Suriye’deki terör koridorunu yok ettik

28 Eylül 2018 09:00:00

ABD’nin Suriye’de terör örgütüyle tahkimat yaptığını hatırlatan Başkan Erdoğan: Hamdolsun İdlib’de işlerin yoluna girdi. Ama asıl biz, terör koridorunu yardık. Afrin, Cerablus, Bab o işi bitirdi.

ALİ ADAKOĞLU- NEW YORK

İdlib’de 3.5 milyon insanın hayatının kurtarıldığını ifade eden Başkan Erdoğan; “Hamdolsun, işler yoluna girmiş görünüyor. Rusya ile görüştük. İdlib’i inşa sürecini başlatalım. Amerika şu anda tahkimatı terör örgütüyle beraber yapacak. Ama biz asıl terör örgütünün güçlendirdiği koridoru bir defa yardık. O koridor yok. Afrin işi bitirdi, Cerabslus, Rai, Bab o işi bitirdi” dedi.

GERİ ADIM ATMAYACAĞIZ

Trump’ın bm Genel Kurulu’nda dünya barışını tehdit eden açıklamalarını eleştiren Başkan Erdoğan, “Mazlumların sesi olacağız. ABD’nin İran ve Rusya’ya yaptırımları konusunda Türkiye’nin tavrı net. Stratejik ürünlerde geri adım atamayız. Biz doğru bildiklerimizi yapmaya, Filistinli kardeşlerimize de yardımcı olmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

AF TEKLİFİ GÖRÜŞÜLECEK

Af konusunda temel prensibim şu: Devlete karşı işlenen suçları devletin af yetkisi vardır. Şahıslara karşı işlenen suçları devletin af yetkisi yoktur. Bu bizim temel ilkemiz. Dönünce göreceğiz. Konuşur, inceler, ona göre nihai kararımızı veririz.

GERİ ADIM ATMAYACAĞIZ

Trump’ın dünya barışını tehdit eden açıklamalarını eleştiren Başkan Erdoğan, “Mazlumların sesi olacağız. ABD’nin İran ve Rusya’ya yaptırımları konusunda Türkiye’nin tavrı net. Stratejik ürünlerde geri adım atamayız” dedi

Filistin’in ABD’deki ofislerini kapattılar. Bu tür davranışlar, adil olma iddiasındaki bir devlete elbette yakışmıyor. Biz doğru bildiklerimizi yapmaya, Filistinli kardeşlerimize yardımcı olmaya devam edeceğiz.

Amerika Mümbiç'te yol haritasına, takvime kesinlikle uymamıştır. PYP-YPG o bölgeyi terk etmemiştir. Amerika burada sözünü tutmadı. Bundan sonraki süreçte ne gibi gelişme olur göreceğiz.

İdlib’de 3,5 milyon insanın bombardımana uğraması halinde fatura çok ağır olurdu. Hamdolsun, işler yoluna girmiş görünüyor. Rusya ile görüştük. İdlib’i inşa sürecini başlatalım, bölgeyi ayağa kaldıralım.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler (BM) 73. Genel Kurul Görüşmeleri için bulunduğu New York'ta yaptığı görüşmelerinin detaylarını gazetecilerle paylaştı. Başkan Erdoğan, BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında Türkiye olarak küresel barış diplomasisi vizyonunu ortaya koyduklarını açıkladı. ‘Dünya 5'ten büyüktür’ tezini tekrar BM’de ifade ettiğini kaydeden Erdoğan, “Mevcut küresel düzen adalet değil kaos, haksızlık ve umutsuzluk üretmektedir. Bu ana başlıkta da konuşmamı sürdürdüm. BM Güvenlik Konseyi'nin reforme edilmesi gerektiğini ısrarla söyledim. Astığım astık kestiğim kestik tarzında bir anlayışla, böyle bir yaklaşımla mesafe alınamaz” diye konuştu.

MAZLUMLARIN SESİ OLACAĞIZ

New York’taki ikili temaslar çerçevesinde birçok dünya lideriyle görüştüğünü aktaran Erdoğan, özellikle Filistin meselesi üzerinde durduklarını söyledi. ABD’nin Filistin’e yaptığı yardımları kestiğini hatırlatan Erdoğan, “Filistin’in ABD’deki ofislerini de kapattılar. Bu tür davranışlar, adil olma iddiasındaki bir devlete elbette yakışmıyor. Şu anki ABD yönetiminin bunları adeta yok sayması, kendine göre iptal etmesi tabii ki doğru adımlar olarak değerlendirilemez” ifadelerine yer verdi.

KÜRESEL BARIŞA DESTEK VERİLMELİ

BM’de verdiği mesajları hatırlatan Erdoğan, “Suriye, terörle mücadele ve mülteciler konusunda dünya üzerine düşeni yapmalı dedik. ‘Adalet dairesini yeniden kurmadan barış ve huzura kavuşmak mümkün değildir’ dedik. ‘Türkiye'nin izlediği küresel barış diplomasisine herkes destek ve katkı vermelidir’ dedik. Bu mesajlarımızın dünya kamuoyunda olumlu yankılandığını düşünüyorum. Biz Türkiye olarak dünya mazlumlarının sesi olmaya devam edeceğiz. Bizim ortaya koyduğumuz küresel barış vizyonuna karşılık, ABD yönetimin tek taraflı ve dayatmacı dünya perspektifini sürdürmesi dikkati çekiyor” şeklinde konuştu.

TRUMP’A DÜNYA GÜLDÜ

Trump'ın küresel ticaretten Latin Amerika'ya, mültecilerden Ortadoğu'ya kadar uzanan çeşitli konularda dile getirdiği görüşler pek çok dünya liderinin tepkisini çekti. Bazıları bu eleştirileri genel kurulda dile getirdi. ‘Güçlüyüm öyleyse haklıyım’ mantığıyla, adil ve barışçıl bir dünya düzeni kurulamaz. Nitekim Trump’ın ekonomik durumunu, vesaireyi anlatınca salonda gülüşmeler olması, katılımcıların nasıl bir yaklaşım içinde olduklarını açıkça ortaya koymuştur.

Başkan Recep Tayyip Erdoğan, BM 73. Genel Kurulu Görüşmeleri için bulunduğu New York'ta, basın mensuplarına mülakat verdi. Görüşmede Genel Yayın Yönetmenimiz Ali Adakoğlu da yer aldı.

SİSİ’NİN MASASINA GİTMEDİM

-ABD Başkanı Donald Trump ile karşılaştığınızda aranızda bir sohbet oldu mu? Trump BM'deki hitabında Türkiye'den bahsetmemişti ancak dün İdlib nedeniyle Türkiye'ye teşekkür etti. Bu gelişmeleri o taraftan atılmış bir adım olarak düşünüyor musunuz? O konuşmada, çok kısa da olsa aranızda ne geçti?

Malum konu hiç geçmedi. Sadece öyle bir muhabbet havasında bir karşılaşma oldu. ABD yönetiminden o malum kişiler de vardı yanında. Mike Pence olsun, Mike Pompeo olsun... Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Bolton oradaydı. Sonra Hanımefendi Trump oradaydı. ‘Görüşürüz’ dedi ama ben akşam yemeğine gitmedim. Malum aile fotoğrafı oluyor bu toplantılarda. Öğlen yemeğinde malum yan yana masalardaydık. Onun masasında Mısır Devlet Başkanı Sisi vardı, onun için zaten o masaya gitmem söz konusu olamazdı, arkadaşlara bunu söyledik. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov'la bol bol Suriye meselesini konuşma fırsatını bulduk ve oradan ayrılıp diğer görüşmelerimize geçtik.

BİRÇOK ÜLKE BU 5 ÜLKEDEN KORKUYOR

- Bugüne kadar BM'de reform gayretleri sonuç vermedi. Şimdi sizin dile getirdiğiniz kavramları, ülkeleri bir araya getirecek bir etkinlik düzenlemeyle öne çıkarmak ve ardından da BM Genel Kuruluna getirmek gibi bir girişiminiz olacak mı?

Ben bu konuda yayımlamış olduğum kitabımı şöyle bir redakte etmeyi düşünüyorum. Gözden geçirmek suretiyle bu kitabı bütün dünyanın liderlerine göndereceğim. Daha sonra belki Türkiye'de bu liderleri davet edip, üç dört partide, dört parti de olabilir veya hepsiyle olabilir. Böyle bir sempozyum şeklinde yapabiliriz. Bunu belki kıtalar olarak düşünebiliriz.

Liderler ikili görüşmelerimizde bu yaklaşımın çok yerinde olduğunu kabul ediyorlar. Ancak birçoğunda korku var. Amerika, Rusya ve Çin'e karşı mı konuşacağız gibi bir maalesef korku ve ürkme havası hissediyorum. İnşallah bunlar aşılırsa ben de BM Güvenlik Konseyi’nde yer alacağım er veya geç bana da sıra gelecek düşüncesinde olduğunu görenler böyle bir şeyi sahiplenebilirler.

-Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Trump BM'deki konuşmasında küreselleşmenin karşısındayız dedi ve milli ordudan söz etti, Aynı Amerika Türkiye'nin güvenlik hassasiyetlerine ise sırtını dönüyor. Bu çelişki değil mi?

Bunu tartışmaya gerek yok. Yaptığı konuşma da da pek çok çelişkiler vardı. Mesela bazı ülkeleri sınır ötesi operasyonlarıyla suçluyor. Peki sahiplendiği İsrail ne yapıyor? İsrail 1948'de neredeydi, şimdi nerede? Diğerlerine bunu söylerken işgalci ülkelin arkasında duruyorsun. Filistinliler konusunda ise ‘Verdiğim parayı artık vermeyeceğim’ diyorsun. Bu tavırlar, asil, onurlu bir devlete yakışmıyor. Kaldı ki ABD’nin daha önceki liderleri bunun taahhüdünü yapmış, onun için de koskoca Birleşmiş Milletler burada kurulmuş. Başka bir yerde de kurulabilirdi. Şimdi tutup, ‘Bundan sonra yüzde 25'i vermeyeceğim. Filistin’e 250 milyon doları vermeyeceğim’ denilmesini anlayışla karşılamak mümkün değil. Ortada bir tutarsızlık var. Dünyanın bunu iyi değerlendirmesi lazım.

YAPTIRIMLARA KARŞI TAVRIMIZ NET

-İran yaptırımları nasıl etkileyecek, olası krize hazır mıyız? Ham petrol almayı azaltacak mı Türkiye? Amerika'nın son dakika sürprizlerine karşı ne yol izleyeceğiz? Türkiye bunlara uymak zorunda mıdır?

Brüksel'de NATO zirvesinde Sayın Trump Rusya'ya çok acayip yüklendi. Katılımcılara, ‘Siz hepiniz Rusya'yı besliyorsunuz’ dedi. ‘Almanya olarak şu kadar para veriyorsunuz’ dedi. Bizden bahsetmedi. Bize nezaket gösteriyor. Ben yine de dayanamadım. ‘Sayın Başkan’ dedim, ‘Biz doğalgazımızın yüzde 50'sini Rusya'dan alıyoruz. Azerbaycan ve Irak ve Cezayir'den alıyoruz. Biz bunu almazsak bizim vatandaşlarımız karda kışta üşüyecek’. Ben bu itirazı yapınca, Almanya Başbakanı Merkel de çıktı. ‘Doğalgazımınız yüzde 38'i alıyorum halkımı üşütemem’ dedi. Yaptırımlar konusunda Türkiye’nin eskiden beri tavrı nettir. Stratejik ürünlerde geri adım atamayız.

Kusura bakmasınlar, gerekiyorsa Rusya'dan da Çin'den de alacağız. Hatta ortak üretime gireceğiz. Hazırlıklarımızı da bu istikamette yapıyoruz. Bizim şu anda Fransa, İtalya, Türkiye olarak attığımız ortak adımlar var. Aynı şekilde İngiltere ile var. Buradan kaçmıyoruz, bunları da yapıyoruz. Serbest piyasa ekonomisinin egemen olduğu yerde bir ülkenin önünü kesmek doğru değildir.

FİLİSTİNLİ KARDEŞLERİMİZİN YANINDAYIZ

-Birleşmiş Milletler'de en farklı konuşan lider siz oldunuz, Kudüs konusunda da tavrınızı koydunuz. Trump dört ay içinde yeni çözüm planı açıklayacağını söyledi. İki devletli çözümden yanayım dedi. Bu plana karşı sizin düşünceniz nedir?

Bu yeni planın içinde kimlerin, nasıl yer alacağı bizler için önemli. Bazı dedikodular var ama ne kadar ciddiyet kesp eder bilemiyoruz. Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Bahreyn, Mısır gibi ülkelerin nasıl hareket edeceklerine bakmak lazım. Ürdün ne tür bir tavır sergileyecek bakmak lazım. Biz doğru bildiklerimizi yapmaya, Filistinli kardeşlerimize yardımcı olmaya devam edeceğiz.

ABD’DE MÜNBİÇ’TE SÖZÜNÜ TUTMADI

-İdlib konusunda Trump terörle mücadeleye devam edeceğiz dedi. Ürdün'ü övdü, Türkiye'den bahsetmedi, daha sonra zikretti. Soçi mutabakatına Amerika'nın verebileceği bir katkı var mı? İkinci olarak da Mümbiç'te son durum nedir?

Amerika Mümbiç'te yol haritasına, takvime kesinlikle uymamıştır; PYP-YPG o bölgeyi terk etmemiştir. Bölgenin gerçek sahipleri hala oraya yerleşememiştir. Amerika burada sözünü tutmadı. 90 gündü. 90 gün aldı başını gidiyor. Bundan sonraki süreçte ne gibi gelişme olur göreceğiz.

Soçi ile ilgili biz Amerika ne der diye düşünmedik. O konuda Rusya ile hareket ettik. İran’ı da dışlamadık, işin içinde tuttuk. Özellikle gözlem noktaları önem arz ediyor. 12 gözlem noktası bizde, 10 gözlem noktası Rusya'da, 6 gözlem noktası da İran'da. Başka gözlem noktası olan ülke yok. Ancak 15-20 km olayı önem arz ediyor. Buranın güvenliği Rusya'nın kontrolünde. 10 maddelik muhtıraya savunma bakanlarımız imzayı attı. Orada bunların hepsi yer alıyor. Şu ana kadar hamdolsun iyi gidiyor. Temennim ederim ki bundan sonra da iyi gider süreç. Detaylarda sıkıntı olduğunda, heyetlerimiz bir araya gelip görüşüyorlar. Süreç oradan güç kazanarak devam ediyor. Arzumuz burada herhangi sıkıntıya düşmeden süreci götürebilmek. Radikal grupların ağır silahlarının tasfiyesine büyük önem veriyoruz. Çalışmalar iyi gidiyor.

İDLİB’DE İŞLER YOLUNDA

İdlib’de 3,5 milyon insanın bombardımana uğraması halinde fatura çok ağır olurdu. Bize doğru bir göç dalgasına yol açabilirdi. Allah göstermesin, oralardan 500 bin ya da 1 milyon insan daha gelse altından kalkmak çok zor olur. Hamd olsun, şu an itibarıyla, işler yoluna girmiş görünüyor. Hatta dün 50- 60 bin kişi evine döndü. Bunlar güzel gelişmeler. Temenni ederim ki bu devam eder. Rusya ile görüştük. Onu başarabilirsek yeniden inşa süreci başlatabilirsek, bölgede bunları yeniden ayağa kaldıralım istiyorum. Bunları Almanya'da Merkel ile görüşeceğim. Muhammed bin Selman G20’de görüşme yapmak istemiş. Onun verdiği sözler de vardı. Bölgede yeniden inşa sürecini başlatabilmek önemli. Bunun başlaması, oradaki tahribatı gidermeye de vesile olacaktır inşallah.

İSTANBUL’DA 4’LÜ ZİRVE

-Bombardıman ihtimali tamamen ortadan kalktı mı?

Şu anda öyle bir şey söyleyemeyiz. Kesin konuşamayız. Ama an itibarıyla öyle bir şey yok. Temennimiz odur ki böyle bir şey olmasın. Bunlar bize Sayın Putin'in vaatleri. Bu arada bir de İstanbul’da bir dörtlü zirve yapacağız. Almanya, Rusya, Fransa ve Türkiye olarak İstanbul’da bir araya geleceğiz. Ön görüşmeler yapıldı, şimdi tarih belirlenmesi gerekiyor.

Terör koridorunu yardık

-Bu gelişmelerden sonra Suriye'de kalıcı toprak bütünlüğünün önündeki engel olarak Fırat'ın doğusu kalmış görünüyor. Bu çok daha çok daha zor bir süreç. Türkiye'nin tutumu hakkında biraz daha ayrıntı verebilir misiniz?

Amerika'nın sınır boyu tahkimatları bizim sınıra çok yakın değil. Onlar yapıyor biz de yapıyoruz. Sadece Suriye sınırı değil Irak da buna dâhil. Tedbirimizi alıyoruz. İdlib'de insansız hava aracından tut silahsız hava aracına kadar. Rusya ile yaptık görüşmelerini. Bunların hepsi nereye varıyor bunu göstermesi bakımından önemli. Amerika şu anda o tür tahkimatı terör örgütüyle beraber yapacak. Ama biz asıl terör örgütünün o kendisi için güçlendirdiği koridoru bir defa yardık. O koridor yok. Şu anda Afrin işi bitirdi, Cerabslus, Rai, Bab o işi bitirdi.

-Fırat’ın doğusunda için Rusya ile birlikte hareket edilebilir mi?

Henüz öyle bir durum yok. Ama olmaz diye bir şey de yok. Bundan sonraki süreç nasıl gelişir zamana bırakmakta fayda var.

AF TEKLİFİ GÖRÜŞÜLECEK

-MHP'den af teklifi geldi mi, sizin önünüze rapor geldi mi, nasıl değerlendiriyorsunuz?

Henüz bana bir rapor ulaşmış değil. Arkadaşlara gereken talimatları verdim. ‘Bu konuyla ilgili olarak, gerek anayasa gerek adalet komisyonundaki arkadaşlarımızla, ayrıca onların dışında ekip oluşturulsun, çalışma yapılsın’ dedim. Ama benim bu korudaki temel prensibim şu: Devlete karşı işlenen suçları devletin af yetkisi vardır. Şahıslara karşı işlenen suçları devletin af yetkisi yoktur. Bu bizim temel ilkemiz. Dönünce göreceğiz. Konuşur, inceler, ona göre nihai kararımızı veririz.

PARTİ TABANIMA ANLATAMAM

-İttifak görüşmeleri ne durumda. Sayın Devlet Bahçeli ile görüşmeniz ne zaman?

Bu konuda gelmeyeceğiz diye bir şey yok. Her an gelebiliriz, hazırız. Mehmet Özhaseki kardeşimizi görevlendirdim. Onlar da Sadır kardeşimizi görevlendirdiler. Mehmet Bey ile görüşme yaptılar. Bunu genişletebilir, geliştirebilirler. Oradan çıkacak neticeleri, biz de bir araya gelmek suretiyle değerlendirebiliriz. Ama piyasada konuşulan şeyler falan bunlar siyasette olacak şeyler değil.

-Aday göstermeme konusu mu?

Her siyasi partinin ilkeleri vardır. AK Parti şu anda bir numaralı parti Türkiye'de gerek milletvekili sayısı gerek oyuyla konumu yeri belli olan bir siyasi parti. Son seçimlerde birinci olduğumuz yerde aday çıkarmamayı nasıl anlatırım tabanıma? Seçmen tabanı küserse toparlayamazsınız. Devlet Bahçeli İstanbul için aday göstermeyeceğiz açıklaması yaptı.

Onu yapılan bir nezaket olarak değerlendiriyorum.

MADURO'YU YALNIZ BIRAKMAYACAĞIZ

-G-20 zirvesinden sonra Venezüela'ya gitme durumunuz olabilir mi?

Evet söz konusu olabilir. Eğer o zaman diliminde Devlet Başkanı Maduro’nun programı uygun olursa, bu ziyareti gerçekleştirebiliriz. Maduro'yu yalnız bırakmayacağız.

Suriye’deki terör koridorunu yok ettik

Yorum Yazın