Mossad'ın eski UCM Başsavcısı'nı tehdit ettiği iddia edildi!

28 May 2024 13:52:48

İngiliz The Guardian gazetesine göre, 2012-2021 yılları arasında Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı olarak görev yapan Fatou Bensouda, 2021'de işgalci İsrail'in Filistin topraklarında savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar işlediği gerekçesiyle soruşturma başlattı.

Haber: Yunus Akseki

İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, ön incelemesi 2016'da başlatılan soruşturma için devreye giren MOSSAD'ın o dönemdeki başkanı Yossi Cohen, iddiaya göre, 2012-2021 yılları arasında UCM Başsavcısı olan Fatou Bensouda ile gizli görüşmeler yaparak, soruşturmanın İsrail askeri personeline yönelik tehdit oluşturacağını savundu.

Gazeteye konuşan İsrailli kaynaklar, Cohen'in amacının Bensouda ile uzlaşmak veya onu İsrail'in taleplerine işbirliği yapacak biri haline getirmek olduğunu belirtti. Cohen'in, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun gayriresmi habercisi gibi çalıştığını kaydettiler.

Bensouda, Cohen'in "ısrarcı ve tehditkâr tavırlarını" UCM'nin bazı önde gelen yetkililerine anlattı ve bu durum dört farklı kaynaktan da doğrulandı. Bu kaynaklardan üçü, Cohen'in UCM'deki soruşturma için Bensouda'ya birçok kez baskı yaptığını ifade etti.

UCM kaynakları, Cohen'in Bensouda'ya, "Bize yardım etmelisiniz ki biz de sizinle ilgilenelim. Kendinizin ve ailenizin güvenliğini tehlikeye atacak şeylere bulaşmak istemezsiniz." dediğini iddia etti.

İki farklı kaynağa göre, MOSSAD, Bensouda'nın eşine ait bazı gizli kayıtların dökümünü ele geçirdi. Bu belgelerin daha sonra Bensouda'yı itibarsızlaştırmak için kullanıldığı öne sürüldü.

Yasadışı yollardan savcının numarasını almış

Gazetenin ulaştığı üç kaynak, Kabila ve Bensouda ile New York'ta yapılan sürpriz görüşmenin ardından, Cohen'in defalarca Başsavcı'yı aradığını ve onunla görüşmek istediğini bildirdi.

Konu hakkında bilgisi olan iki kişiye göre, Bensouda'nın, telefon numarasını nasıl elde ettiğini sorduğu Cohen, kendisine "Ne iş yaptığımı unuttun mu?" yanıtını verdi.

Kaynaklar, başlangıçta Cohen'in Başsavcı ile "ilişki kurmaya çalıştığını" ve onu etkilemek için "iyi polisi" oynadığını aktardı. Ayrıca Cohen'in ilk hedefinin, Bensouda'yı İsrail ile işbirliği yapmaya ikna etmek olduğu öne sürüldü.

Ancak zaman içinde Cohen'in temaslarının tonu değişti. Toplantılar hakkında bilgi sahibi bir kişi, Cohen'in "tehdit ve manipülasyon" dahil bir dizi taktik kullanmaya başladığını söyledi. Bu durum, Bensouda'nın küçük bir grup üst düzey UCM yetkilisini, Cohen'in davranışları hakkında bilgilendirmesine yol açtı.

Cohen, 2019'dan sonra UCM Başsavcısı ile defalarca görüştü

Bensouda, Aralık 2019'da Gazze, Şeria'nın batısı ve Kudüs'ün doğusundaki savaş suçları iddialarına yönelik kapsamlı cezai soruşturma başlatmak için gerekçeleri olduğunu açıkladı.

Başsavcı, ancak öncelikle UCM'nin ön yargılama dairesinden mahkemenin Filistin üzerinde gerçekten yargı yetkisine sahip olduğunu teyit edecek karar istenmesine hükmederek, soruşturmayı başlatmayı erteledi.

Çok sayıda kaynak, yargıçların davayı değerlendirdiği bu aşamada Cohen'in, yargıçların yeşil ışık yakması halinde Bensouda'yı tam soruşturma yürütmemeye ikna etme çabalarını artırdığını öne sürdü.

Kaynaklar, 2019'un sonları ile 2021'in başları arasında Cohen ile Bensouda arasında, hepsi de Cohen tarafından başlatılan en az üç görüşme olduğunu söyledi. Haberde, Cohen'in davranışlarının UCM yetkililerini giderek daha fazla endişelendirdiği ifade edildi.

Bensouda'ya eşinin fotoğraflarını göstermiş

Bensouda'nın, Cohen ile yaptığı son iki görüşmeye dair anlattıklarına aşina bir kaynak ise Cohen'in, Başsavcı ve ailesinin güvenliğine ilişkin soruları, kendisini tehdit ettiğine inanmasına yol açacak şekilde gündeme getirdiğini aktardı.

Cohen'in, bir defasında Bensouda'ya, eşiyle Londra'yı ziyaret ederken kocasının gizlice çekilmiş fotoğraflarının kopyalarını gösterdiği, bir başka olayda ise "kapsamlı soruşturma başlatma kararının kariyerine zarar vereceğini" söylediği öne sürüldü.

Konu hakkında bilgi sahibi 4 kaynak, Bensouda ve diğer UCM yetkililerinin uluslararası ilişkiler danışmanı olarak çalışan Başsavcı'nın kocasıyla ilgili bilgilerin diplomatik kanallar arasında dolaştığını fark etmelerinin de aynı zamana denk geldiğini anlattı.

Mossad, eski Başsavcı Bensouda'nın aile üyeleri hakkında bilgi topladı

Gazetenin haberine göre, MOSSAD, 2019-2020 yıllarında aktif olarak Bensouda hakkında gizliliği ihlal eden bilgiler aradı ve Başsavcı'nın aile üyeleri hakkında da bilgi topladı.

İsrail istihbaratı, Başsavcı'nın kocasına karşı yürütülen gizli bir operasyona ilişkin bazı malzemeler elde etti. Operasyonun detayları ya da sorumluları hakkında net bilgi olmamakla birlikte, bu bilgilerin İsrail'in eline geçtikten sonra diplomatlar aracılığıyla Başsavcı'nın imajını zedelemek için kullanıldığı öne sürüldü. Ancak birçok kaynağa göre, İsrail, müttefiklerini malzemenin önemi konusunda ikna edemedi.

Diplomatik düzeyde paylaşılan bilgilere aşina üç kaynak, bu çabaları "Bensouda'ya karşı başarısız bir karalama kampanyası" olarak nitelendirdi. "Fatou'nun peşine düştüler." ifadesini kullanan bir kaynak ise bu girişimlerin Başsavcı'nın çalışmaları üzerinde "hiçbir etkisi" olmadığını savundu.

Trump yönetimi de Bensouda'ya vize kısıtlamaları ve yaptırımlar uygulamıştı

Gazete, haberinde, ABD'de eski Başkan Donald Trump ve Netanyahu hükümetlerinin, savcı ve personel üzerinde kamuoyu önünde ve özel olarak baskı kurmaya yönelik koordineli çabalarının parçası olduğuna işaret etti.

Trump yönetimi, daha önce benzeri görülmemiş bir kararla 2019-2020 yıllarında Başsavcı Bensouda'ya vize kısıtlamaları ve yaptırımlar uygulamıştı. Bu hamle, Bensouda'nın Afganistan'da Taliban ile hem Afgan hem de ABD askeri personeli tarafından işlendiği iddia edilen savaş suçlarıyla ilgili ayrı bir soruşturma yürütmesine misilleme olarak yapılmıştı.

Ancak dönemin ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, yaptırım paketini Filistin davasıyla ilişkilendirerek, "UCM'nin İsrail'i sadece siyasi amaçlarla hedef tahtasına koyduğu açıktır." ifadesini kullanmıştı. Pompeo, aylar sonra ise herhangi bir kanıt göstermeden Bensouda'yı "kişisel çıkarları için yolsuzluk yapmakla" suçlamıştı.

ABD'nin yaptırımları, Başkan Joe Biden'ın Beyaz Saray'da koltuğa oturmasının ardından iptal edilmişti.

Şubat 2021'de UCM'nin ön yargılama dairesi, mahkemenin işgal altındaki Filistin topraklarında yargı yetkisine sahip olduğunu teyit eden bir karar yayımlamış, ertesi ay Bensouda cezai soruşturmanın açıldığını duyurmuştu.

Eski Başsavcı Bensouda, bu gelişmeden 3 ay sonra UCM'deki 9 yıllık görev süresini tamamlayarak soruşturmayı, halefi Kerim Han'a bırakmıştı.

'İsrail'e zarar vermek için ortaya atılan iddialar'

Kaynaklara göre, Mossad'ın Bensouda'yı etkilemek için yaptıkları, mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü'nün 70. maddesine göre suç teşkil ediyor.

İsmi verilmeyen bir UCM sözcüsü, mahkemenin şimdiki Başsavcısı Kerim Han'ın, önceki Başsavcı ile ilgili iddiaları gözden geçirip geçirmediğine yönelik açıklama yapmadı ve Han'ın Mossad Başkanı ile tanışıklığı ve konuşması olmadığını kaydetti.

İsrail Başbakanlığı, iddiaların "İsrail'e zarar vermek için" ortaya atıldığını savundu. Kabila, Cohen ve Bensouda ise sorulara yanıt vermedi.