Kaşıntı ile başlayıp her şiddetli kaşıntının sonunda olan yaraya dönüşen uyuz en uyuz noktası bulaşıcı olması. Peki uyuz nasıl bulaşır? Uyuz belirtileri nelerdir? Uyuz nasıl geçer? Detaylar haberimizde...
Uyuz hastalığı, kaşıntı ile başlayıp yaraya dönüşmesi nedeniyle oldukça rahatsız eden bir durumdur. Mikroskobik bir böceğin neden olduğu uyuz hastalığının kızarıklık, döküntü, şişlik ve kabarcıklar gibi belirtileri vardır. Böyle bir durumla karşılaşıldığı zaman uyuz nedir, uyuz neden olur, uyuz nasıl geçer, nasıl bulaşır, uyuz kaşıntısına ne iyi gelir gibi soruların cevaplarını bilmek uyuz hastalığı ile tedavi süresini kısaltmaya yardımcı olur. Uyuz hastalığına dair detaylar haberimizde.
Uyuz Neden Olur, Nasıl Tedavi Edilir?
Uyuz, özellikle koltuk altı, parmak araları gibi bölgeleri tercih eden parazitin eğer fark edilemediği durumlarda ortaya çıkar. Mikroskobik boyutta olan bu parazit, derinin altına nüfuz etmesiyle yayılır ve kısa bir süre içinde yara ve şişlik gibi semptomlarla kendini göstererek kaşıntıya sebep olur. Uyuzun nedenleri arasında uyuz olan birisi veya hayvanla temas ve uyuz hastalığı olan birisini eşyalarını kullanmak sayılabilir. Bu hastalığın tedavi süresi, uyuz nasıl bulaşır, uyuz nasıl geçer, uyuz nasıl tedavi edilir, uyuz kaşıntısına ne iyi gelir gibi soruların cevapları ile doğru orantılıdır. Uyuz hastalığı nedir ile başlayan makalemizde nasıl tedavi edilir ve uyuz tedavisinde bitkisel yöntemler nelerdir konuları yer almaktadır.
Uyuz Nedir?
Uyuz böceğinin, derinin altına girip buradaki dokudan beslenerek yaşamasına bağlı olarak ortaya çıkan sağlık problemine uyuz denir. Bir cilt hastalığı olan uyuz, kaşıntıya sebep olur ve kırmızı yaralar ya da şişlikler ile kendini gösterir. Uyuz mikrobu taşıyan hayvanlar ya da insanlarla temas etmek hastalığın bulaşmasına neden olabilir. İnsanlarda görülen en yaygın uyuz türü skabi adı verilen parazitten kaynaklanır. Uyuz hayli bulaşıcı bir hastalıktır, bu nedenle uyuz paraziti taşıyan kişi ve hayvanlardan uzak durmak gerekir.
Uyuz Neden Olur?
Halk arasında uyuzun pislikten ve kişisel temizliğe önem vermemekten dolayı oluştuğuna dair yaygın ve yanlış bir kanı vardır. Oysaki uyuz mikrobu temiz ve hijyenik vücutlarda da yaşayıp üreyebilir. Uyuz, insan ya da hayvanların “uyuz böceği” adı verilen mite türüyle direkt temas edilmesi sonucunda bulaşır. Bu parazitler başıboş sokak hayvanlarında sıkça görülür. Deriyle temas eden uyuz böceği, kendini derinin altına gömerek buraya yumurtalar bırakır. Eğer fark edilmemişse, vücuda girdikten 15 gün sonra vücudun neredeyse tamamına yayılır. Vücutta beliren kırmızı şişlikler ve kaşıntılı kabarıklıklar kaşınırsa iltihaplanabilir. Özellikle askeri kışlalar, yatakhaneler gibi insanların toplu şekilde barındığı yerlerde, kendini gizlemekte başarılı bir parazit olan uyuz daha sık görülür ve hızla yayılır. Uyuz genel olarak;
Parmak aralarında, Koltuk altlarında, Erkeklerin genital bölgelerinde, Göğüslerde, özellikle derinin katlandığı bölgelerde, Dirsek içi, bilekler ve dizlerde, Popo loblarının arasında, Ayak tabanında, Kürek kemiklerinin iç kısımlarına yerleşir ve bu bölgelerde yayılır.
Uyuz ayrıca çocuklarda;
Yüzde, Boyunda, Avuç içlerinde, Topuklarda görülebilir.
Uyuzun Belirtileri Nelerdir?
Uyuz en yaygın şekilde geçmeyen kaşıntı, deride kızarıklık ve kurdeşen benzeri şişliklerle kendini gösterir. Uyuz semptomları, parazitin deriyi işgal etmesinden itibaren yaklaşık dört hafta süreyle gözlemlenebilir. Bu semptomlar, uyuz böceğinin salgıladığı protein ve dışkılara cildin verdiği tepkiden kaynaklanır. Uyuza sebep olan parazitler deride 10 ile 17 gün arasında barınır ve bu süreçte;
Geceleri artarak devam eden ve geçmeyen kaşıntı, Ciltte uyuz kızarıklığı olarak adlandırılan şişlik ve kabarıklıklar, Deride, dişi parazitlerin yerleşebilmek için deriyi kemirerek oluşturduğu gri/beyaz renklerde ince kanalcıklar görülür.
Uyuz Nasıl Tedavi Edilir?
Toplumdaki yanlış algı sebebiyle uyuz hastalığına yakalanan kişiler bunu anlatmaktan çekinerek hem kendilerine hem etraflarındaki diğer kimselere zarar verecek bir tutum sergilerler. Bir yandan kendi vücutlarındaki parazitin yayılmasına sebep olurken diğer yandan insanlarla temas etmeyi sürdürerek parazitin bulaşmasına neden olurlar. Ancak uyuzdan kurtulmak son derece basittir ve utanmayı gerektirecek hiçbir yönü yoktur. Bunu yanı sıra, uyuz mikrobu bulaşıcı özelliği nedeniyle paraziti taşıyan kişiyle aynı ortamda bulunan herkese kolaylıkla sıçrayabilir. Bu nedenle, yalnızca hastanın değil, aynı ortamı paylaştığı kişilerin de gözlem altında tutulması gerekir. Uyuz tedavisi ne kadar sürer sorusu ise yaklaşık 10 gün olarak cevaplanabilir. Bu süreçte vücuda sürülen merhem ya da losyon vücutta 8-10 saat aralığında tutulursa tedavi 10 günde sonlanır.
1. Krem
Uyuzdan kurtulmak için uygulanan en yaygın ve en etkili yöntem krem tedavisidir. Hasta yatmadan önce bu kremi, yalnızca parazitin bulunduğu bölgelere değil vücudunun tamamına sürer. Krem özellikle kuru vücuda sürülür ve 8-10 saat kadar vücutta kalması tavsiye edilir. Hasta sabah kalktığında yıkanarak kremden ve ölü parazitlerden vücudunu arındırır. 10 gün boyunca sürdürülen bu yöntemin sonunda hastalık iyileşmezse tedaviye devam edilir. Vücut parazitten arındırılsa bile kaşıntılar birkaç hafta daha devam edebilir.
2. Ihlamur (tilia) losyonu
Bu yöntem genel olarak kremlerin içeriğinde bulunan etken maddesine alerjik reaksiyon görülen ya da kremlerden olumlu sonuç alınamayan vakalarda tercih edilir. Ihlamur solüsyonu da krem tedavisinde olduğu gibi vücudun tamamına sürülerek 8-10 saat kadar vücutta bekletilir. Uyuzun semptomları ortadan kalkana kadar losyon vücuda uygulanmaya devam edilir.
Uyuz Tedavisinde Bitkisel Yöntemler
Uyuzdan tamamen kurtulmak için en etkili yöntem doktorun reçete edeceği kremlerin kullanılmasıdır. Ancak evde uygulanabilecek ve uyuz parazitinden kurtulmada etkili olduğu iddia edilen bazı yöntemler de mevcuttur. Fakat yanlış bir uygulamada hastalığın daha kötü hale getirilip yayılmasına sebep olunabileceği de unutulmamalıdır. Örneğin uyuza tuzlu suyun iyi geldiğine dair rivayetler olsa da buna dair herhangi bir kanıt bulunmamaktadır.
1. Çay ağacı yağı
Aktarlardan kolaylıkla temin edilebilen çay ağacı yağı antiparazitik, antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahiptir. Bu özellikleri sayesinde derinin altında yaşamını sürdüren parazitlerin yaşam alanlarını yok eder.
Bir yemek kaşığı çay ağacı yağı ile bir yemek kaşığı zeytinyağını karıştırarak etkilenmiş bölgeye günde iki kez sürün. Bu yöntemi iki üç hafta kadar sürdürerek parazitlerden tamamen kurtulabilirsiniz. Çay ağacı yağını emziren anneler ve hamileler kesinlikle kullanmamalıdır.
2. Beyaz sirke
Uyuzdan nasıl kurtulunur sorusunun yanıtlarından biri de beyaz sirkedir. Beyaz sirke cildin pH dengesini değiştirir ve bu değişiklik uyuz parazitlerini öldürür.
Bir su bardağı beyaz sirke ile yine aynı oranda suyu homojen bir hale gelene kadar karıştırın. Bir pamuk parçasını bu karışım ile ıslatarak 5 dakika kadar hastalıklı bölgede tutun. Parazitleri tamamen yok etmek için bu yöntemi 10-15 gün boyunca günde üç kez tekrarlayın.
3. Zerdeçal
Antiseptik ve antienflamatuar özellikleri sebebiyle pek çok cilt hastalığının doğal tedavisinde tercih edilen zerdeçal, mucizevi bir baharattır.
Bir yemek kaşığı toz zerdeçalı, birkaç damla limon suyuyla kalın bir macun tabakası elde edene kadar karıştırın. Bu macunu sorunlu bölgelere uygulayıp birkaç saat bekleyin ve sonra ılık su ile durulayın. Vücudunuz parazitlerden tamamen arınana kadar macunu sürmeye devam edin.
4. Tuz
Su içerisinde erittiğimiz tuz ile bayo yapmak uyuz tedavisinde etkili bir yöntemdir.
5. Aloe Vera Jel
Uyuz hastalığında etkili olan aloe vera jel, birçok cilt hastalıkların da kullanılmaktadır. Aloe vera yaprağından çıkarılan jel, uyuz olan bölgeye sürülmesi, tedavi sürecine yardımcı olur.
Uyuz Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Eğer uyuza neden olan parazitler kontrol altına alınıp yok edilmezse belli bir bölgeden tüm vücuda yayılır ve geçmesi çok daha zor bir hastalık haline gelir.
Uyuz Mikrobu Kaç Derecede Ölür?
Uyuz tedavisinde önemli olan konulardan biri de yalnızca kişinin cildinin değil, kıyafetlerinin de bu parazitten arındırılması gerektiğidir. Uyuz parazitinin tamamen öldürülebilmesi için 10 dakika boyunca 50 santigratlık sıcaklığa maruz bırakılması gerekir.
Uyuz Kaşıntısına Ne İyi Gelir?
Parazit vücuttan tamamen atılsa bile uyuzun neden olduğu kaşıntılar bir süre daha devam edebilir. Bu durumda doktor tarafından kaşıntı dindirici topikal ilaçlar reçete edilebilir. Ne kadar katlanılmaz olursa olsun uyuzdan dolayı zarar görmüş dokuların kaşınmaması gerekir. Çünkü bu dokular hassas yapılarından dolayı yaralanmaya ve açılmaya müsaittir. Açılan yaralar daha başka bakteriyel hastalıklara sebep olabilir.