Hollandalı seçmen çöp kutusuna oy atacak!..
Bir tarafta Müslüman sayısını sınırlandırmayı ve Adolf Hitler'in "Kavgam" kitabıyla karşılaştırdığı Kuran-ı Kerim'i yasaklamayı vaat eden aşırı sağcı Geert Wilders var, öteki tarafta Türk bakanların Hollanda'da referandum kampanyası yapmasını engelleyen sağ muhafazakar Mark Rutte... Sandıklar Türkiye saati ile 09:30'da açıldı. Oy kullanma işlemi 23:00'da sona erecek. Hollandalıların oy attığı sandıkların Türkiye dahil dünyanın birçok ülkesinde çöp kutusu olarak kullanılması dikkat çekti.
Türkiye dahil birçok ülkede çöp kutusu işlevi gören plastik kutuların sandık olarak kullanılması oldukça manidar. Zira aşırı sağcı aday Geert Wilders'in Özgürlük Partisi en güçlü adaylar arasındau2026 Irkçı liderin seçimlerden birinci parti olarak çıkması, "Hollandalıların oylarının çöpe gitmesi" olarak algılanabilir.
Bu kutular internette yaklaşık 15 dolara (60 lira) satın alınabiliyor.
Hollanda seçimleri neden kritik görülüyor? Favoriler kimler? Seçimlere katılan partiler hangileri? Seçim sistemi nasıl işliyor? Wilders Hollanda'nın yeni başbakanı olabilir mi? İşte Ankara ile Lahey hattında yaşanan gerilimin gölgesinde geçecek Hollanda seçimleriyle ilgili merak edilen her şeyu2026
BU SEÇİM NEDEN ÖNEMLİ?
Aşırı sağcı Wilders'in muhtemel galibiyeti, Brexit yasasını dün onaylayan İngiltere'yle "boşanma" görüşmelerine başlayacak Avrupa Birliği'nde tedirginlik yaratabilir.
Wilders'in zaferi, Brexit ve ABD'de Donald Trump'ın göreve gelmesiyle başlayan "düzen karşıtlarının iktidarı" trendinin devamı olarak görülüyor.
Öte yandan, Wilders kazanırsa, bu durum, kısa süre sonra sandık kuracak olan Fransa ve Almanya'daki aşırı sağcılar için bir umut teşkil edebilir.
HOLLANDA SEÇİMLERİNDE KİMLER YARIŞIYOR?
Hollanda siyaseti epey parçalı bir durumda. Aşağıda bahsedilecek nispi temsil sistemi, küçük partilere yarıyor.
Halihazırdaki koalisyon hükümeti, Başbakan Mark Lutte'nin başkanlığını yürüttüğü merkez sağ Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) ve Lodewijk Asscher liderliğindeki merkez sol İşçi Partisi'nden (PvdA) oluşuyor. 2012 seçimlerinde Rutte'nin partisi 41, İşçi Partisi ise 38 milletvekili çıkarmıştı.
Anketlerde Lutte'nin partisinin az farkla gerisinde görünen Widers'in Özgürlük Partisi (PVV) seçimin en güçlü adayları arasında. 2012 seçimlerinde 15 vekil çıkaran PVV'nin bu seçimlerde vekil sayısını artırmasına kesin gözüyle bakılıyor.
Seçimlere katılacak partiler arasında geçmiş günlerini arayan merkez sağ Hıristiyan Birliği Partisi (CDA) ve Sosyalist Parti'nin (SP) dışında, Avrupa yanlısı Demokratlar 66 (D66) ve çevreci YeşilSol (GL) bulunuyor.
Önceki seçimde 13 sandalyesi bulunan CDA'nın İslam karşıtı söylemleri sayesinde vekil sayısını 19'a çıkarması bekleniyor. Solun yükselen yıldızı GL, 31 yaşındaki lideri Jesse Klaver ile ivme kazandı. GL'nin hükümet kurma çalışmalarına dahil olabileceği konuşuluyor. Sosyalist Parti'nin (SP) ise yüzde 10 civarında olan kemik kitlesini koruyacağı tahmin ediliyor.
TÜRKLERİN KURDUĞU PARTİ DE YARIŞTADiğer küçük partiler ise şöyle: Göçmenler için kampanya yürüten DENK ve emeklilerin çıkarları için mücadele eden 50Plus.
Türkiye kökenli dini gruplara yönelik araştırmaya karşı çıktıkları için İşçi Partisi'nden ihraç edilen Türklerin kurduğu ve Felemenkçe "düşün" anlamına gelen DENK'in liderliğini Tunahan Kuzu üstleniyor. Kuzu'nun yine İşçi Partisi kökenli Selçuk Öztürk ile 2015 yılında kurduğu DENK'in parlamentoda iki vekili bulunuyor.
Tunahan Kuzu, Hollanda parlamentosunu ziyaret eden İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun elini sıkmayarak dünyanın gündemine gelmişti.
SEÇİM SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
Hollanda'daki seçim sistemi, nisbi temsil sistemine dayanıyor. Oyların yüzde 9'unu alan bir parti, Parlamento'daki sandalye sayısının yüzde 9'unu alıyor. Hollanda'da seçim bölgeleri yok.
Parlamento 150 sandalyeden oluşuyor. Yani bir partinin iktidar olması için 76 sandalyeye sahip olması gerekiyor. Dolayısıyla hükümet oluşturmak için partilerin uzlaşarak koalisyon kurması gerekiyor.
Toplam 31 partinin katılacağı seçimde, farklı partilerden 27 Türk kökenli aday, milletvekili olmak için yarışacak. Kayıtlı seçmen sayısı ise 12,7 milyon.
WILDERS YENİ BAŞBAKAN OLABİLİR Mİ?Uzmanlar böyle bir gelişmeye ihtimal vermiyor. Wilders gibilerinin ses çıkarmasına olanak sağlayan seçim sistemi, Parlamento'nun tek parti tarafından domine edilmesine imkan tanımıyor.
Şimdilerde London School of Economics'e bağlı European Institute'te çalışan eski Hollandalı siyasetçi Gijs De Vries, Wilders'in Hollanda'yı ele geçireceği yönündeki gazete manşetlerinin insanları yanlış yönlendirdiğini düşünüyor. Zira anketler, Wilders'in partisinin oyların yüzde 20'sinden biraz fazlasını alacağını gösteriyor.
Başbakan Rutte dün canlı yayında kozlarını paylaştığı Wilders ile koalisyon hükümeti kurmayacağının da altını çizerek, "Kuran'ı yasaklamak, camileri kapatmak isteyen bir parti ile çalışmayacağım" diye konuştu.
Televizyon tartışması sırasında açıklanan son kamuoyu yoklamasına göre, Rutte'nin 24-28, Wilders'in de 20-24 milletvekili çıkarması bekleniyor.
İSLAM TARTIŞMASI NE ZAMAN BAŞLADI?
Hollanda toplumunda İslam'ın rolü, 2000'li yılların başında yaşanan iki olayla tartışılmaya başladı.
Mayıs 2002'de göçmen karşıtı popülist siyasetçi Pim Fortuyn'un öldürüldü.
İki yıl sonra ise İslam'a yönelik eleştirel bir film yapan yönetmen Theo van Gogh, radikal dinci biri tarafından suikasta kurban gitti. Bu olayın ardından Geert Wilders'a kalıcı koruma verilmişti.
Hollandalı eski siyasetçi De Vries, yerel seviyede insanların komşularıyla Müslüman, Hıristiyan ya da Budist iyi geçindiğini söylüyor ve şöyle devam ediyor:
"Fakat çoğu insan, çevrelerinin, büyüdükleri çevreden farklı olduğuna dair hakiki kaygılar taşıyor. Bu kaygılar ciddiye alınmalı. Tabii aynı zamanda yabancı düşmanlığı alevine benzin döken siyasetçiler de var. Wilders onlardan biri."
Hollanda'da Müslümanlar ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 5'ini oluşturuyor. ABD merkezli Pew araştırma şirketinin son anketine katılanların 3'te 1'i, Müslümanları hoş karşılamadığını söyledi.
SEÇMENLERİN AKLINDA BAŞKA HANGİ KONULAR VAR?Ülkenin ekonomisi iyi durumdaki fakat, ekonomi seçmenlerin aklında önemli bir yer kaplıyor. Örneğin Aralık 2016 itibarıyla ülkede işsizlik yüzde 5.4 olarak belirlendi. Gençler arasında, işlerin güvencesiz olması nedeniyle ciddi bir kaygı olduğu biliniyor.
WILDERS 15 TEMMUZ'UN ARDINDAN NE YAPTI?
Wilders, 15 Temmuz'da Türkiye'de yaşanan darbe teşebbüsünün başarısız olmasına üzüldüğünü söylemiş, "Askeri rejim, her halükarda Erdoğan'dan iyidir" demişti.
Irkçı lider, "Türkiye'de asıl darbenin Erdoğan tarafından yapıldığını ve hala devam ettiğini" öne sürmüştü.
RUTTE'NİN TÜRKİYE'DE TEPKİ ÇEKEN HAMLESİ NEYDİ?Tabii ki geçen Cumartesi günü Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun uçağına iniş izni verilmemesi ve ardından Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'nın Rotterdam'daki Türk Başkonsolosluğu'na alınmayıp sınırdışı edilmesi Türkiye'nin ciddi tepkisini çekti.
Ancak 2017 başlarında Rutte bir eylemiyle daha Müslüman kamuoyunu kızdırmıştı. Hollanda lideri gazetelere bir ilan vermiş ve kadın firma yetkilisinin elini sıkmayan bir otobüs şoförünü örnek göstererek, "Kurallara uymayacaksan ülkeyi terk et" ifadelerini kullanmıştı. Sözcü
"Üye/Üyeler suç teşkil edecek, yasal açıdan takip gerektirecek, yasaların ya da uluslararası anlaşmaların ihlali sonucunu doğuran ya da böyle durumları teşvik eden, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik ya da ahlaka aykırı, toplumca genel kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir İçeriği bu web sitesinin hiçbir sayfasında ya da subdomain olarak oluşturulan diğer sayfalarında paylaşamaz. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk münhasıran, içeriği gönderen Üye/Üyeler'e aittir. MİLAT GAZETESİ, Üye/Üyeler tarafından paylaşılan içerikler arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin kendi web sayfalarında yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Milat Gazetesi, başta yukarıda sayılan hususlar olmak üzere emredici kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen Üye/Üyeler'e ait kişisel bilgileri paylaşabileceğini beyan eder. "
Yorum yazma kurallarını okudum ve kabul ediyorum.