Yaklaşık olarak her dört kişiden biri uçmaktan korkuyor. Bu korkuların şiddetleri, “uçmaya pek merak duymuyorum” ile uçağa binmeyi kesinlikle reddetme boyutları arasında değişiyor. Hangisi olursa olsun, bu durum mükemmel bir tatili mahvedebileceği gibi, kişiyi tatile çıkmaktan veya uzakta yaşayan sevdiklerini ziyaret etmekten tamamen mahrum edebiliyor. Korku derecen hangisi olursa olsun uçuş korkusunu yenmen mümkün. Fobilerle uğraşmakla geçen 25 yıllık deneyime sahip bir psikolog olan ve British Airways’in ‘Flying with Confidence’ (Güvenle Uçuş) kurslarının da daimi ekip üyelerinden biri olan Patricia Furness-Smith’le iletişim kurduk ve ona uçuş korkusunun neden kaynaklandığını ve nasıl yenebileceğimizi sorduk. Neden uçmaktan bu kadar korkuyoruz da, mesela, her gün araba kullanmaktan korkmuyoruz? Uçak korkusu nereden geliyor? Uçak korkusu nasıl aşılır? İşte uçak korkusunu aşmanın yolları...
Biz kara hayvanlarıyız. Temel olarak uçuş için tasarlanmadık ve bu nedenle bu fenomeni ancak bir yabancı gibi deneyimleyebiliyoruz. Korktuğumuzda beynin kontrolünü daha ilkel olan duygusal bölüm ele geçiriyor ve mantıklı bölüm büyük ölçüde görmezden geliniyor. Böylece, uçmanın araba kullanmaktan daha güvenli olduğuyla ilgili verdiğimiz gözlemlere dayanan tüm o istatistikler, korkan kişinin bir kulağından girip diğerinden çıkıyor.
Aslına bakarsanız, araba kullanmak uçmaktan 100 kat daha tehlikelidir. Uçuş dünyası güvenliğimizi tehdit eden şeylere karşı sıfır tolerans ilkesiyle hareket ettiğinden bu durum bir sürpriz olmamalı. Pilot eğitimleri oldukça detaylı ve zor olduğu gibi, düzenli kontrollerle de yeteneğin en üst seviyede olduğundan emin olunuyor ve uçaklar da her iniş ve kalkış arasında sayısız rutin kontrolden geçiyor.
Bu güvenlik formülüne, kanat, motor, bilgisayar, fazladan yakıt kapasitesi gibi birbirini destekleyen kapsamlı sistemler eklendiğinde, elinizde gezegendeki açık ara en güvenli ulaşım şekli kalıyor.
Sivil kargaşalar yaşandığında Amerikalıların başkanlarını uçağa bindirmeleri bir rastlantı değil, çünkü uçmak bir insanın yapabileceği en güvenli şey (evde olmaktan 18 kat ve işte olmaktan da 10 kat daha güvenli).
Uçuş korkusu nereden geliyor? Korkmak çok normal, ama bu son derece güvenli Bir ebeveyn olmak muhtemelen uçuş korkusunun ortaya çıkmasını en sık tetikleyen şeydir ve bunun iki nedeni var.
Öncelikle, gelecek kuşağımızı korumak üzere programlıyız ve bu amacı tehlikeye atacağını sandığımız her şeyden, her fırsatta uzak durmaya çalışırız. İkinci olarak da, çocuk sahibi olmak muhteşem bir olay olsa da, ebeveynlerde çok büyük boyutlarda değişime sebep olur: artık sadece kendi durumlarından sorumlu değildirler ve alışkanlıklarını da bebeğin ihtiyaçlarına göre düzenlemek zorunda kalırlar.
Sık rastlanan diğer bir neden de türbülans nedeniyle kötü bir uçuş deneyimi yaşamaktır. Türbülansların, her ne kadar rahatsız edici olabilseler de, hiçbir zaman tehlike teşkil etmediklerini katılımcılarımızın tamamen anlamalarını sağlıyoruz. Uçaklar türbülansa rahatlıkla dayanacak şekilde tasarlanıyorlar.
1. Araştırma Yapın
İnsanın bilinçaltı, büyük ve metal bir cismin havada kalabileceğini zor kabullenir. Uçak korkusunun bu ana sebebini baskılamak için teorik araştırmalar yapabilirsiniz. Rotalar, kazaları önleyen sistemler, türbülans gibi konular hakkında doğru bilgilere ulaşmak uçak korkusunu yenmeye yardım eder.
2. Korkuyu Hafifleten İstatistiklere Bakın
Bir uçak kazasında ölme ihtimaliniz 30 milyonda 1. Ayrıca uçuş esnasında gıda zehirlenmesinden ölme ihtimali, uçağın düşme ihtimalinden çok daha fazla. Öyle ki uçağın otomobilden 6 bin kat daha güvenli olduğunu biliyor muydunuz?
3. Uçuş Sırasında Neler Oluyor Öğrenin
Uçak korkusu olanların uçuş esnasında paniklediği birtakım şeyler aslında çok normal. Örneğin basınç değişikliği nedeniyle biraz huzursuz hissetmek, kalkış ve iniş sırasında hızla birlikte sarsıntıların da olması, yükselme esnasında uçak durmuş gibi hissetmek...
4. Uçak Kontrolleri Hakkında Bilgi Sahibi Olun
Uçakların kontrolleri tahmin edeceğinden daha büyük bir titizlikle yapılıyor. Ayrıntıları bilmek sizi rahatlatmaya yetecek… Örneğin uçaklar her beş yılda bir tam muayene ve bakıma tabii tutuluyor, her uçuştan önce mutlaka arıza kontrolünden geçiyor.
5. Uçmaya Cesaret Edin, Daha Sık Uçun
Ne demişler, çivi çiviyi söker… Uçmaktan korkan kişiler, sık sık uçmaya başladıktan sonra korkunun kendiliğinden kaybolduğunu vurguluyor.
6. VR Gözlüklerle Sanal Uçuş Yapın
Teknolojinin nimetlerinden yararlanmak lazım. Araştırmalara göre VR gözlüklerle yapılan sanal uçuşlar, uçak korkusunu yenmeye yardım ediyor.
7. Uçuştan Önce Hava Kazaları Araştırması Yapmayın
Uçak korkusu olan kişiler genelde aynı hataya düşüyor: Uçuştan önce hava kazalarını araştırmak! Bu sadece korkunuzu körükler.
8. Nefes Egzersizleri Yap
Uçakta eğer yine panik olduysanız arkanıza yaslanın, derin ve düzenli bir şekilde nefes almaya çalışın. Bu, stresinizi azaltıp korkunuzu hafifletir.
9. Kontrolsüzlüğü Kabul Edin
Kontrolün sizde olmadığını kabul edin! Korkular genel anlamda bir durum üzerindeki kontrol eksikliği nedeniyle olur ve genelde yersizlerdir. Omuzlarınızdaki yükü hafifletin, bırakın ayrıntıları işin uzmanları düşünsün!
10. Dikkatini Başka Bir Şeye Verin
Uçuş esnasında herhangi bir şeyle ilgilenmek korkuyu unutturur. Örneğin kitap okuyabilir, müzik dinleyebilir ya da yemek yiyebilirsiniz.
11. Hayallere Dalın
Uçak korkusunu yenmenin en etkili yollarından biri de hayal kurmak. Gideceğiniz yerle ilgili güzel anıları veya sizi mutlu eden şeyleri düşünürseniz farkı anlayacaksınız.
12. Uyuyabilirsiniz
Eğer yapabilirseniz uçak henüz kalkmadan huzurlu bir uykuya kendinizi teslim edebilirsiniz. Böylece zorlu saatler göz açıp kapayıncaya kadar geçer. İyi uçuşlar dileriz!