Havale nedir? Belirtileri nelerdir?
Havale nedir?
Tıptaki adıyla konvulsiyon ya da febril konvulsiyon, çocuklarda vücut ısısının çok yükselmesi durumunda yaşanan nöbet halidir. Genellik 6 ay ile 3 yaş arasındaki çocuklarda görülür ve ebeveynlerde paniğe yol açabilir.
Ancak havale genellikle zararsız bir durumdur ve hemen hemen tüm çocuklar havaleden sonra tamamen eski haline döner ve hasar almaz. Ancak önlem olarak havale anında çocuğunuzu hastaneye götürmekte fayda var.
Havale esnasında çocuğunuzun bilinci kapanabilir, titremeler ve kollarında, bacaklarında kasılmalar görülebilir. Çocuğun gözleri kayabilir, nefesi birkaç saniyeliğine durabilir hatta kusabilir, tuvaletini altına kaçırabilir. Nöbet esnasında çocuğu sakatlanmalardan korumak önemlidir.
Havale nöbetleri genelde 1-3 dakika kadar sürer. Havaleden sonra çocukta uyku hali görülebilir. Bu durumda çocuğunuzun uyumasına izin verebilirsiniz ancak belli aralıklarla nefes alıp almadığını ve nasıl göründüğünü kontrol edin. Havaleden sonra kafa karışıklığı görülebilir ancak 1 saat içinde çocuk normale dönecektir.
Bebeklerde ve çocuklarda havale belirtileri nelerdir?Havale belirtileri hafiften ağıra kadar değişik şiddetlerde olabilir, vücutta titreme ve kas kasılmaları görülebilir. Havale geçiren bir çocukta şu durumlar yaşanır:
- Ateş 38 derecenin üstündedir.
- Bilinç kaybı yaşanır.
- Kollarda ve bacaklarda titreme ve kasılma görülür.
Havale, basit ve komplike konvulsiyon olarak iki türe ayrılır:
- Basit febril konvulsiyon: En sık görülen havale türüdür ve birkaç saniye ya da 15 dakika kadar sürebilir. Bu tür havaleler 24 saat içinde tekrar etmezler ve vücudun tek bir kısmını değil tümünü etkilerler.
- Komplike febril konvulsiyon: Bu havale türü 15 dakikadan fazla sürebilir ve 24 saat içinde tekrar edebilir. Çocuğun vücudunun yalnızca bir tarafında görülür.
Havale çoğunlukla ateş yükselmesinin ilk gününde görülür ve çocuğunuzun hasta olduğunun belirtisidir. Çocuğunuz ayrıca kusabilir, ağzında köpük görülebilir, gözleri dönebilir.
Havale nedenleriHavalenin temel sebebi yüksek ateş yani vücut ısısının fazla (38 derece ve üzeri) yükselmesidir. Buna yol açan durumlar ise şunlardır:
1) Enfeksiyon
Havaleye yol açan yüksek ateşin sebebi çoğunlukla viral enfeksiyonlardır. Bakteriyel enfeksiyon daha az görülür. Grip, suçiçeği, bademcik iltihabı, orta kulak iltihabı, isilik gibi enfeksiyonlar beraberinde ateş ve havale gibi sorunlara yol açabilirler.
2) Aşı sonrası gelişen havaleler
Çocukluk döneminde yapılan, difteri, tetanos ve kızamık gibi rutin aşılamalar da havale riski oluşturabilir. Aşıdan sonra çocuğun vücut ısısı normalden biraz yükselebilir. Havaleye yol açan aşı değil bu yüksek ateştir. Bu nadir görülen bir durumdur.
3) Risk faktörleri
Havale geçirme riskini artıran faktörler şunlardır:
- Genç yaş. Havale genellikle 6 ay u2013 3 yaş arası çocuklarda görülür. 6 aylıktan küçük çocuklarda havale görülmesi sık rastlanan bir durum değildir. Ayrıca 3 yaşından sonra da havale görülmesi nadir bir olaydır.
- Ailede havale geçmişi. Bazı çocuklar kalıtsal olarak, ateşlendikleri zaman havale geçirmeye daha yatkındır. Ayrıca yapılan araştırmalarda bazı genlerin havale geçirme ihtimali ile bağlantısı olduğu ortaya çıkmıştır.
Eğer çocuğunuz havale geçiriyorsa sakin olup aşağıdaki yöntemleri uygulayın:
- Çocuğunuzu yere, yan şekilde yatırın. Bu kusmuğunu ya da salyasını yutmasını engeller ve boğulmasını önler.
- Elbiselerini gevşetin.
- Çocuğunuzun ağzına asla bir şey koymayın.
- Sakin olmaya çalışın ve çocuğunuzu yavaşça konuşup sakinleştirin.
- Nöbetin ne kadar sürdüğünü kontrol edin ve zamanı not alın, doktora bildirin.
- Çocuğunuzun etrafındaki keskin ve sert objeleri uzaklaştırın.
- Çocuğunuzun hareketlerini önlemeye çalışmayın, ona sıkmayın, tutmayın ve sarmaya çalışmayın.
- Eğer havale anında çocuğunuzun ağzında bir şey vardıysa hemen çıkarın.
- Havale 10 dakikadan uzun sürerse ambulans çağırın ya da en yakın hastanenin acil servisine başvurun.
Havaleler genellikle birkaç dakika içinde kendiliğinden durur. Eğer çocuğunuzun havale nöbeti 10 dakikadan uzun sürerse ya da tekrarlayan havaleler geçiriyorsa hemen acil yardım almalısınız.
Eğer havale 15 dakikayı geçerse doktorunuz durdurmak için ilaç tedavisi uygulayabilir. Eğer havale tekrarlarsa ya da ciddi bir enfeksiyonla beraber görülürse ve enfeksiyonun kaynağı saptanamazsa doktorunuz çocuğunuzun hastaneye yatırılmasını talep edebilir. Basit havale nöbetlerinde ise hastane tedavisi gerekmez.
Havale ne gibi sonuçlara yol açar?Birçok havale nöbeti kalıcı sorunlara yol açmamaktadır. Basit havaleler beyin hasarına, zihinsel engelliliğe ya da öğrenme bozukluğuna yol açmazlar.
Havale, epilepsi (sara) hastalığının bir belirtisi değildir, epilepsi beyindeki anormal elektrik sinyallerinden kaynaklanır.
Havalenin yol açtığı en yaygın komplikasyon tekrarlayan nöbetlerdir. Eğer çocuğunuzun ilk havalesi hafif yüksek ateşten kaynaklandıysa, ateş aniden çıktıysa, aile geçmişinde havale varsa, ilk havalesini geçirdiğinde 15 aylıktan küçükse tekrarlayan havale geçirme olasılığı daha yüksektir.
"Üye/Üyeler suç teşkil edecek, yasal açıdan takip gerektirecek, yasaların ya da uluslararası anlaşmaların ihlali sonucunu doğuran ya da böyle durumları teşvik eden, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik ya da ahlaka aykırı, toplumca genel kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir İçeriği bu web sitesinin hiçbir sayfasında ya da subdomain olarak oluşturulan diğer sayfalarında paylaşamaz. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk münhasıran, içeriği gönderen Üye/Üyeler'e aittir. MİLAT GAZETESİ, Üye/Üyeler tarafından paylaşılan içerikler arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin kendi web sayfalarında yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Milat Gazetesi, başta yukarıda sayılan hususlar olmak üzere emredici kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen Üye/Üyeler'e ait kişisel bilgileri paylaşabileceğini beyan eder. "
Yorum yazma kurallarını okudum ve kabul ediyorum.