James Webb Teleskobu'ndan yeni keşif

ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), James Webb Uzay Teleskobu'nun gözlemleri sonucu, şimdiye kadar keşfedilen en uzak yıldızlardan biri olan Earendel'in Güneş'ten yaklaşık bir milyon kat daha parlak olduğunu ortaya koydu.

NASA'nın açıklamasına göre, James Webb Uzay Teleskobu, önceki dönemde Hubble Uzay Teleskobu tarafından keşfedilen ve Büyük Patlama'dan sonraki bir milyar yıl içinde gözlemlenen evrende bulunan en uzak yıldızın gözlemlerini genişletti.

Webb Teleskobu'nun yakın kızılötesi kamerası (NIRCam) ile yapılan incelemeler, Earendel'in, Güneş'ten iki kat daha sıcak ve yaklaşık bir milyon kat daha parlak olduğunu ve büyük bir B-tipi yıldız olduğunu belirtiyor.

Bu keşif, Hubble ve Webb teleskoplarının işbirliğiyle gerçekleşti. Yıldız, Dünya ile arasındaki "WHL0137-08" adlı gök ada kümesinin kütlesel etkisiyle, uzayın bükülmesi sonucu "kütle çekimsel mercekleme" etkisi ile tespit edildi.

Astronomlar, Webb'in yüksek çözünürlüklü kızılötesi fotoğraflarında Earendel'in sadece tek bir ışık noktası olarak görüldüğünü, ancak bu görüntü sayesinde "mercekleme" etkisi ile yıldızın 4 bin kat büyük göründüğünü ve Büyük Patlama'dan sonraki bir milyar yıl içinde gözlemlendiğini tespit etti.

Earendel'in yakınında muhtemelen bir kardeş yıldızın daha olduğu düşünülüyor. Yıldızın rengi incelendiğinde, daha soğuk ve daha kırmızı bir yıldızın varlığına işaret ediliyor.

James Webb Uzay Teleskobu'nun görüntüleri ayrıca Sunrise Arc Gök Adası'nın özelliklerini de ortaya koydu. Bu gök ada, evrenin ilk milyar yılında tespit edilen en yüksek büyütme oranına sahip. Webb'in görüntülerinde, genç yıldızları oluşturan bölgeler ve daha eski yerleşik yıldız kümeleri gözlemlendi.

Earendel'in etrafındaki daha küçük noktalar, en az 10 milyon yaşında olduğu düşünülen daha eski bir yıldız kümesini temsil ediyor. Gök bilimciler, bu yıldız kümesinin hala varlığını sürdürdüğünü belirtiyor.

James Webb Uzay Teleskobu (James Webb Space Telescope veya kısaca JWST), NASA, ESA (Avrupa Uzay Ajansı) ve CSA (Kanada Uzay Ajansı) işbirliği ile geliştirilen ve uzaydaki en büyük ve en güçlü teleskop olarak tasarlanan bir gözlem aracıdır. Hubble Uzay Teleskobu'nun halefi olarak kabul edilen JWST, özellikle uzak galaksileri, yıldız oluşum bölgelerini ve gezegen atmosferlerini incelemek amacıyla tasarlanmıştır.

James Webb Uzay Teleskobu'nun temel özellikleri şunlardır:

Büyük Aynalı Yapı: JWST'nin 21.3 feet (6.5 metre) çapında birincil aynası, uzaydaki diğer teleskoplarınkinden çok daha büyük ve güçlüdür. Bu büyük ayna, daha hassas ve detaylı gözlemler yapmasını sağlar.

Kızılötesi Gözlem: Teleskop, özellikle kızılötesi dalga boylarında gözlem yapma yeteneğine sahiptir. Bu, uzak galaksilerin ve yıldız oluşum bölgelerinin daha iyi görüntülenmesine ve anlaşılmasına yardımcı olur.

Soğutma Sistemi: JWST, ayna ve gözlem enstrümanlarını soğuk tutmak için aktif bir soğutma sistemine sahiptir. Bu sayede teleskop, kendisinden yayılan ısıyı sınırlayarak daha hassas ölçümler yapabilir.

Gözlem Kapasitesi: Uzak galaksilerin ilk oluşum dönemlerini inceleme, gezegen atmosferlerini analiz etme, yıldız oluşum bölgelerini gözlemleme, uzak gezegenleri tespit etme gibi birçok önemli bilimsel gözlemi gerçekleştirebilir.

Uzak Mesafeleri İnceleme: Büyük Patlama'dan sonraki evrenin ilk dönemlerini inceleme yeteneği sayesinde evrenin ilk yıldızları ve galaksileri hakkında önemli bilgiler sağlayabilir.

James Webb Uzay Teleskobu, ilk olarak 25 Aralık 2021 tarihinde fırlatıldı. Teleskop, uzaya gönderildikten sonra belirli bir yere yerleştirilecek ve operasyonlarına başlayacaktır. JWST'nin gözlemleri, astronomi alanında önemli keşiflere ve bilimsel anlayışın genişlemesine katkı sağlaması beklenmektedir.