Yapay zeka seçimleri manipüle edebilir!
Milatgazetesi.com
Yapay zeka teknolojileri her geçen gün daha fazla alana temas ediyor. Otomobillerde yardımcı güvenlik ekipmanı, internet işlerinde akıllı arama gibi günlük hayattaki pek çok işte kolaylık sağlayan bu teknoloji, artık siyasi tercihleri manipüle etme gibi kamu güvenliğini tehdit eden iddialar ile gündeme geliyor. Söz konusu durum, yapay zeka üzerine yapılan tartışmaları daha da alevlendiriyor.
Marmara Üniversitesi'nden Doç. Dr. Ali Murat Kırık ile Hitit Üniversitesi'nden Dr. Vahdet Özkoçak da, dünyada sıklıkla tartışılan ve son seçimlerde Türkiye gündemine de giren bu konuyla ilgili önemli bir çalışmaya imza attı. Çalışma 'Seçim ve Propaganda Süreçlerinde Yapay Zekâ, Büyük Veri ve Algoritmaların Etkisi' başlığıyla duyuruldu ve 14 Mayıs'taki ilk tur seçimleri örnek alındı.
Bilindiği üzere yapay zeka, makine öğrenimi denilen teknoloji ile kendi kendini geliştirme özelliğine sahip. Büyük veri denilen 'geniş bilgilerin toplandığı havuzu'nu ise çok kısa sürede tarayabilir. Bu durum, bazı avantajların yanı sıra tehlikeleri de beraberinde getiriyor.
Veriler sosyal medyadan toplanıp işleniyor
Sosyal medya, günümüzde milyarlarca insan tarafından kullanılıyor. Pek çok popüler uygulama var ve bu uygulamalar kıymetli verilen toplanmasına aracılık ediyor. Ali Murat Kırık ve Vahdet Özkoçak tarafından hazırlanan çalışmada da bu durumun altı özellikle çiziliyor.
Yapay zeka, bu verileri işliyor. Youtube, Facebook, Instagram gibi platformlarda izlediğiniz içerikten sonra benzer içeriğin karşınıza çıkması da bu sayede oluyor. Yapay zeka, izlediğiniz içerikleri toplayıp bir yorumda bulunuyor ve karşınıza sizin sevebileceğiniz içerikleri çıkarıyor. Bu durum eğlence içerikleri için çok tehlikeli görünmeyebilir, ancak iş siyasi tercihlere geldiğinde bu teknoloji bir manipülatör olarak kullanılabilir ve seçim sonuçlarına direkt etki edebilir. Yapay zeka yazılımı ile bir aday karşınıza diğer adaylardan daha çok çıkarılabilir.
Yapılan çalışmada bu ihtimal şu şekilde örneklendiriliyor:
''Vatandaşlar tarafından sıklıkla kullanılan AK Parti’nin Türkiye Yüzyılı sloganının, Twitter tarafından spam olarak değerlendirildiği ve en çok konuşulan konular arasında yer almaması iddiası tartışmalara sahne olmuştur. Seçimler öncesinde yerli ve milli içeriklerin geri planda kalıp muhalif paylaşımların öne çıkarıldığı ve sosyal medya platformları, özellikle de Twitter'da tartışmaların meydana geldiği belirtilmiş; 14 Mayıs gibi seçimleri öncesi FETÖ ve PKK yanlısı hesapların bilinçli bir şekilde Twitter'ın "Sana Özel" ve "Takip Edilenler" algoritmalarıyla kullanıcılara sunulduğu ifade edilmiştir. (Sabah, 2023). Ancak bazı yayın kuruluşları ise bu iddianın aksini belirterek herhangi bir müdahale yaşanmadığını dile getirmiştir.''
Deep Fake iki yönlü tehlike
Öte yandan 'deep fake' gibi insanların yüzlerini ve seslerini taklit edebilen yapay zeka tabanlı teknolojiler ile durum bambaşka bir yere evrilebilir. Siyasilerin hiç söylemediği sözler, bizzat onların görüntüsüyle onların ağzından çıkıyormuş gibi vatandaşlara izlettirilebilir. Bununla birlikte, gerçek olan bir görüntü 'yapay zeka ile üretildi' bahanesiyle örtbas edilebilir.
Çalışmaya konu olan bir başka örnek ise, bu tehlike ile artık yüz yüze olduğumuzu gösteriyor:
''Bu seçim sürecinde deepfake ve yapay zekâ teknolojisi de sıklıkla gündemde yer almış, Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu, Rusya'nın Türkiye'deki seçimlere müdahalede bulunduğunu iddia etmiş ve sosyal medyadan bir mesaj yayınlamıştır. Kılıçdaroğlu, Twitter hesabından paylaştığı bir mesajda, 'Sevgili Rus Dostlarımız, Dün bu ülkede ortaya saçılan montajlar, kumpaslar, Deep Fake içerikler, kasetlerin arkasında siz varsınız. Eğer 15 Mayıs sonrası dostluğumuzun devamını istiyorsanız, elinizi Türk'ün devletinden çekin. Biz hala işbirlikten ve dostluktan yanayız." beyanında bulunmuştur (euronews, 2023). Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise İstanbul'da düzenlediği mitingde bu iddiaları yalanlayarak Kılıçdaroğlu'nu Rusya'nın derin sahte içeriklerle Türkiye seçimlerine müdahale ettiği iddiaları nedeniyle de eleştirdi. "Bu bir utanç. Size ABD, İngiltere ve Almanya'nın seçimleri manipüle ettiğini söylesem ne diyebilirsiniz? şeklinde iddiaların altının doldurulamadığını ifade etmiştir (Daily Sabah, 2023).
Millet İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun çıkışının ardından, toplumda büyük bir tartışma başladı. Bu tartışma, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Kılıçdaroğlu hakkında 'deep fake' yöntemiyle hazırlanan sahte videoların yeniden gündeme gelmesiyle daha da alevlendi.''
Çözüm ne olabilir?
Yapay zeka teknolojisinin seçimleri manipüle etme olasılığı 14 Mayıs seçimleri ile birlikte vatandaşların karşısına daha somut bir halde çıkarken, Ali Murat Kırık ve Vahdet Özkoçak, bununla ilgili çözüm önerisi de sunuyor.
Çalışmada, yapay zeka ile yapılabilecek dezenformasyon çalışmalarını engelleyebilecek yazılımların üretilmesi fikri dikkat çekiyor. Aynı zamanda bu alandaki fikri çalışmaların desteklenmesinin gerektiği özellikle vurgulanıyor. Çözümün en önemli ayaklarından biri olarak, vatandaşların eğitilmesi önerisi sunuluyor. Bu konuyla ilgili çalışmada şu ifadelere yer veriliyor:
''Bu noktada yapay zekâ okuryazarlığı konusunda gereken adımların atılması ve özellikle anaokulundan itibaren yapılacak eğitici-öğretici faaliyetlerle birlikte bu hassas konuda herkese farkındalık kazandırılmalıdır. Yapay zekâ okuryazarlığı, bireylerin yapay zekânın nasıl çalıştığını ve nasıl kullanıldığını anlamalarını sağlar. Bu sayede insanlar, yapay zekânın etkilerini daha iyi değerlendirerek bilinçli bir şekilde kullanabilirler. Ayrıca, yapay zekâ okuryazarlığı, yanlış veya yanıltıcı bilgilere karşı daha dirençli olmayı ve etik sorunları daha iyi değerlendirebilmeyi sağlar''
"Üye/Üyeler suç teşkil edecek, yasal açıdan takip gerektirecek, yasaların ya da uluslararası anlaşmaların ihlali sonucunu doğuran ya da böyle durumları teşvik eden, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik ya da ahlaka aykırı, toplumca genel kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir İçeriği bu web sitesinin hiçbir sayfasında ya da subdomain olarak oluşturulan diğer sayfalarında paylaşamaz. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk münhasıran, içeriği gönderen Üye/Üyeler'e aittir. MİLAT GAZETESİ, Üye/Üyeler tarafından paylaşılan içerikler arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin kendi web sayfalarında yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Milat Gazetesi, başta yukarıda sayılan hususlar olmak üzere emredici kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen Üye/Üyeler'e ait kişisel bilgileri paylaşabileceğini beyan eder. "
Yorum yazma kurallarını okudum ve kabul ediyorum.