O zam devlete yarar, enflasyon ve faize zarar!
Sigaranın vergisi her yıl ocak ve temmuz aylarında enflasyon oranında artırılıyor. İşte 4 Temmuz'da yine böyle bir artış oldu. Bunun ardından dün bir sigara şirketi bütün markalarında fiyatlarını 1 lira artırdığını açıkladı. Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre hemen akıllara "Vergi arttı fiyat zamlandı" cümlesi gelebilir. Ancak gerçek böyle değil. Zaten şirket de enflasyonun yanı sıra döviz kurundan etkilenen maliyetlerine vurgu yapmış. Yine de artışı adım adım incelediğimizdevergi ile hiç ilgisinin olmadığı görülüyor. Sigaranın karmaşık olan vergi sistemine teker teker göz atalım.
5 ADIMDA FİYAT ARTIŞI
1- Her bir paket sigaradan 4 Temmuz öncesi 0.2468 lira maktu vergi alınıyordu. Bu rakam 0.2546 liraya çıktı. Artış miktarı 1 kuruş bile değil sadece 0.78 kuruş.2- Devlet bir de paket başına en az 4 lira 42 kuruş olan asgari maktu vergiyi 4.56 liraya çıkardı. Bu rakam satış fiyatı 6 lira 98 kuruş ve altında olan sigaralar için geçerli. 4 Temmuz öncesi bu rakam 6 lira 77 kuruştu.3- Asgari maktu vergi sigaracılar fiyatları düşürmesin diye çekilen bir set. Fiyatı 6.5 lira olan sigaralar bu artıştan da etkilendi. Böylece bu ucuz sigaraların vergisi 19 kuruş arttı. Sigaracılar bu sigaraların fiyatını en az 6.75 yapmak zorundalar.4- Önemli olan ise 7 lira ve üstünde fiyatı olan sigaralar ki bugün satılan sigaraların yüzde 95'i böyle. Bu sigaralar için nisbi yani oransal vergi hesaplanıyor. Oran ise yüzde 65.25. Bu oran ise değişmedi.5- Şimdi fiyatı 7.8 veya 10 lira olan sigarada vergiyi inceleyelim. Fiyat 6.98'in üstünde olduğu için asgari maktu vergi artışı sigara fiyatlarını etkilemeyecek. Piyasadaki sigaraların yüzde 95'inde bir tek paket başına 0.78 kuruş artış meydana gelecek.
KİME YARAYACAK?
Görüldüğü gibi otomatik vergi artışının fiyat artışı ile ilgisi çok fazla yok. Böylece bu zam sigara şirketleri ve devletin yani Maliye'nin hem vergi gelirlerini hem de şirketlerin karını artırmak için yaptığı bir düzenleme gibi yorumlanabilir. Çünkü 1 paket sigaradan devletin aldığı pay yüzde 83 ile 87 arasında değişiyor. Yapılan her 1 liralık zammın da en az 83 kuruşu devlete vergi olarak ödeniyor. Türkiye'de yılda 5 milyar adet sigara satılıyor. Şimdi eğer diğer şirketler de 1 liralık zamma katılırsa bundan sonraki 12 ayda 5 milyar lira yani yıl sonuna kadar 2.5 milyar liralık bir gelir elde edilecek. Bu paranın yaklaşık 2 milyar 75 milyonu bütçeye vergi olarak gidecek geri kalan 425 milyon lira ise şirketlere gelir yazılacak.
BÜTÇE AÇIĞI İLE AYNI TUTAR DİKKAT ÇEKTİ
Maliye'nin sigaradan almayı planladığı 2016 yıl sonu hedefine bakıldığında zammın fiyata 1 liralık yansıması daha da anlaşılır hale geliyor. Maliye yılın ilk 5 ayında sigaradan 11.8 milyar liralık ÖTV geliri elde etmiş. Hedef ise 30 milyar TL. Aylık yaklaşık 2 milyar liralık artışın olağan seyri yılın ilk 6 ayında gelirin 14 milyar, yıllık gelirin ise 28 milyar lira olma ihtimalini yüksek olasılıkla ortaya çıkarıyor. Kalan 2 milyar liralık açığın ise son artıştan elde edilecek artış ile aynı olması zammınvergi açığını kapatmak için yapıldığı tahminlerini güçlendiriyor.
ENFLASYONA VE MERKEZ'İN SADE FAİZİNE DARBE OLACAK
Fiyat artışının bütçe ve Maliye'ye faydası olsa da diğer yandan daha önemli bir konuda ekonominin dengelerini zorlayacak. İş Portföy Yönetimi Ekonomisti Nilüfer Sezgin'in hesabına göre enflasyonda ağırlığı yüzde 4.6 olan tütünde her yüzde 10'luk zam enflasyonu yaklaşık 0.5 artırıyor. Eğer tüm sigara şirketleri zamma uyarsa bu durum yüzde 7.5 olan enflasyon beklentisi ve yine Merkez Bankası'nın yüzde 7.5 olan tek ve sade politika faizi hedefine darbe vuracak.
Milliyet
"Üye/Üyeler suç teşkil edecek, yasal açıdan takip gerektirecek, yasaların ya da uluslararası anlaşmaların ihlali sonucunu doğuran ya da böyle durumları teşvik eden, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik ya da ahlaka aykırı, toplumca genel kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir İçeriği bu web sitesinin hiçbir sayfasında ya da subdomain olarak oluşturulan diğer sayfalarında paylaşamaz. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk münhasıran, içeriği gönderen Üye/Üyeler'e aittir. MİLAT GAZETESİ, Üye/Üyeler tarafından paylaşılan içerikler arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin kendi web sayfalarında yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Milat Gazetesi, başta yukarıda sayılan hususlar olmak üzere emredici kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen Üye/Üyeler'e ait kişisel bilgileri paylaşabileceğini beyan eder. "
Yorum yazma kurallarını okudum ve kabul ediyorum.