Fransızların övdüğü alim: Gelenbevi İsmail Efendi
Türk astronom, matematikçi ve dil bilimci Ali Kuşçu Ali Kuşçu'nun çizgisinden giden İsmail Gelenbevi, Osmanlı'nın ilmi paradigmasının son büyük temsilcileri arasında yer alıyordu.
Gelenbevi bu yaklaşımına paralel olarak özellikle dil, mantık, kelam ve felsefe gibi ilimlerde klasik paradigma içerisinde pek çok eser kaleme alırken, benzer şekilde hesap, cebir, trigonometri ve yüzölçümü gibi sahalarda klasik çizgiyi takip etmişti.
Eski yöntemle problem çözen son matematikçi
Eski yöntemle problem çözen son Osmanlı matematikçisi Gelenbeyi, Sadrazam Halil Hamit Paşa ve Kaptan-ı Derya Cezayirli Hasan Paşa'nın istekleri üzerine, Kasımpaşa'da açılan Bahriye Mühendislik Okulu'na bir dönem matematik öğretmenliği yapmıştı.
Toplamda 30 eseri olan Gelenbeyi, bu eserler sayesinde çevresi tarafından tanınan isimler arasında yer aldı.
Şımarık Fransız şok oldu
Çeşitli kaynaklarda Gelenbevi'nin İstanbul'da bulunduğu sırada, Fransa'dan bir mühendisin gelerek logaritma cetvelini Babıali'ye takdim ettiği yazıyor. Bu mühendisin İstanbul'da bu ilmi kimsenin bilmediğini iddia etmesi üzerine, Gelenbevi İsmail Efendi'nin evine gönderiliyor. Evdeki durumu gören Fransız, Gelenbevi'yi hiç yerine koyarak, logaritmayla ilgili bir mesele bırakıp, "Falan vakte kadar cevabım isterim" dediği ve bu Fransız mühendisin, hocanın evine tekrar neticeyi öğrenmek için geldiğinde cevap yerine İsmail Efendi'nin, yazdığı logaritma risalesini ona takdim etttiği anlatılıyor.
İsmail Efendi'nin logaritmasını görünce çok şaşıran Fransız, Babıali'de Gelenbevi İsmail Efendi'nin zekâ ve kabiliyetine hayran olduğunu beyan ediyor. Fransız mühendis, dönemin reisülküttabına, "Şu adam Avrupa'da olsaydı ağırlığınca altın ederdi" demiştir. Gelenbevi'nin ömrünün sonunda yazdığı Cebir kitabı, çok kıymetli olup, tek başına Gelenbevi'nin adının dillerde kalması için yeterli bir sebep iken, Gelenbevi İsmail Efendi günümüzde pek çok kişi tarafından tanınmıyor.
"Üye/Üyeler suç teşkil edecek, yasal açıdan takip gerektirecek, yasaların ya da uluslararası anlaşmaların ihlali sonucunu doğuran ya da böyle durumları teşvik eden, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik ya da ahlaka aykırı, toplumca genel kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir İçeriği bu web sitesinin hiçbir sayfasında ya da subdomain olarak oluşturulan diğer sayfalarında paylaşamaz. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk münhasıran, içeriği gönderen Üye/Üyeler'e aittir. MİLAT GAZETESİ, Üye/Üyeler tarafından paylaşılan içerikler arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin kendi web sayfalarında yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Milat Gazetesi, başta yukarıda sayılan hususlar olmak üzere emredici kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen Üye/Üyeler'e ait kişisel bilgileri paylaşabileceğini beyan eder. "
Yorum yazma kurallarını okudum ve kabul ediyorum.