Kürdistan pazarları Türkiyeli üreticilere nefes aldırıyor
IŞİD'e karşı sürdürülen savaş ve bölgedeki ekonomik krize rağmen, Türkiye'nin en önemli yaş sebze ve meyve ihracatçıları, sınır kapılarının düzenli olarak yeniden açılmasını umutla bekliyor ve tüm hazırlıklarını bu yönde yapıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi Irak Masası Başkanı Surur Aydın, Türkiye ile Kürdistan Bölgesi arasında ticaretin daha iyi sağlanması için sınır kapılarında güvenliğin Peşmerge Güçleri tarafından sağlanması gerektiğini söylüyor.
Savaş ve çatışmalar ticarete zarar veriyor
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Sayar, IŞİD'in Kürdistan Bölgesi'ne saldırması ve devlet güçleri ile PKK arasında yaşanan çatışmaların Türkiye ile Kürdistan Bölgesi arasında ticareti gerilettiğini söylüyor. Sayar, bu kadar olumsuz durumlara rağmen, Türkiye'nin Ortadoğu'da yaptığı ticaretin üçte birini Kürdistan Bölgesi ile yaptığını belirtiyor. Savaş, operasyonlar, saldırılar ve bombaların verdiği zararı Kürdistan Bölgesi'ndeki pazarlarda kapatmaya çalıştıklarını ifade eden Türkiye'deki ihracatçılar, 'Kürdistan pazarı bize nefes aldırıyor. Paranın dönmesini sağlıyor' şeklinde konuşuyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın dış ticaret istatistiklerine göre, 2016 yılında Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ikinci ülke Irak, başta Kürdistan Bölgesi ile olmak üzere 2016 yılında 7.6 milyar dolarlık ihracat yapıldı.
IŞİD saldırıları ticareti geriletti
2008 yılında Türkiye'nin en çok ihracat yaptığı ülkeler arasında yer alan Kürdistan Bölgesi, 3.9 milyar dolar ile 8. sırada yer alırken 2012 yılında ikinci sıraya yükseldi. 2013 ve 2014 sonlarına doğru bu rakam yükselme gösterirken, 2015 ile 2016 yıllarında IŞİD ile mücadele sınır kapılarında yaşanan aksamalar, Türkiye'nin Kürdistan Bölgesi'ne olan ihracatı biraz geriletti. Ayrıca Küresel kriz ortamında Türkiye'nin genel ihracatı yüzde 32'ler seviyesine düşerken, bu oran Kürdistan'a olan ihracat ile yüzde 76 oranında önemli bir artış gösterdi. Ekonomisi ve döviz geliri yüzde 95'i petrole dayanan Kürdistan Bölgesi; son yıllarda yaşanan savaş ve ekonomik krize rağmen, bölgenin yeniden yapılanması bakımından gıda ve tarım sektörlerinde de yatırımcılara cazip yatırım imkanları sunuyor.
11 yılda 7 milyar dolarlık sebze ve meyve ithalatı
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan rapora göre; 2004-2014 yılları arasında yapılan sebze ve meyve ithalatı için Kürdistan Bölgesi'nin dışarıya 7 milyar 139 milyon dolarlık ödeme yaptığı belirtildi. Bu rakamın her yıl arttığı vurgulanan raporda, 167 milyon dolardan başlayan ithalatın 1 milyar 21 milyon dolara kadar yükseldiği ifade edildi. İthal edilen ürünlerin, yüzde 85'inin Türkiye ve İran'dan geldiği kaydedildi. Raporda, Kürdistan Bölgesi'nde son 7 yıl içerisinde üretilen meyvenin, talebin yüzde 20'sine, sebzenin de ancak yüzde 5'ine yetebildiğine yer verildi. Bu nedenle sebze ve meyve ihtiyacının yüzde 85'i dışarıdan karşılanıyor.
Türkiye'den Kürdistan'a ihraç edilen mallar
Kürdistan Bölgesi'ne ihraç edilen mallardan birçoğu temel gıda maddeleridir. Türkiye'nin Kürdistan'a ihracat potansiyelinin yüksek olduğu başlıca gıda-tarım sektörleri; kanatlı etler, bakliyat, sert kabuklu meyveler, yaş meyve sebze, un, konserve etler, bisküvi, domates salçası, şekerli ve çikolatalı mamuller, bulgur ve gıda işleme makineleridir. Ayrıca Türkiye'den Kürdistan'a; bakliyat, hububat, ekmeklik buğday, un, salça, çay, şeker, şekerleme, dondurulmuş gıda, bisküvi, çikolata, sıvı yağ-margarin, maya, baharat, taze meyve-sebze, kuru ve kurutulmuş meyve, kabuklu meyve, kuruyemiş, alkolsüz içecekler, sulama ekipmanları, ambalaj makineleri, gıda makineleri, değirmen, değirmen makineleri, tarım makineleri, soğutma makineleri, dondurma makineleri, hidrolik makine ekipmanları da ihraç ediliyor.
Peşmerge güvenliği sağlayabilir
Türkiye İhracatçılar Meclisi Irak Masası Başkanı Surur Aydın, Kürdistan Bölgesi Hükümeti'nden ticaret için yolların güvenliğini sağlamasını istiyoruz' diyerek sözlerini şöyle sürdürüyor: 'Ticaretin çoğunluğu Kürdistan Bölgesi sınırları içerisinde gerçekleşiyor. Olaylar başladıktan sonra Habur'dan yapılan sevkiyatlarda yüzde 50'den fazla düşüş var. Onun için Peşmerge rahatlıkla bu yolun güvenliğini sağlayabilir. Ayrıca bir süredir para transferi konusunda da sıkıntılar var. Ekonomi Bakanlığı yetkililerinden Kürdistan Ticaret Bakanlığı ile temasa geçip bu sorunu çözmesini talep ediyoruz.' Aydın, Kürdistan pazarının Türkiye için çok önemli olduğunun altını çizerek, 'Bu pazar asla bitmez, çünkü Türk mallarının Kürdistan'da alternatifi yok. 15 gün 1 ay 2 ay sonra tekrar hareketlenir. Biz olaylara 'bir gecikme yaşanıyor' gözü ile bakıyoruz. Durum sakinleştikten sonra malların sevkiyatına devam edeceğiz' diyor.
Türkiye ile Kürdistan arasında yoğun bir ticari ilişki var
Ahmet Sayar: IŞİD'in Kürdistan Bölgesine saldırması, devlet güçleri ile PKK arasında yaşanan çatışma Türkiye ile Kürdistan Bölgesi arasında ticareti geriletti. 2016 verilerine göre, 8 milyar 3 milyon civarında rakam gerçekleşti. Şu an hem Türkiye'de hem de Kürdistan Bölgesi'nde yaşanan durumlar ticarete olumsuz yansımış olsa da Türkiye ile Kürdistan arasında çok yoğun bir ticari ilişki var. İthalatçılar şu an durumun normalleşmesini bekliyor. Eğer durum iyileşirse eskisi gibi ticaret devam edecektir. 2013 yılında ticaret en çok Habur Sınır Kapısı'nda yapılıyordu. Durumlar o kadar iyiydi giriş çıkışlarda kapılar yetersiz kalıyordu. Şuan yeni köprülerin yapılmasına yönelik çalışmalar var. Bu projeler tamamlansa giriş çıkışlar daha kolay olacak.
BAS GAZETESİ
"Üye/Üyeler suç teşkil edecek, yasal açıdan takip gerektirecek, yasaların ya da uluslararası anlaşmaların ihlali sonucunu doğuran ya da böyle durumları teşvik eden, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik ya da ahlaka aykırı, toplumca genel kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir İçeriği bu web sitesinin hiçbir sayfasında ya da subdomain olarak oluşturulan diğer sayfalarında paylaşamaz. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk münhasıran, içeriği gönderen Üye/Üyeler'e aittir. MİLAT GAZETESİ, Üye/Üyeler tarafından paylaşılan içerikler arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin kendi web sayfalarında yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Milat Gazetesi, başta yukarıda sayılan hususlar olmak üzere emredici kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen Üye/Üyeler'e ait kişisel bilgileri paylaşabileceğini beyan eder. "
Yorum yazma kurallarını okudum ve kabul ediyorum.