Dolar (USD)
34.42
Euro (EUR)
36.27
Gram Altın
2834.30
BIST 100
9389.62
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

Afganistan'da 'barış' muamması! Rusya'nın davetini reddettiler...

Taliban grubunu barış için masaya oturmaya ikna edemeyen Afgan hükümeti, Rusya'nın Afganistan'da hakimiyet alanı açmak için düzenlemek istediği zirveye katılmayacağını açıkladı. Hükumet ve Taliban grubu arasındaki çatışmalar devam ederken barış ihtimalinin uzak olduğu ifade ediliyor.
Afganistan'da 'barış' muamması! Rusya'nın davetini reddettiler...
28 Ağustos 2018 11:40:00
Taliban grubunu barış için masaya oturmaya ikna edemeyen Afgan hükümeti, Rusya'nın Afganistan'da hakimiyet alanı açmak için düzenlemek istediği zirveye katılmayacağını açıkladı. Hükumet ve Taliban grubu arasındaki çatışmalar devam ederken barış ihtimalinin uzak olduğu ifade ediliyor.

Rusya, Afgan devleti ile taliban arasında arabulucu.Rusya, Afganistan'da barış için Taliban üyeleri ile 4 Eylül'de Moskova'da görüşme sağlanacağını duyurdu..Afganistan'ın en etkin silahlı gücü Taliban grubu, Afganistan'ın yeniden yapılandırılması programı kapsamında, 4 eylülde Moskova'daki görüşmelere katılma kararını açıkladı. Afganistan hükümeti ise, (Taliban'ın kabul ettiği) Rusya tarafından düzenlenecek 12 ülkenin masada olacağı barış görüşmelerine katılmayacağını duyurdu. ABD de görüşmelere sıcak bakmadığını açıklamıştı.

2001'den bu yana Afganistan'da konuşlu olan ABD güçleri, 2014 yılından bu yana muharip görev üstlenmiyor. ABD askerleri, Afgan güvenlik güçlerine eğitim ve danışmanlık sağlıyor. ABD, 11 Eylül saldırılarının ardından 2001'de Afganistan'ı işgal etmişti.

Afganistan'ın Yeniden İnşası Genel Müfettişliği tarafından Temmuz ayında yayımlanan rapora göre, ülkenin yaklaşık yüzde 13,8'i Taliban'ın kontrolü altında, yüzde 30'unda ise hakimiyet mücadelesi sürüyor.

Barış çabalarının yakın geçmişi

Afgan hükümetinin Taliban'a sunduğu bu son öneri, uzun yıllardır aralıklarla devam eden barış görüşmelerinden elde edilen izlenimler, müzakereler ve tarafların birbirlerini tartmasının sonucunda gerçekleşiyor. ABD (El-Kaide'nin aksine Afgan toplumunun bir parçası ve milliyetçi unsurlardan biri olarak gördüğü) Taliban'ı askeri olarak yenemeyeceğini kabullenmiş durumda. Taliban ise NATO güçleri Afganistan'da kaldıkça Kabil'e dönme şansının zayıf olduğunun farkında. Diğer yandan Taliban da ABD de farkında ki Taliban yenilmedikçe "galip" hükmünde olacak. ABD kanadını sürece iten bir başka saik de Taliban'ın bu süreçte değiştiğine dair kanaatlerinin olması. Yıllar boyunca devam görüşmeler esnasında, Taliban'ın "gücü tekeline almak" ya da 90'lı yıllarda uyguladığı yönetim tarzına dönmek gibi bir amacının olmadığı muhataplarına ilettiği görülüyor.

Aslında Afgan hükümetinin bu son önerisi bir anda ortaya çıkmadı. ABD işgalden birkaç yıl sonra, Taliban ile El-Kaideyi birbirinden ayırma ve Taliban'dan ayrılmayı seçen bazı unsurları Kabil'e yerleştirme politikası izledi. Bush yönetimi bu süreçte Taliban ile doğrudan iletişime geçmeyi reddetti. Ama gelecekte herhangi bir anlaşma yapılacaksa, Taliban liderlerinin kara listelerden çıkarılması talebi ilk kez bu dönemde gündeme gelmişti. İlerleyen yıllarda işgalin artan ekonomik, toplumsal ve siyasi faturasıyla birlikte ABD, Taliban'ı askeri olarak yenemeyeceği gerçeğini sindirmeye başladı. 2011 yılına dek ABD'nin Afganistan ve Pakistan özel temsilcisi olan Richard Holbrooke'un öncülük ettiği çalışmalarda, daha ciddi müzakere imkanı arandı.

Holbrooke sonrasında, 2014'e kadar devam eden bu süreçte Beyaz Saray, CIA, dışişleri bakanlığı ve Pentagon ilişkilerindeki kurumlar arası uyumsuzluk, güvensizlik ve çekişme, Taliban'la ilk temasların farklı aktörlerce basına sızdırılması, (Pakistan, İran ve benzeri) farklı aktörlerin oyun bozucu roller üstlenmesi ve basit beceriksizlikler gibi nedenlerle görüşmeler sonuç vermedi. Taraflar arasında güven inşa etmek için, Taliban ile ABD arasında hükümlü değişimi dahi gerçekleştirildi. Barış müzakereleri yürütmek için Taliban'ın, ABD'nin de tanıyacağı bir siyasi büroyu Doha'da açması adımı da beceriksizce yürütüldüğü için ilk planda istenen sonucu vermedi. Bu dönemde, ABD özel kuvvetlerinin Pakistan'da yaptığı tek taraflı bir operasyonla El-Kaide lideri Bin Ladin'i öldürmesi de Pakistan-ABD ilişkilerini gerdi ve müzakereleri zora soktu.

2015 yılının sonunda, bu defa Çin, Pakistan, Afganistan ve ABD'nin içinde olduğu dörtlü bir koordinasyon grubu kuruldu. Ancak bu grubun buluşmalarından da herhangi bir sonuç çıkmadı. Taliban müzakere masasına oturmaya yanaşmazken, ABD'nin Taliban içinde bölünmeler meydana getirmek amacıyla örgütün lider kadrosunu hedef alma politikası devam etti. Bu amaçla 2016 yılının Mayıs ayında, Taliban Emiri Molla Muhammed Ömer'in 2013 yılındaki ölümünden sonra yeni emir seçilen ve koordinasyon grubu toplantılarına katılımı yasaklayan Molla Aktar Muhammed Mansur, İran'dan dönerken Belucistan'da, Amerika'nın insansız hava aracı saldırısında öldürüldü.

En son gelişmelerden haberdar olmak için whatsapp kanalımızı takip edin