Ankara'da çok sayıda Suriyeli mülteci kadın ve çocuğun bilinçsizce kullandığı ‘Tramadol' adlı ilaca karşı bağımlılık geliştirdikleri tespit edildi. Hastanelere, üşüme, titreme, bulantı, gözlerde kayma, isteksizlik, ağlama krizleri şikayetleri ile müracaat eden kadınlar uzman hekimlerce psikologlara yönlendirildiler. Bu görüşmelerde kadın ve çocuklar Tramadol'u içince "hastalıklarının geçtiğini" ancak bir kutusu 20 liraya satılan ilacın bir hafta yetmediğini, ikinci kutuyu edinmenin de bütçelerini sarstığını dile getirirken, içmeyince de şikayetlerinin arttığını ifade etti.
Suriyeli mülteciler, yüksek doz ve uzun süreli kullanımın ardından ilacın alınmaması sonucu ortaya çıkan "yoksunluk" belirtilerinin ortadan kaldırılması ve uzun soluklu "bağımlılık tedavisi" için Sağlık Bakanlığı Numune Hastanesi'ne bağlı Alkol ve Madde Bağımlığı Merkezi'ne yönlendirildi. Suriyeli mültecilerin 'bağımlılık' tedavileri özellikle kadınların ilaç hakkında farkındalık sağlamaları ve ilaçtan kurtulmak konusunda istekli olmaları nedeniyle ayaktan yapılıyor.
‘BAĞIMLILIK' BELİRLENDİ
AMATEM'e yönlendirilen Suriyeli kadınlardan biri, ilacı "arkadaş tavsiyesi" ile "uykusuzluk, aşırı kaygı, kesilmeyen boyun ağrısı, en çok da sürekli mutsuzluk" nedeniyle kullanmaya başladığını anlatıyor.
Gazete Duvar'ın haberine göre Tramadol'u aşırı ve uzun süre kullandığı için, içmediğinde yoksunluk hisseden ve bu nedenle de AMATEM'de tedavi gören başka bir Suriyeli mülteci kadın ise şunları söylüyor:
"İçimde bir şey acıyor. Neresi derseniz bilmiyorum. Kalbim mi bilmiyorum. İçim acıyor. Bu ilacı içince içimin acısı geçiyordu."
Suriyeli mülteci kadının anlatımına göre kimi zaman ilaç bir haftadan kısa sürede tükeniyor. Haftada iki kutu ilacın 40 liralık maliyetini karşılamakta zorlandığı için ilacı bir süre kullanmadığında titreme, kusma, aşırı huzursuzluk, terleme gibi tepkilerin oluştuğunu bunları gidermekte zorlandığı için ilaç bağımlısı teşhisi ile Numune Hastanesi'ne yönlendirildiğini anlatıyor.
‘EL NUSRA'DA KULLANMAYA BAŞLAMIŞ'
İki oğlu ‘Tramadol'u uzun süre kullanımı nedeniyle Numune Hastanesi'ne bağlı AMATEM'de tedavi gören Suriyeli mülteci anne, küçük oğlunun Suriye'deyken El Nusra'da olduğunu ve ilaca orada alıştırıldığını belirtiyor. Çocukları, göç ile Türkiye'ye geldikten sonra da kullanmaya devam etmiş. Yaklaşık üç yıldır aralıksız bu ilacı kullanıyor. 22 yaşındaki büyük oğlunun da hikâyesi aynı. Büyük oğlu da El Nusra'da ilacı kullanmaya başlamış. Türkiye'ye geldikten sonra da ilaç kullanmaya devam etmiş. Geçtiğimiz günlerde ilacın yoksunluğundan kaynaklı olarak kendine zarar vermesi nedeniyle yaralanmaya bağlı tedavisi ile bağımlılık tedavisi AMATEM'le birlikte sürdürülüyor.
İLACIN KULLANIMIN ARDINDAN AİLE İÇİ ŞİDDET
Tramadol kullanımı erkek Suriyeli mülteciler arasında da çok yaygın. İlaç bağımlısı erkeklerin, kullanımın ardından aile üyeleri ile tartışmaya başladığı ve tartışmanın eş ve çocuklara şiddet ile sonuçlandığı da bilgiler arasında. Aile içi şiddet vakalarında Suriyeli erkek mülteciler ertesi gün uyandıklarında yaşadıklarını anımsamadıklarını dile getiriyorlar. Erkek mülteciler, bağımlı olduklarını kabul etmedikleri için bağımlılık tedavisi görmeyi de reddediyorlar.
Altındağ ilçesine bağlı semtlerde bakkal, hatta manav ve kasaplarda Tramadol isimli ilacın satış fiyatı 20 lira. Fakat mahalle sakinlerinin verdiği bilgiye göre mahalle dışından da ilacı satın almak için gelenler çoğunlukta. Bakkallar, Tramadol'u el altından satarken fiyatı alıcıya göre de farklılık gösterebiliyor.
‘TRADAMOL ÇOK GÜÇLÜ AĞRI KESİCİ'
Psikiyatrist Uzman Doktor Sezai Berber, Tramadol bağımlılığının ciddi tıbbi ve toplumsal bir problem olduğunu belirtiyor. Dr. Sezai Berber'in verdiği bilgilere göre,tramadol, ameliyat sonrası ve yaralanma ağrıları için güçlü bir ağrı kesici ve "yeşil reçeteli" bir ilaç. Kesinlikle hekim kontrolünde kullanılması gereken ilaç, başka ilaçlarla etkileşim yaptığında ölümle sonuçlanabilecek ciddi riskleri de taşıyor.
Psikiyatrist Berber'in verdiği bilgiye göre, Tramadol tipik yavaşlatıcı bir ilaç. Yani ilaç kana karıştıktan sonra düşünmeyi, muhakeme becerisini yavaşlatıyor. Fazla dozla beraber uzun kullanımında ilacın etkileri hem fiziksel hem de psikolojik olarak kentini göstermeye başlıyor. Depresyon, kaygı, ruh hali değişimi, gerginlik, uykusuzluk, kâbuslar, terleme, kalp çarpıntısı, titreme, bağ ağrısı, mide bulantısı ve ishal gibi etkilerle kendini gösteriyor. Bağımlılık uzun soluklu bir tedavi sürecini gerekli kılıyor.
TEB BAŞKANI ÇOLAK: BAĞIMLILIK RİSKİ YÜKSEK
Türk Eczacılar Birliği Başkanı Erdoğan Çolak da, Tramadol'un "analjezik" yani ağrı kesici etkiye sahip bir ilaç olduğunu söyledi. Çolak, etken maddeleri nedeniyle bağımlılık riski yüksek bir ilaç olduğuna da işaret etti.
UNODC: İSLAMİ CİHAT ÖRGÜTLERİ KULLANIYOR
UNODC (Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi) geçtiğimiz günlerde açıkladığı uyuşturucu raporunda, Tramadol isimli ilacın Orta Asya'dan dünyaya dağıldığına dikkat çekiliyor. Afrika'da geçen yıl 3 milyon tabletten fazla Tramadol ele geçirildiğinin vurgulandığı raporda, Boko Haram, El Kaide, IŞİD gibi örgütlerin İslami inançlara göre "haram" sayılmadığı için militanlarına bu ilacı dağıttığı belirtiliyor. Raporda, UNODC'nin İlaç Önleme ve Sağlık Şubesi şefi Dr. Gilberto Gerra'nın "Tramadol'un güçlü bir ağrı kesici olduğu kullanıcılara gerçeklikten ve kopma hissi sağlamaktadır" görüşüne de yer veriliyor.