Koray TAŞDEMİR
BİRLEŞMİŞ Milletlerin İklim Zirvesi konuşmacıları arasında yer alan 16 yaşındaki İsveçli çocuk aktivist Greta Thunberg, konuşması ve mimikleriyle dikkatleri üzerine çekti. Ancak “iklimin korunması için ülkelerin üzerine düşeni yapması gerektiğini” söylerken, Türkiye’yi de suçlu ülkeler arasında göstermesi manidar bulundu. Bu arada Greta, iklim değişikliği protesto etkinliklerini bahane ederek “iklim için okul grevi” sloganıyla bir yıldır Cuma günleri okula gitmiyor.
Biz sonuncu sıradayız
Çocuk aktivist Greta Thunberg ve arkadaşları aralarında Türkiye’nin de bulunduğu ülkeleri iklim değişikliğine karşı yeterince önlem almayarak Birleşmiş Milletler (BM) Çocuk Hakları Sözleşmesi'ni ihlal etmekle suçladı. Türkiye, sera gazı emisyonunda dünyanın ilk sıralarında yer almamasına rağmen iklim aktivisti Thunberg ve arkadaşlarının BM’ye şikâyet ettiği ülkeler arasında yer aldı. Dünyadaki karbondioksit emisyonunun yüzde 27'sinden sorumlu olan Çin, yüzde 14,6’sından ABD sorumluyken, çocuk aktivist Greta’nın bu ülkelerden hiç bahsetmemesi dikkatlerden kaçmadı.
Asıl sorumlu onlar
Dünyadaki karbondioksit emisyonunu takip eden uluslararası bir platform olan Küresel Karbon Atlası'nın (Global Carbon Atlas) verilerine göre, sorumlular arasında Çin ilk sırada yer alıyor. Dünyadaki karbondioksit emisyonunun yüzde 27'sinden sorumlu olan Çin'i yüzde 14,6 ile ABD, yüzde 6,8 ile Hindistan, yüzde 4,7 ile Rusya ve yüzde 3,3 ile Japonya takip ediyor.
Çin ve ABD başta
Sera Gazı Emisyon sıralamasında da Çin birinci, ABD ikinci sırada bulunuyor. Türkiye ise son sırada. Bunun anlamı, çevreye ve iklim değişikliğine en az zarar veren ülke biziz demek.
Gelecek için Cumalar hareketinin öncüsü Greta Thunberg’in 15 genç aktivistle birlikte BM'ye şikâyet ettiği ülkeler arasında bu devletler yok. Çünkü bu ülkeler, genç aktivistlerin şikâyetine dayanak oluşturan BM sözleşmesinin 2014 tarihli ek protokolünü imzalayan ülkeler arasında değil.
30 yıllık imza
Şikâyet edilen Türkiye, Almanya, Arjantin, Brezilya ve Fransa ise bu protokolü imzalayan ülkeler içinde. Türkiye bu sözleşmeyi yaklaşık 30 yıl önce imzalayarak çocuk hakları konusundaki yükümlülüklerini kabul etmişti. Türkiye, ayrıca çocuklara bireysel başvuru hakkı tanıyan ek protokole imza atan ülkeler arasında bulunuyor. Şikayet edilen Türkiye dışındaki ülkelerden Almanya, Küresel Karbon Atlası'nın listesinde altıncı sırada yer alıyor.