yeni Genel Başkanı oldu. 366 delegenin oy kullandığı seçimde, Özel 812 oy alarak zafere ulaştı. Kemal Kılıçdaroğlu ise 536 oy alarak ikinci sırada yer aldı.

Özgür Özel'in başkanlık koltuğuna oturmasıyla birlikte Türk siyasi tarihine yenilgilerle damga vuran Kılıçdaroğlu dönemi resmen bitti.

Deniz Baykal'ın istifasının ardından kasetle CHP koltuğuna oturan Kılıçdaroğlu, 22 Mayıs 2010 tarihinden bu yana aralıksız CHP genel başkanlığı görevini yerine getirirken tartışmalarla dolu 13 yılı geride bıraktı. Girdiği her seçimde hezimete uğrayan Kılıçdaroğlu gerek yaptığı gaflarla gerekse tartışmalı kararlarıyla bir döneme damga vurdu.

İşte Kılıçdaroğlu'nun yenilgilerle dolu kariyeri:

SSK genel müdürlüğünden emekli olduktan sonra, o dönemde "DSP'nin yıldızları" arasında kabul edilen Kılıçdaroğlu'nun siyasi kariyeri, 1999 Türkiye genel seçimleri öncesinde dikkat çekici bir döneme tanıklık etti. Bu dönemde Kılıçdaroğlu, 1999 Türkiye genel seçimlerinde Demokratik Sol Parti (DSP) tarafından milletvekili adayı olmayı düşündü. Ancak DSP'nin genel başkanı olan Bülent Ecevit, Kılıçdaroğlu'nu aday göstermedi.

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal'ın dikkatini çeken Kılıçdaroğlu, ve Baykal'ın daveti üzerine, CHP'ye geçti. aynı dönemde, Kılıçdaroğlu CHP kontenjanından Türkiye İş Bankası'nın yönetim kuruluna girdi. 2002 Türkiye genel seçimlerinde CHP İstanbul milletvekili olarak meclise girdi.

2004 yerel seçimlerinin ardından, CHP içinde parti yönetimine karşı yeniden yapılanma ve olağanüstü kurultay çağrıları artmaya başladı. Kemal Kılıçdaroğlu da dahil olmak üzere 30 milletvekili, "İktidara Yürüyüş Hareketi" adını verdikleri bir bildiri yayımladı. Bu hareket daha sonra "30'lar hareketi" olarak da anıldı. Bildiride, parti içinde tüzük, söylem ve yapılanma değişiklikleri ile seçimli kurultay talep ediliyordu. Bildiriyi imzalayan birçok kişi parti yönetimi tarafından tasfiye edilirken, Kılıçdaroğlu yönetimin "kara listesine" girmemeyi başardı.

2007 Türkiye genel seçimlerinde tekrar CHP İstanbul milletvekili olarak meclise girdi. Bu dönemde Kemal Kılıçdaroğlu, Deniz Baykal'ın isteği üzerine grup başkanvekilliğine seçildi ve bu görevi nedeniyle daha fazla görünür oldu.

İlk hezimetini İstanbul'da aldı

2009 yerel seçimlerinde CHP İstanbul milletvekili ve grup başkanvekili olarak görev yapan Kemal Kılıçdaroğlu, CHP'nin İstanbul Büyükşehir Belediye başkan adayı olarak seçimlere katıldı. Seçimde, 28 Mart seçimlerinden bu yana İstanbul Belediye Başkanlığı görevini sürdüren AK Parti adayı Kadir Topbaş'a karşı yarıştı. Kadir Topbaş, yüzde 44,7 oy alarak seçimi kazandı. Kemal Kılıçdaroğlu ise yüzde 36,80 oy oranı elde etti.

Kasetle basamakları tırmandı

Kemal Kılıçdaroğlu, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal döneminde Cumhuriyet Halk Partisi grup başkanvekili olarak görev yapıyordu. Ancak, o dönemde CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ve Ankara milletvekili Nesrin Baytok'un yer aldığı müstehcen bir video internet üzerinde yayımlandı. Bu olay sonucunda Deniz Baykal, 10 Mayıs 2010'da genel başkanlık görevinden istifa etti. Kemal Kılıçdaroğlu, başta parti olağan kurultayında aday olmayacağını açıklasa da, Önder Sav'ın iknasıyla 17 Mayıs 2010'da grup başkanvekilliği görevinden istifa ederek kurultayda adaylığını açıkladı.

22 Mayıs 2010 tarihinde gerçekleşen kurultayda Kemal Kılıçdaroğlu, 1.249 delegenin 1.200 imzasını alarak tek aday olarak katıldı. Kurultay sonucunda, geçerli 1.189 oy alarak CHP'nin 7. genel başkanı oldu.

Girdiği ilk seçimi kaybetti

Kemal Kılıçdaroğlu'nun CHP Genel Başkanı olarak görev yaptığı dönemde girdiği ilk seçim 2011 genel seçimleriydi. Bu seçimde CHP, yüzde 25,98 oy alarak AK Parti'nin ardından ikinci sırada yer aldı ve ana muhalefet görevini sürdürdü. Kılıçdaroğlu, CHP'nin kısa süre içinde milletvekili sayısını artırdığını ve "moralimizi bozmayacağız" dedi.

2014 seçimlerinde bir kez daha hüsrana uğradı

2014 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminde CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, MHP'ye çatı aday olarak İslam Konferansı Örgütü eski genel sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu'nu önerdi. CHP ve MHP'den birçok milletvekilinin imzasını taşıyan dilekçelerle İhsanoğlu'nun adaylığı resmileşti. Ancak bu tercih, birçok kesimde beklenmedik bir karar olarak karşılandı.

Özellikle CHP içerisinde, İhsanoğlu'nun siyasi geçmişi nedeniyle eleştirilere maruz kaldı. Bir anket, CHP seçmenlerinin sadece %32'sinin çatı adayı onayladığını gösterirken, MHP tabanında bu oranın %75 olduğunu ortaya koydu.

İhsanoğlu'na yönelik tepkiler artınca, Kemal Kılıçdaroğlu eleştirilere karşı sert bir tutum sergiledi. Seçmenlere, "Tıpış tıpış sandığa gideceksiniz" ifadelerini kullanarak destek çağrısında bulundu.

Ancak İhsanoğlu, 2014 cumhurbaşkanlığı seçimini kaybettikten sonra parti içi eleştirilere maruz kaldı. Bu süreç, Kılıçdaroğlu liderliğindeki CHP içinde tartışmalı bir dönemi işaret etti.

Haziran 2015 seçimleriden yeniden ikinci oldu

Haziran 2015 Türkiye genel seçimlerine giden yolculukta CHP'nin seçim kampanyası sloganı "Anadolu'nun Kemal'i" olarak belirlendi. 7 Haziran 2015'te gerçekleştirilen seçimlerde CHP, oyların %24.95'ini alarak yeniden ikinci sırada yer aldı. Bu sonuçlar, CHP'nin seçimlerdeki performansını yineledi.

Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri için CHP'nin seçim kampanyası sloganı "Milletçe alkışlıyoruz" ve "Önce Türkiye" şeklinde belirlendi. Kemal Kılıçdaroğlu, bu seçimlerde Cahit Sıtkı Tarancı'nın "Memleket İsterim" şiirini okuyarak dikkat çeken bir reklam filmiyle seçmenlere seslendi. 1 Kasım seçimleri için hazırlanan revize edilmiş bildirgeye ekonomik temalı yeni taahhütler ekleyen CHP, % 25.32 oy oranıyla yine ikinci sırayı elde etti. Bu sonuçlarla AK Parti, % 49.5 oy alarak 317 milletvekilini parlamentoya gönderdi ve yeniden tek başına iktidar olacak çoğunluğa ulaştı. CHP ise bu seçimde ikinci sıradaki yerini korudu.

2017 referandumunu Cumhur ittifakı kazandı

a2017 Türkiye anayasa değişikliği referandumu, Türkiye'nin önemli bir siyasi dönemeçlerinden biri olarak gerçekleşti. Kemal Kılıçdaroğlu, 15 Temmuz 2016'daki darbe girişiminin ardından MHP lideri Devlet Bahçeli'nin AK Parti'yi desteklemesi ve başkanlık sistemi önerisini dile getirmesini takip etti.

2017 yılı başlarında TBMM'ye sunulan anayasa değişikliği teklifi, mevcut parlamenter sistemin kaldırılmasını, başkanlık sisteminin getirilmesini, başbakanlık makamının kaldırılmasını, milletvekili sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) yapısında değişiklikler yapılmasını içeriyordu. Teklif TBMM tarafından kabul edildikten sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından referanduma sunuldu ve 16 Nisan 2017 tarihi belirlendi.

Kemal Kılıçdaroğlu, anayasa değişikliğine karşı çıkarak "Hayır" kampanyası yürüttü. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yoğun kampanyasının etkisiyle seçmenlerin %51'i "Evet" oyu verirken, "Hayır" %49'da kaldı. Böylece Kılıçdaroğlu hanesine bir yenilgi daha yazdı.

24 Haziran 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı seçimi gerçekleşti. CHP Parti Meclisi, seçim ittifakları kurma yetkisi ve cumhurbaşkanı adayını belirleme yetkisini Kemal Kılıçdaroğlu'na verdi. 4 Mayıs 2018'de CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, parti içinde oybirliğiyle cumhurbaşkanı adayı olarak belirlendi ve Kılıçdaroğlu tarafından resmen ilan edildi. Seçim sonuçlarına göre, Muharrem İnce %30.6 oy alarak ikinci sırada yer aldı ve seçimi kazanamadı. Genel seçimlerde ise CHP %22.7 oy alarak Kemal Kılıçdaroğlu'nu ana muhalefet lideri olarak korudu.

Altılı Masa siyasi kariyerinin sonu oldu

12 Şubat 2022 tarihinde, altı muhalefet partisi liderinin katılımıyla oluşturulan "Altılı Masa" olarak adlandırılan siyasi birlik, güçlendirilmiş parlamenter sistem mutabakat metni üzerinde görüşmek üzere Ankara, Ahlatlıbel'de bir araya geldi. Bu birlik, Kemal Kılıçdaroğlu'nun çağrısı üzerine oluşturuldu. Güçlendirilmiş parlamenter sistem mutabakat metni ise 28 Şubat 2022 tarihinde kamuoyuna duyuruldu. Bu gelişmeler, Türk siyasetinde önemli bir dönemeç olarak kabul edildi.

14 Mayıs 2023 tarihinde düzenlenen genel seçimlerde, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), oyların %25,35'ini alarak 169 milletvekili çıkardı. Bu milletvekillerinin 39'u Millet İttifakı'na üye diğer partilere aitti. Millet İttifakı toplamda 212 milletvekili çıkararak parlamentoda salt çoğunluğu (300+1) elde edemedi.

Aynı gün yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ise Recep Tayyip Erdoğan oyların %49,52'sini, Kemal Kılıçdaroğlu ise %44,88'ini aldı. Salt çoğunluk sağlanamadığı için en yüksek oyu alan Erdoğan ve Kılıçdaroğlu, ikinci tura kaldılar. İkinci tur, 28 Mayıs tarihinde gerçekleşti ve Kemal Kılıçdaroğlu, oyların %47,84'ünü alarak seçimi kaybetti. Bu sonuçların ardından Kılıçdaroğlu'na karşı muhalefet sesini iyice yükseltirken istifaya davet etti. İstifa çağrılarına kulak asmayan Kılıçdaroğlu Kurultaya gitme kararı aldı.

Kemal Kılıçdaroğlu, 4 Kasım 2023 tarihinde yapılan CHP'nin 38. Kurultayında rakibi Özgür Özel'e karşı kaybederek CHP Genel Başkanlığı görevini sona erdirdi.

Haber: Yunus Akseki