Uzayda bir ilk daha: Solunabilir oksijen üretildi

Türünün ilk örneği olan bir deneyde, NASA'nın Perseverance gezgini Mars'ta bir astronotun üç saat hayatta kalmasına yetecek kadar oksijen üretti.

Mars'a ilk kez Şubat 2021'de inen gezici, elementi, iki yıl boyunca periyodik aralıklarla karbondioksiti dönüştürerek oksijen üreten Mars Yerinde Oksijen Kaynak Kullanımı Deneyi (MOXIE) cihazını kullanarak üretti.

NASA'ya göre , mikrodalga boyutundaki cihaz Kızıl Gezegene vardığından beri 4,3 ons (122 gram) oksijen üretti.

Bu, küçük bir köpeğin 10 saatte soluduğu nefese eşdeğer ve bilim insanlarına, bu yaşanmaz gezegende bir gün insan yaşamının sürdürülebileceği umudunu veriyor.

Washington'daki NASA Genel Merkezi Uzay Teknolojisi Misyon Direktörlüğü (STMD) teknoloji gösterileri direktörü Trudy Kortes , "Yerel kaynakları gelecekteki keşif misyonları için faydalı ürünlere dönüştürebilecek MOXIE gibi çığır açan bir teknolojiyi desteklemekten gurur duyuyoruz. Bu teknolojiyi gerçek dünya koşullarında kanıtlayarak, astronotların Kızıl Gezegen'de 'karadan geçindikleri' bir geleceğe bir adım daha yaklaştık." dedi.

Mars'taki jeolojik süreçleri, yaşanabilirliği, Mars'ta daha önce hayat olup olmadığını ve biyolojik izleri araştıracak Perseverance isimli araç, 30 Temmuz 2020 tarihinde kızıl gezegene doğru yola çıkmıştı.

Şubat 2021'de Mars yüzeyine ulaşması beklenen Perseverance aracı, ayrıca çeşitli deneylere de ev sahipliği yapacak. Aracın üzerinde yer alan MOXIE (Mars Oxygen ISRU Experiment) isimli cihaz, Mars'taki karbondioksitten saf oksijen üretmeye çalışacak.

MOXIE, aslında araba aküsü boyutlarındaki bir prototip. Bu cihaz eğer gerçekten de Mars'ta oksijen üretmeyi başarırsa, bilim insanları aygıtı orijinal boyutlarında inşa edip 2030'lu yıllarda kızıl gezegene gönderecek.

İnce Mars atmosferine özel olarak tasarlanan MOXIE, karbondioksiti elektrokimyasal yolla oksijen ve karbonmonoksit moleküllerine ayrıştıracak.

Prototip, yüzde 99,6 saflıkta elde edilmesi planlanan oksijenin saflığını ölçtükten sonra iki gazı da atmosfere geri salacak.

MOXIE, fikri test etmek için üretilen küçük bir deney olduğu için çok fazla oksijen üretmeyecek ve saatte ürettiği 10 gram pksijeni de atmosfere geri verecek.

Oksijen çok fazla hacim kapladığı için uzay görevlerinde sürekli taşınması oldukça zor. Gelecekte astronotların soluması için ihtiyaç duyduğu oksijenin yanı sıra, uzay araçlarının yeniden Dünya'ya dönebilmesi için de yakıt olarak oksijene ihtiyacı var.

MOXIE ise kızıl gezegende üreteceği oksijenle bu sorunları çözmeyi planlıyor.

Kaynak: liveScience ve @eshteknoloji