Dolar (USD)
34.57
Euro (EUR)
36.00
Gram Altın
3017.21
BIST 100
9549.89
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

Deizm nedir? Kimlere deist denir?

'Türkiye'de deizm yayılıyor' yalanı şuanda gündem konusu oldu. Prof. İhsan Fazlıoğlu tarafından ortaya atılan bu iddia aslında gerçeği yansıtmıyor. Peki deizm ne anlama gelir? Deizm nedir? Deist kimlere denir? Detaylar haberimizde...
Deizm nedir? Kimlere deist denir?
10 Nisan 2018 14:52:00
'Türkiye'de deizm yayılıyor' yalanı şuanda gündem konusu oldu. Prof. İhsan Fazlıoğlu tarafından ortaya atılan bu iddia aslında gerçeği yansıtmıyor. Peki deizm ne anlama gelir? Deizm nedir? Deist kimlere denir? Detaylar haberimizde...

Türkiye son günlerde 'deizm yayılıyor' yalanı ile karşı karşıya. Suni gündem oluşturmaya çalışırken herkes 'deizm nedir?' niye araştırmaya başladı. Peki deizm ne anlama gelmektedir? Deist kimlere denir? İşte deizm hakkında merak edilenler...

Cumhurbaşkanı Erdoğan, AK Parti Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmasına kısa bir süreliğine ara vererek Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz'ı yanına çağırdı. Bakan Yılmaz ile bir süre konuşan Erdoğan daha sonra konuşmasını tamamladı. Daha önceki grup toplantılarında çeşitli defalar Bakanlara anlık talimatlar veren Cumhurbaşkanı ilk kez konuşmasına ara vererek bir Bakanı yanına çağırması merak konusu oldu.

BEKLENMEDİK HAMLE

Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, partisinin Meclis Grup Toplantısındaki konuşması sırasında Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz'ı yanına çağırması dikkati çekti.

Konuşmasının sonlarına doğru 'İsmet Bey, bir dakika sizi buraya alayım' diyen Cumhurbaşkanı, konuşmasına ara vererek Bakan Yılmaz ile kısa bir süre konuştu.

"GENÇLER DEİZME KAYIYOR"

Mikrofonların ses almamasından dolayı konunun ne olduğu tam anlaşılamazken Yılmaz'ın Erdoğan'a "Üç sivil toplum örgütünün yaptığı bir araştırma. Gençlerimizin deizm ile ilgili bir düşüncesi var diye." dediği duyuldu.

ERDOĞAN'IN SORDUĞU DEİZM ARAŞTIRMASI

İKDAM Eğitim Derneği ve Uluslararası Öncü Eğitimciler Derneği tarafından Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğü'nün destekleriyle düzenlenen "Gençlik ve İnanç" konulu çalıştayda şu sonuca varılmıştı:

"İtikadu00ee anlamda sorunları olan gençlerde özellikle deizm -yani Allah'ın hayata müdahalesini reddetmek- inancı ön plana çıkmakta, ateizm bu bağlamda daha geride kalmaktadır."

DEİZM YAYILIYOR YALANI

'Deizm yayılıyor' yalanı Prof. İhsan Fazlıoğlu'nun bu açıklamasıyla başladı "İmam Hatip okulundan bir heyet gelerek benimle fikir alışverişinde bulunmak istediklerini söylediler. Deizm yayılıyor, bu çocuklara ne anlatalım ne yapalım diye sordular. Dedim ki, konuşmayı bırakın, yapın artık. Devamlı konuşuyoruz. Terbiye temsil ister. Örnek olacaksınız. Dini temsil makamındaki insanların bu durumu sürdüğü müddetçe 10 yıl sonra neslimiz bizimle kavga edecek. Bu dinin bir faydası olsa babama anneme olurdu diyecekler."

OLMAYAN SUNİ GÜNDEM

Fazlıoğlu'nun bu açıklamalarının ardından bir kesim harekete geçerek sanki toplumda gençler arasında 'Deizm'in yaygınlaştığı ve daha da yaygınlaşacağı propagandasını yaydı. Özellikle bu kirli süreci imam - hatipler üzerinden vererek koca bir yapıyı karalamaya kalktı. Aslında yapılan araştırmalara göre hiç de böyle bir şeyin olmadığı gençlerin deizmle ilgili herhangi bir eğilimi geçin haberlerinin bile olmadığını kanıtladı.

ÖNDER BAŞKANI BEKİROĞLU'NDAN TEPKİ

ÖNDER İmam Hatipliler Derneği Genel Başkanı Halit Bekiroğlu, gençler arasında ateizm ve deizmin yaygınlaştığı yönündeki tartışmalar üzerine bir açıklama yaptı. Deizm, ateizm gibi problemlerin kaynağı itibariyle toplumsal boyutu olan problemler olduğuna dikkat çeken Bekiroğlu, "Bu problemlerin çözümünde İmam Hatiplerin, Diyanetin, İlahiyatların daha büyük rol üstlenmesini arzulayabiliriz ama problemin kaynağı olarak bu kurumları görmek bilerek ya da bilmeyerek hedef saptırmak ve kendi toplumsal gerçekliğimizle yüzleşmemek anlamına gelir" dedi.

BU İŞİN REKLAMI OLMAZ

Bazı medya kuruluşları bu tür olmayan bir durumun reklamını bilerek yaparken bazıları da buna alet oldular. Bu tür suni tartışmalar ve gereksiz gündemlerle gençlerin kafalarını karıştırmak ve toplumu ayakta tutan iç dinamiklerin dna'sıyla oynamak istiyorlar. Bu işin reklamı olmaz. Bunun üzerinden habercilik hiçbir işe yaramaz. Google verilerine göre bu tartışmanın ardından en çok arananlar listesinde 'Deizm' bir numarada. Hiç ortada böyle bir şey yokken bunu ortaya atanlar yaptıklarının sonuçlarını görüp neye mal olduklarını iyice düşünsünler.

DEİZM NEDİR? DEİZM NE DEMEK?

Yaradancılık anlamına gelen Deizm, evrenin bir yaratıcı tarafından yaratılıp daha sonra bu yaratıcının insanı kendi başına bıraktığını kabul eden bir felsefi akım ya da inanç biçimidir. Deizm, peygamberleri ve Kutsal kitapları reddeder.

Tüm dinleri reddeden ancak tanrının varlığına inanan deizm, peygamber, kutsal kitap, cennet ve cehennem, melek ve şeytan gibi kavramların hiçbirini kabul etmez. Deizme göre mutlak bilgiye ulaşmanın yolu vahiy ve peygamberlerden geçmez. Doğa, bilim ve akla dayanır. Bu inanca göre insan aklı yeterli olduğu için vahiy ve kutsal kitaplara da gerek yoktur. Yaratıcının dünyayı ve evreni bir kez yaratmış, sonra kendi yasalarına göre işlemesi için insanları ve evreni bir başına bırakmış olduğunu savunurlar. Deizm inancına göre Tanrı evrene ve dünyaya müdahale etmemektedir.

KİME DESİT DENİR? DEİST NE DEMEK?

İnanışın tanımlanmasında kullanılan doğal din ya da doğal inanç kavramları, hiçbir aracı olmaksızın sadece akıl yoluyla kavranabilecek yalın bir Tanrı inancını belirtir. Bu inancı benimseyen kişiye Deist denir.

DEİZM İNANCI NASIL ORTAYA ÇIKMIŞTIR?

Deizmin fikir babası 17. yüzyılda yaşayan İrlandalı John Toland'dır Katolik bir ailede doğmuş olup "Pentheistikon" isimli kitabında akla dayalı maddeci bir dinin gerektiğini savunmuştur. Toland'ın bu düşüncesi birçok düşünür tarafından kabul görmüş ve deizm olarak dünyaya yayılmıştır. Voltair ve Rousseau gibi ünlü düşünürler de Deizm savunucusu olmuştur. İlk Deizm kelimesi Viret (1564) ve Burton(1621) tarafından kullanıldığı genel kabul görülmektedir. İngiliz filozof Edward Herbert, "De Veritate" (Hakikat Üzerine) isimli kitabı ile Deizm kurucuları arasında sayılmaktadır. Herbert, göre bir yaratıcı vardır ve evreni yaratmıştır. Ancak dinlerde yer alan Akıl dişi söylemler doğal düzene gölge düşürmektedir. Rousseau da deizmi savunmuş ancak onun asıl savaşı din adamları ile olmuştur. Rousseau, özellikle katı olarak gördüğü kilise rahipleri ve din adamlarını gereksiz aracılar olarak görmüştür. Deizm genel olarak katı ve baskıcı Katolik dünyasının yüzünden kurulmuştur denilebilir.

DEİZMİN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

* Deizme göre Tanrı vahiy göndermez.

* Deizm de peygamberlere inanılmaz, Tanrı ile insan arasına başka hiçbir düşünce giremez.

* Kutsal Kitaplar Tanrı'nın sözü olarak kabul edilmemektedir. Deizme göre elçi olduğunu iddia edenlerin "Vahiy geldi" diyerek var ettiği kitaplar Tanrı'dan gelmiş olamaz.

* Deizm'in hiçbir kutsal kitabı veya peygamberi yoktur.

* Deizm'de şeytan, cehennem gibi öğeler yoktur.

* Deistler "özgür düşünürler"dir. İyi birey olabilmek için peygamber ve kitaplara gerek duymazlar.

* Deistler vahiyleri ve vizyonları reddederler. Hayatlarında insan uydurması mucizelere ve kehanetlere yer yoktur.

* Deizm'in rahip, haham, imam gibi din adamlarına ihtiyacı yoktur. Bir bireyin istediği tek şey kendi sağduyu ve insanlık durumunu düşünme kabiliyetidir.

DEİZMİN KATEGORİLERİ

her inançta olduğu gibi, deizm de zaman geçtikçe kendi içinde farklılıklara uğramıştır. Deizm sonrası ortaya çıkan akımlar ya da inançlar, anlam karmaşasının oluşmaması adına başlarına isim veya ek alırlar. Günümüzde etkili olan 3 farklı deizm bulunmaktadır;

1- PANDEİZM

Pandeizm, evrenin tümünü Tanrı olarak kabul etmektedir. Buna göre, her şey Tanrı'nın bir parçasıdır. Her şey Tanrı'dır ve Tanrı her şeydir. Pandeizme göre Tanrı'nın kainattan bağımsız ve ayrı bir varlığı yoktur. Tanrı nesnelerde, insan dünyasında ve doğada vardır.

2- PANENDEİZM

Tıpkı pandeizmde olduğu gibi, evrenin kendisinin Tanrı olduğu düşüncesi hakimdir. Pandeizmden ayrı olarak ilk devindirici olan; Tanrı'nın tüm varlıkları ve evren özünden yarattığı, evrenin bilincinde değişmez ve mutlak bir varlık olarak hakim olduğu inancıdır. Pandeizme göre ruhun tek bir amacı vardır, buda oluştuğu Tanrı'ya geri dönmektir. Bunun yolu ise, tek evrensel kanun olan evrimden geçmektir.

3- SPİRİTÜEL DEİZM

Bu deizm; içinde doğa ile birleşme, sezgi, tefekkür ve meditasyon gibi durumları barındırır. Bunlar da diğer deistler gibi Tanrı'nın kainata müdahale ettiği düşüncesini, doğa üstü olayları ve dinsel dogmaları reddederler. Spiritüel deizm manevi ve genel varlığı, tabiatta hissedilebilir tarifsiz bir Tanrı inancı içermektedir. Spiritüel deistler reenkarnasyon, karma ve sonsuz ödül gibi inançlara sahip olabilirler. Bu tarz deistler literatürde "spiritüal ama dinsel değil" veya "spiritüel ama dini yok" şeklinde tanımlanır.

En son gelişmelerden haberdar olmak için whatsapp kanalımızı takip edin