Üniversite öğrencileri için üniBES hayata geçiyor

2025 yılında, 25 yaşın altındaki üniversite öğrencileri için özel olarak tasarlanmış bir bireysel emeklilik sistemi (BES) düzenlemesi yürürlüğe girecek. Bu düzenleme, yükseköğretimdeki gençlerin geleceğe yönelik tasarruf yapmalarını teşvik etmeyi amaçlıyor.

2025 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'ndan yapılan derlemeye göre, yurt içi tasarrufların artırılması ve artan tasarrufların öncelikli sektörler ile üretken alanlardaki yatırımların finansmanına yönlendirilmesi amacıyla BES başta olmak üzere çeşitli alanlarda adımların atılması planlanıyor.

Programa göre, otomatik katılım sisteminin (OKS) işveren katkısını da içeren ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi (TES) kurulacak.

Bu kapsamda, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından oluşturulan TES modeli, BES Danışma Kurulu ile istişare edilecek ve modele yönelik kamu ile özel sektör paydaşlarının görüşleri alınacak. Mevzuat çalışmaları ise tüm tarafların mutabık olduğu model üzerinden yapılacak.

OKS'de fon çeşitliliği, katılımcıların farklı risk algısı ile tercihleri dikkate alınacak şekilde artırılırken, BES'te yapılan kesintilerin sadeleştirilmesi ve azaltılması sağlanacak.

25 yaş altı öğrencilerin katılımları sağlanacak

12. Kalkınma Planı'nda da yer alan, Yükseköğretim kurumlarına kayıtlı 25 yaş altı öğrencilerin BES'e katılımlarını ve sistemde kalmalarını teşvik edici uygulamalar hayata geçirilecek.

SEDDK'nin "üniBES" olarak adlandırdığı proje kapsamında hazırlanacak model, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile SEDDK temsilcilerinden oluşan BES Danışma Kurulu ile istişare edilecek.

TES'te olduğu gibi, üniBES projesinde de danışma kurulunda görüşülen modele ilişkin kamu ve özel sektörün fikirleri alınarak süreç ilerletilecek.

Finansal okuryazarlığın artması için dijital platform oluşturulacak

Finansal okuryazarlığın artırılması ve finansal tabana yayılması amacıyla da aile bütçesi yönetimi, tasarruf ve yatırım araçları ile risk yönetimi konularında danışmanlık ve eğitim hizmeti verilecek.

Bu doğrultuda, SPK bünyesindeki eğitim seminerlerine katılan üniversite öğrencilerine finansal okuryazarlık eğitimi verilirken, üniversitelerin düzenlediği kariyer günlerinde de finansal okuryazarlık konusunda bilgilendirme yapılacak, yatırım araçları tanıtılacak.

Ayrıca Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile SPK arasında imzalanacak iş birliği protokolü çerçevesinde, bakanlık bünyesindeki eğiticilere eğitim verilecek.

Tüm eğitim, yaş ve gelir grubundan kişilere ulaşacak şekilde elektronik ortamda ücretsiz olarak finansal eğitim içerikleri sunularak hane halkı ve firmaların tasarruf etme bilinçleri geliştirilecek.

Bu çerçevede, "Finansal Okuryazarlık Portalı" ücretsiz şekilde kullanıma açılacak ve bilincin artırılması için kısa kamu spotları ile dijital içerikler hazırlanacak.

Firmalarda tasarruf eğiliminin artırılması amacıyla seminerler düzenlenmesine ek olarak kamu personelinin finansal okuryazarlığını artırmak ve tasarruf bilincini güçlendirmek amacıyla uzaktan eğitim kapısı üzerinden verilen eğitimler yaygınlaştırılacak.

Finans Akademisi ile Sermaye Piyasaları ve Finans Lisesi kuruluyor

Finansal okuryazarlığın artması için sosyal medya platformlarıyla da bütünleşik bir yapıda kolay anlaşılabilir, etkileşimli ve hedef kitleye göre kişiselleştirilebilir içeriklerin sunulduğu dijital bir platform oluşturulacak.

Gençlerin ve çocukların tasarruf ve yatırım konularında bilinç düzeylerinin artırılması amacıyla sosyal medya dahil olmak üzere iletişim araçlarından ve rol modellerden faydalanılacak.

Bu bağlamda orta okul ve lise öğrencilerinde finansal okuryazarlık bilincini uyandırmaya yönelik öğretici ve eğitici etkinlikler yapılacak.

Ayrıca, finansal bilginin tabana yayılmasına katkı sağlamak amacıyla Finans Akademisi ile Sermaye Piyasaları ve Finans Lisesi kurulacak.

Planlanan bu tedbirler sonucunda, 2023'te yüzde 26,6 olan yurt içi tasarruf oranının GSYH içindeki payının, 2024'te yüzde 27'ye çıkması beklenirken, program sonunda yüzde 27,8'e yükselmesi hedefleniyor.

Geçen yıl GSYH içinde yüzde 25,1 olan özel kesim tasarruf oranının ise 2025 sonunda yüzde 26,8'e, 16 milyon olan BES katılımcı sayısının ise 17,6 milyona çıkması öngörülüyor.