İran''da neler oluyor?

01 Ocak 2018 10:39:00

ABD ambargosu, Suriye-Yemen-Libya''da savaşa müdahil olmak, Trump''ın sokaktakilere desteği ve ülkedeki yöneticilerin bile birbirini ''yolsuzlukla'' suçlaması İran''ı karıştırdı. Uzmanlar: Hedef; Suud-İran savaşı!

ÖZLEM DOĞAN/ NEŞAT GÜNDOĞDU

SADECE ABD'NİN İŞİ DEĞİL

İran uzmanı Dr. Arif Keskin, İran'ın birçok kentine yayılan gösterilerle ilgili, 'Bunları sadece ABD'ye bağlamak, içteki sorunları görmezden gelmektir. Suriye, Irak, Yemen'deki durum halkta hoşnutsuzluk oluşturdu. Öyle ki, devlet yetkilileri açıkça birbirlerini yolsuzluk yapmakla suçluyor' şeklinde konuştu.

İÇERİDEN KARIŞTIRMA PLANI

ORSAM Başkanı Prof. Dr. Ahmet Uysal, İran'a yönelik ABD ambargolarının ve Suriye savaşına müdahil olmanın İran halkında rahatsızlık meydana getirdiğini belirterek 'Hem Trump hem İsrail hem deSuudi Arabistan, İran'ı içerden karıştırma gibi bir çaba içerisinde' diye konuştu.

Karanlık İran tezgahında kan aktı

Karanlık Prens Michail D'Andrea'nın CİA İran masası şefi olarak atanmasının ardından, sokak gösterilerinde kan aktı. İran hükümeti iki kişinin ölümünden yabancı ajanların sorumlu olduğunu açıkladı. Trump'ın Müslüman karşıtı politikalarını İran'da sürdürmekle görevlendirilen Mike D'andrea göreve hızlı başladı. Karanlıklar prensi olarak isimlendirilen D'andreaMüslüman bir kadınla evlendikten sonra Müslüman olduğu söyleyerek 'Müslüman Mike' diye de anılıyor. Usame Bin Ladin'in yakalandığı operasyonda yer alan D'andrea ABD'nin Irakta yaptığı katliamlarda en kıdemli elemanlardan biri olarak görev aldı. Ayetullah Mike lakabını da kullanan D'Andrea sertlik yanlısı ve agrasif bir kişiliğe sahip.

İran'ın Ortadoğu siyasetine eleştiri

İran üzerine yaptığı akademik çalışmalarla bilinen Dr. Arif Keskin, perşembe günü ülkenin en büyük ikinci şehri Meşhed'de başlayan ve İran'ın bir çok kentine yayılan gösteriler hakkında, Suriye, Irak, Yemen ile İran-ABD ilişkilerinin gündemi çok meşgul ettiği için bugüne kadar İran'daki iç gelişmelerin görmezden gelindiğini söyledi.

Keskin, İran'da gün geçtikçe yayılan bu gösterilerin, uzun süredir toplumu inciten, ezen o ekonomik sıkıntıların dışa vurumu olduğunu savunarak, 'Ruhani'ye olan umudun yok olması, böyle bir hareketin başlamasına sebep oldu. Bunun yanında devlet içi iktidar mücadelesi, İran'ın dünya ile olan ilişkileri, İran'ın Orta Doğu siyaseti, İran'daki yolsuzluklar toplumu ciddi bir şekilde incitiyor. Öyle ki, devlet yetkilileri açıkça birbirlerini yolsuzluk yapmakla suçluyor. Bütün bunların böyle bir gösterinin gerçekleşmesine sebep olduğunu söyleyebiliriz.' diye konuştu.

Sokakta tansiyon yükseldi

İran'da devam eden protestolarda 2 kişi hayatını kaybederken, sokaklara dökülen halk ülkenin dini lideri Ali Hamaney'in posterlerini parçaladı.

İran'ın Meşhed kentinde perşembe günü işsizlik, yüksek enflasyon ve yolsuzluğa karşı başlayan eylemlerde tansiyon yükseliyor. Ekonomi politikalarını protesto amacıyla düzenlenen eylemler yerini ülkenin dini lideri Ali Hamaney karşıtı gösterilere dönüştü. Sokaklarda gergin saatlerin yaşandığı İran'da protestolar sırasında ülkenin dini lideri Ali Hamaney karşıtı sloganlar atıldı. Protestocular Hamaney'in posterlerini parçaladı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ve hükümetine ölüm çağrısında bulunan eylemciler Hamaney'in resimlerini bulunduğu reklam panolarını da ateşe verdi.

Ülkenin Dorud kentindeki protestolarda 2 kişi hayatını kaybederken, Meşhed kentinde başlayan olaylar Kirmanşah, Reşt, İsfahan ve Kum'un ardından başkent Tahran'a sıçradı. Azadi meydanında toplanan binlerce kişi, hükümet binalarını ateşe verdi. Polis eylemcileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı.

'Ajanlar öldürdü'

İranlı yetkililer, devam eden eylemlerde hayatını kaybeden 2 kişinin yabancı ajanlar tarafından öldürüldüğünü iddia etti.

İran'ın Meşhed kentinde perşembe günü işsizlik, yüksek enflasyon ve yolsuzluğa karşı başlayan eylemlerde tansiyon yükseliyor. Ülkenin Dorud kentindeki protestolarda 2 kişi hayatını kaybederken, Meşhed kentinde başlayan olaylar Kirmanşah, Reşt, İsfahan ve Kum'un ardından başkent Tahran'a sıçradı. İranlı yetkililer, protestolarda hayatını kaybeden 2 kişinin yabancı ajanlar tarafından öldürüldüğünü iddia etti. Luristan eyaleti Vali Yardımcısı HabibollahKhojastehpour, Dorud'da yasa dışı gerçekleştirilen eylemlerde 2 kişinin hayatını kaybettiğini ifade ederek, 'Polis ve güvenlik görevlileri tarafından ateş edilmedi. Çatışmalarda devrim düşmanları, tekfiri grupların ve yabancı ajanların kanıtlarına rastladık' dedi. Karşılık verilecek

Öte yandan, İran İçişleri Bakanı Abdurrıza Rahmani Fazli, son günlerde İran içerisinde oluşturulan kaos ortamının ülkeye fayda sağlamayacağını belirterek, 'Halkın huzurunu bozanlara karşılık verilecek' ifadesini kullandı.

İran'da neler oluyor?

İran'da son zamanlarda yaşanan muhalif gösterilerin hız kazanması 'İran Rejimi yıkılıyor mu?' sorularını akıllara getirdi. Amerikan Başkanı Trump'ın geçtiğimiz haftalarda açıkladığı Yeni Güvenlik Stratejisi sonrası mutlak düşman olarak gösterdiği İran'da ortaya çıkan gelişmeler çok manidar karşılandı. Halkın ekonomik darboğazdan ve siyasi baskılardan dolayı eylemler yaptığı İran'da yaşananlar, ciddi bir isyan hareketi olarak karşımıza çıkan 2009'daki 'Yeşil Hareket' gösterilerini akla getirdi. Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Başkanı Prof. Dr. Ahmet Uysal İran'da meydana gelen son gelişmeleri Milat'a değerlendirdi.

Rejim sorunu var

İran'da rejimin istediği kişilerin aday olması sağlandığını aktararak bu noktadaki sorunlara dikkat çeken ORSAM Başkanı Prof. Dr. Ahmet Uysal, 'Mesela Ahmedinejad'ın adaylığının engellenmesi gibi milletvekili veya bir belediye başkanının adaylığında da ciddi veto ve filtre uygulanıyor. Esas milletin tercih ettiği kişiler sandığa yansımıyor, keyfi olarak durduruluyor. Zaten seçilmişlerin de çok fazla yetkisi yok. Seçim kazanmasına rağmen yetkisi çok sınırlı. İran Cumhurbaşkanı'nın, Türkiye Başbakan'ı kadar yetkisi yok. Dış politikayı, güvenliği, ekonomiyi, tüm öncelikleri o ve Devrim Muhafızları belirliyor. İran biraz farklı bir rejim, büyük resmin iyi görülmesi gerekiyor' şeklinde konuştu.

Ekonomik gerekçelere dikkat!

Gösterilere iki boyuttan bakılması gerektiğini söyleyen Prof. Uysal, 'Biri tabanda oluşan geniş tepkiler, diğer ise rejimin bu tip olayları bastırma becerisi mevcut. İran rejiminin politikaları sonucu halkta çıkan kızgınlık, tüm risklere rağmen halkın meydanlara inmesini sağladı. Ancak şu anda İran'da devrim oluyor ya da rejim düşüyor gibi bir söylem pek kolay değil' dedi. Eylemlerin ekonomik gerekçelerle başladığının altını çizerek 'İran rejiminin Suriye ile Yemen'deki savaşlarda ciddi kaynak harcaması aynı zamanda Lübnan gibi birçok yere yardımda bulunması parasal bir sıkıntıya da neden oldu' ifadelerini kullandı.

İran''da neler oluyor?

Yorum Yazın