Teneke kutu deyip geçme!

18 Haziran 2021 02:00:00

Belçika'nın Liege kentinde, 83 yaşındaki Yvette Dardenne, çocuk yaşlarda başlayan kutu biriktirme sevdasını, yıllar sonra bir müzeye dönüştürdü. Bu kutu müzesinde Türkiye'den de çok sayıda ürün bulunuyor.

Fahri Sarrafoğlu / Belçika-Liege

Belçika'nın Liege kentinde ylaşayan 83 yaşındaki Madam Yvette Dardanne, yıllardır binlerce teneke kutu biriktirmiş. Şimdi kendi müzesinde bu kutuları ziyaretçilerin beğenisine sunmaktan gurur duyuyor.

İSTANBUL sokaklarını adım adım geziyoruz, İstanbul’un müzelerini tek tek geziyoruz. Fakat bu sefer yolumuz Belçika’nın Liege şehrine düştü. Eğitim amaçlı olarak çıktığımız kısa yolculuklarda hangi ülkeye gitsem o ülkenin ilginç müzelerini de keşfedip gezmeyi severim. Hele farklı koleksiyonlerleri bulup oraları ziyaret etmeyi çok severim.

60 bin ürün var

Belçika’da bulunan bir dostumuz ilginç bir koleksiyoner olduğunu bahsedince hemen iletişime geçtim ve Belçika’dan 83 yaşındaki Yvette Dardenne'nin dünyanın en büyük teneke kutu koleksiyonuna sahip olduğunu öğrendim. İstanbul’dan iletişime geçtiğimi öğrencince bize kolaylık gösterdi ve kendisi ile kısa ve ilginç bir söyleşi gerçekleştirdik. Dardenne, genç bir kızken teyzesi teneke kutu içerisinde çikolata vermiş o günden beri tam 60 binden fazla kutuya sahip olmuş. Binlerce kutu arasında Türkiye’den de baklava, helva ve tütün kutuları var.

tütün_856e81d564ea9e64acc70080eb1320b8.jpeg

Şirin şehir Hannut

Hannut Belçika'nın Valon Bölgesine bağlı Liège ilinde bulunan güzel şirin bir şehir. Hannut yakınlarındaki Grand-Hallet kırsalındaki Rue du Condroz'da Yvette Dardenne'i ziyaret ettiğinizde gözlerinize inanamayacaksınız. Her şey 1950'lerde Côte d'Or'daki teyzesinden aldığı bir teneke kutuyla başladı. Bu arada koleksiyonu neredeyse 60 bine ulaştı!

-Teneke kutulara olan bu ilgi nereden geliyor? Neden kibrit kutusu veya pul koleksiyonu değil de teneke kutu koleksiyonu yapıyorsun?

Yaklaşık 30 yıl önce, üzerindeki resim için bir kutuyu aldım. Daha sonra, akrabalarımdan bir tanesi, bana üzerinde pembe yanaklı sarışın bir çocuğun resmi olan bir kutu hediye etti. Kutu Côte d’Or markasının 50’lerden kalma bir numarayı taşıyan çikolata kutusuydu. Bu kutudan sonra, annemin yama yapmak için kullandığı ipleri muhafaza ettiği kutuyu aldım. Annemden aldığım kutunun görselinde ise trajik bir şekilde ölen Belçika Kraliçesi Astrid vardı.

büskevitkutusu_01aaa8078fbceeeefc5e6dc752fdb44d.jpeg

-Kutuların üzerindeki resimler sizin daha çok ilginizi çekiyor sanırım?

Haklısınız, kutuların kullanışının pratikliyi yanı sıra üzerlerindeki resimler ilgimi çekti. Kutuların üzerine işlenen resimler beni çok cezbediyor... O kadar güzel işlenmişler ki, hayran kalmamak elde değil.

-Eğer doğru anladıysam koleksiyonunuzun bir parçası olan kutular sizin çocuklarınız gibi. Bunların bakımını nasıl yapıyorsunuz? Evinize, eşinize, çocuklarınıza ve kendinize vakit ayırmayı nasıl başarıyorsunuz?

Kutuların hepsi benim için değerli. Arada tozlarını almak gerekiyor ve bazen de temizlemek için özel bir ilaç kullanmak gerekiyor. Eşime gelince, koleksiyonumun sergilenebilmesi için çok çaba sarf ediyor ve elinden gelen her şeyi yapıyor bunun için. Kendime hiç vakit ayıramıyorum ama olsun!

-----------------

Onlara bakmak bana ayrı bir enerji veriyor

Biriktirdiği teneke kutuları özenli sakladığını belirten Madam Dardenne, "Onlarna bakmak, onlarla vakit geçirmek bana ayrı bir enerji veriyor, yaşam kaynağım artıyor" dedi.

müze2_be02ff86c6577a4ace4e054499a333e8.jpeg

Madam Yvette Dardanne, teneke kutuları biriktirmek için yoğun bir arama yapmadığını, genellikle kendisine bunların hediye olarak geldiğini söyledi.

YILLARDIR biriktirdiği kutuların çoğunun boş olduğunu söyleyen Madam Yevette Dardenne, sınırlı sayıda üretilen bazı teneke kutuların içlerinin dolu olduğunu, onları korumak için daha bir özen gösterdiğini söyledi.

-Kutularınız arasında en eskisi hangisi ve hangi yıla ait? Kutu biriktirmeye devam edecek misiniz?

Kutulardan en eskisi İngiltere'de üretilen Huntley & Palmers markasının “Ben George” adlı, 1868 yılında üretilen kutusudur. Kutunun özelliği resminin taş baskı (litografi) tekniği ile çizilmiş olması. Hayır hayır kutuları aramıyorum veya satın almıyorum. Kutuları tesadüf eseri buluyorum ama hepsinin değeri aynı benim için.

-Bu kutular sizde nasıl bir duygu uyandırıyor?

Bütün kutular hayatımın bir parçasını oluşturuyor. Beni en çok heyecanlandıran kısım ise onları bulduğum, keşfettiğim an oluyor. Bana ayrı bir enerji ve yaşama hissi veriyorlar.

-Müzenize her yıl kaç ziyaretçi geliyor?

Yvette Dardenne koleksiyonu, Guinness Rekorlar Kitabı'ndan bu yana daha çok ziyaretçi alıyor. Dünyaca ünlü, uluslararası basında yer alan birçok makale de bu koleksiyondan bahsediliyor. Örneğin bu kutular beni Buenos Aires'ten, bir çiftle tanıştırdı ki onlarla dostluğumuz halen devam ediyor.

--------------------

Türkiye'den gelen hediye kutuları

atatürk_17839b15b8fa30ca958affc8b85b4f8b.jpeg

Çekoslavakya döneminde üretilen bir sigara kutusu... Üzerinde Atatürk'ün resmi var ve Osmanlıca Mustafa Kemal Paşa yazısı dikkat çekiyor.

Türkiye'den veya İstanbul'dan kutu var mı? Eğer öyleyse, daha fazla bilgi alabilir miyiz?

İlk aklıma Türk tütünü geliyor, eski sigara kutuları geliyor. Yeni kutulardan ise, baklava kutuları veya üzerinde oryantal sanatın kullanıldığı kutular geliyor. Türkiye'den dostlarım gönderiyor veya Türkiye'ye giden dostlarım orada buldukları kutuları bana hediye ediyorlar. Kutularım çok nadir veya bulunması güç kutulardır. Nadir ve bulunması güç olan kutuların satımı için özel satışlar düzenleniyor.

-Koleksiyonunuzun geleceğini nasıl görüyorsunuz?

Temennim koleksiyonumun ben vefat ettikten sonra da devam etmesi ve ziyaretçilerin bugün olduğu gibi ilgisini çekmesi. Umarım aynı heyecan devam eder.

-İstanbul’dan bize bu söyleşi için zaman ayırdığınız için teşekkür ederim.

Ben de teşekkür ederim, Türkleri buraya beklerim.

Teneke kutu deyip geçme!

Yorum Yazın