Asker Güvenlik Soruşturması
Asker olarak göreve başlayacak kişiler hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemleri yapılmaktadır. Askerlerin görevine başlayabilmesi için güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemlerinin olumlu sonuçlanması gerekmektedir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması uygulaması asker, polis ve gizlilik dereceli kurumlarda 657 sayılı Kanun kapsamında memurlardan farklı uygulanır. Asker, polis ve gizlilik dereceli kurumlarda çalışan personel icra ettiği görev nedeniyle daha fazla araştırılması ve hassas olunması gereken kurumlardır. Asker güvenlik soruşturması konusunda askeri ceza avukatı Ferhat Gebeş’e sorular yönelttik. Avukat Ferhat Gebeş; “Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, kişinin kamu kurum ve kuruluşlarına alınmasına engel bir durumun söz konusu olup olmadığı hakkında yapılan soruşturmadır. Yapılan soruşturma neticesinde kişinin kamu hizmetini girmek için güvenilir olup olmadığının tespiti yapılır. Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü ve gizlilik dereceli kurumlarda çalışacak personel işi gereği birçok gizli ve özel evraka ulaşabiliyor. Bu nedenle yeni güvenlik soruşturması kanununda, üstte belirttiğim kurumlarda hem arşiv araştırması hem de güvenlik soruşturması yapılmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları kapsamında alım yapılacak personele ise sadece arşiv araştırması yapılacak.” dedi.
Asker, polis ve gizlilik dereceli kurumlar için olan güvenlik soruşturması uygulamasında, Anayasa Mahkemesi 19/2/2020 tarihinde E.2018/163 numaralı dosyada, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerin, bu kapsamda bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının arşivlerinden ve elektronik bilgi işlem merkezlerinden bilgi ve belge almaya, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 171. maddesi ve 231. maddesinin kapsamında tutulan kayıtlara ulaşmaya, Cumhuriyet başsavcılıkları tarafından yürütülen soruşturma sonuçlarını, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlar ile kesinleşmiş mahkeme kararlarını almaya yetkili olduklarını öngören kuralın Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline karar vermiştir.
Güvenlik Soruşturması Nedir?
Güvenlik soruşturması;
- Kişinin adli sicil kaydının,
- Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının,
- Kişinin hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının,
- Kişi hakkında kesinleşmiş mahkeme kararları ve 4/12/ 2004 tarihli ve 5271 sayılı ceza muhakemesi kanununun 171’inci maddesinin beşinci ve 231’inci maddesinin on üçüncü fıkraları kapsamında alınan kararlar ile kişi hakkında devam eden veya sonuçlanmış olan soruşturma veya kovuşturmalar kapsamındaki olguların,
- Hakkında kamu görevinden çıkarılma ya da kesinleşmiş memurluktan çıkarma cezası olup olmadığının,
- Görevin gerektirdiği niteliklerle ilgili kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerindeki olgusal verilerinin,
- Yabancı devlet kurumları ve yabancılarla ilişiğinin,
- Terör örgütleri veya suç işlemek amacıyla örgütlerle eylem birliği, irtibat ve iltisak içinde olup olmadığının,
araştırılmasına denir.
Askeri Personel Güvenlik Soruşturması
Askeri personel güvenlik soruşturması üstte belirtilen tüm hususlar detaylı olarak araştırılır. Bu kapsamda elde edilen kayıtlar değerlendirme komisyonu tarafından değerlendirilir ve karara bağlanır. Sözleşmeli subay, astsubay ve uzman erbaşların sözleşme yenileme dönemlerinde de güvenlik soruşturması yapılır. Her sözleşme yenileme döneminde sil baştan güvenlik soruşturması yapılır. Subay güvenlik soruşturması bu nedenle önemlidir.
Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasını Kim Yapar?
(1) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki amirlikler tarafından yapılır.
(2) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler kendisine iletilen taleple sınırlı olarak Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kapsamında bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arşivlerinden, elektronik bilgi işlem merkezlerinden gerekli bilgi ve belgeler ile bu kanunun 4.maddesinin ikinci fıkrasının ç bendi kapsamındaki karar ve kayıtları almakla yetkilidir.
(3) Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimlerde yetkilendirilmiş personel hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loğlarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapamaz, log kayıtlarını değiştiremez veya silemez, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşamaz veya yayın yoluyla duyuramaz. Görevi gereği öğrendiği veya edindiği kişisel bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilerle paylaşamaz ya da basın ve yayın kuruluşlarına veya diğer iletişim kanallarına veremez. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapmakla görevli birimler tarafından bu hususlara ilişkin gerekli tedbirler alınır.
Yani güvenlik soruşturmasını;
- Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı,
- Emniyet Genel Müdürlüğü ve
- Mahalli mülki idareler yapar.
Askeri Güvenlik Soruşturması Nasıl Yapılır?
Asker güvenlik soruşturması üstte sayılan bilgilerin, MİT, Emniyet ve mahalli mülki idareler tarafından toplanmasıyla başlar. Sonrasında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesi amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlarda en üst amirin görevlendireceği 3 kişiden az olmamak üzere değerlendirme komisyonu kurulur.
Değerlendirme komisyonu elde edilen bilgiler doğrultusunda güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması hususunda olumlu veya olumsuzdur şeklinde karar verir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemlerinin her evresinde gizliliğe uyularak, ilgili bilgi ve belgeler yasal olarak bilmesi gerekenlerden başkasına verilmez ve açıklanmaz.
Güvenlik Soruşturması Olumsuz Sonuçlanan Askerler Ne Yapmalı?
Güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan askerler kendilerine tebliğ yapılmasından itibaren 60 gün içerisinde, İdare Mahkemesine yürütme durdurma istemli iptal davası açmalıdır.
Güvenlik soruşturması kapsamında elde edilen bilgilerin her türlü şüpheden uzak, somut ve güvenilir delillerle ispatlanması idari davanın gidişatı açısından son derece önemlidir. İdare hukuku avukatının önemi de buradan gelmekte olup iptal kararı için iyi bir savunma yapmak gerekmektedir. Bu nedenle profesyonel hukuki destek alınması mesleğe geri dönmeniz açısından son derece önemlidir.
"Üye/Üyeler suç teşkil edecek, yasal açıdan takip gerektirecek, yasaların ya da uluslararası anlaşmaların ihlali sonucunu doğuran ya da böyle durumları teşvik eden, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik ya da ahlaka aykırı, toplumca genel kabul görmüş kurallara aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde hiçbir İçeriği bu web sitesinin hiçbir sayfasında ya da subdomain olarak oluşturulan diğer sayfalarında paylaşamaz. Bu tür içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk münhasıran, içeriği gönderen Üye/Üyeler'e aittir. MİLAT GAZETESİ, Üye/Üyeler tarafından paylaşılan içerikler arasından uygun görmediklerini herhangi bir gerekçe belirtmeksizin kendi web sayfalarında yayınlamama veya yayından kaldırma hakkına sahiptir. Milat Gazetesi, başta yukarıda sayılan hususlar olmak üzere emredici kanun hükümlerine aykırılık gerekçesi ile her türlü adli makam tarafından başlatılan soruşturma kapsamında kendisinden Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 332.maddesi doğrultusunda istenilen Üye/Üyeler'e ait kişisel bilgileri paylaşabileceğini beyan eder. "
Yorum yazma kurallarını okudum ve kabul ediyorum.