Türkiye''nin Çad ile dostluk ilişkileri

Türkiye''deki çeşitli üniversitelerden mezun olan Çadlılar, Türkiye-Çad ilişkilerini geliştirmede lokomotif görevi üstleniyor

MEHMET BAYDEMİR

Türkiye'nin son yıllarda gerçekleştirdiği en büyük atılım olan uluslararası öğrenci hareketliliği meyvelerini veriyor. Türkiye'de eğitim gören binlerce uluslararası öğrenci ülkemizde kendilerini geliştirdikleri gibi hem ülkelerinin kalkınmasına hem de Türkiye ile ilişkilerin gelişmesine büyük destek veriyor. Türkiye ile ilişkileri hızla gelişen ülkelerinden biri de Afrika'nın tam ortasındaki Çad.

TÜRKİYE'DE 500'ÜN ÜZERİNDE ÇADLI ÖĞRENCİ VAR

Türkiye'de,farklı üniversite ve branşlarda, 500'ün üzerinde Çadlı eğitim hayatlarına devam ediyor. Öğrencilerin bir kısmı Türkiye bursları kapmasında ülkemize gelirken bir kısmı da kendi hesabına geliyor. Türkiye'de iyi bir eğitim imkanı bulan Çadlı öğrenciler kenetlenerek birlikteliklerini de güçlendiriyor. Çadlı öğrenciler mezun olduklarında Türkiye'nin Çad'a açılan kapısı haline geliyor.

SAĞLAM TEMELLER KURULUYOR

Türkiye'den mezun olan Çadlı öğrenci sayısı henüz çok az. Ancak 18 Türkiye mezunu Çadlı kurdukları birlikle Türkiye-Çad ilişkilerine büyük katkı sağlıyor. Bu öğrencilerin bir kısmı Türkiye Büyükelçiliği, Maarif Vakfı, TİKA ve THY gibi Türkiye'nin en önemli kurumlarında görev alıyor. Diğerleri de Türkiye ile Çad'ın ticaret hacminin gelişmesine katkı sağlıyor.

'BİR AİLENİN FERTLERİ OLDUK'

Çad Türkiye Mezunları Kalkınma ve İşbirliği Derneği (ADATUR) etrafında toplanan mezunlar sıkı bir birlikteliğe imza atıyorlar. Dernek başkanı olan İstanbul Üniversitesi Maliye bölümü mezunu Abdelhamit Haroama Moursalise, 2003 yılında Türkiye'ye gelen ilk öğrencilerden biri. İlk zamanlar büyük sıkıntılar çektiklerini ancak Türkiye'deki misafirperverlikten dolayı bu sıkıntıları aştıklarını belirtiyor. Türkiye'de bulunduğu dönemde Afrikalı Öğrenciler Birliği başkanlığını yaptığını söyleyen da Moursalise, 'Türkiye'deki Çadlılar olarak ülkemize döndüğümüzde birlikteliğimizi devam ettirmek istedik. Türkiye mezunları olarak bir ailenin fertleri gibi bir araya geldik' diyor.

TÜRKİYE TECRÜBESİ ÇAD'DA HAYAT BULUYOR

Babıalem Uluslararası Öğrenci Derneği sayesinde bilinç kazandıklarını belirten Moursalise, 'Burada edindiğimiz tecrübeyi bir araya gelmek için değerlendirdik. Bunun dışında Türkiye'de eğitim görmek isteyen Çadlılara yol göstermeye de başladık. Lise son sınıf öğrencilerine Türkiye'ye nasıl gidecekleri konusunda rehberlik yapıyoruz' diyerek çalışmalarını anlatıyor.

'KALBEN TÜRKİYE'YE ÇOK YAKINIZ'

Türkiye'yi kalben çok yakın hissettiklerini söyleyen Moursalise, 'Eskiden Türkiye'ye gelmek 2 ya da 3 gün sürüyordu. Büyükelçilik yoktu. Dolayısıyla Etiyopya, Kamerun gibi ülkeler üzerinden Türkiye'ye gelmek zorunda kalıyorduk. Şimdi ise vizemizi buradan alarak Türk Hava Yolları ile 6 saatte İstanbul'a varıyoruz' şeklinde konuşarak yaşanan değişimi anlatıyor.

HEDEF TÜRKİYE'DE 1000 ÇADLI ÖĞRENCİ

İşadamı olduğunu ve Türkiye ile iş yaptığını belirten Moursalise, her türlü ilişkileri geliştirme çabasında olduklarını ve Türkiyeli iş adamlarını Çad'a çekmeye çalıştıklarının altını çiziyor. Şimdilik 18 mezunla çalışmalar yaptıklarını söyleyen Moursalise, yakında mezun olacak öğrencilerle sayılarının artacağını ancak hedeflerinin kısa sürede Türkiye'de 1000'in üzerinde Çadlı öğrenci sayısına ulaşmak olduğunu kaydediyor.

TÜRKİYE ÇAD İLİŞKİLERİNE BAKIŞ

Türkiye ve Çad arasındaki siyasi ilişkiler 16. yüzyıla dayanıyor. Ancak Türkiye'nin Encemine Büyükelçiliği 1 Mart 2013 tarihinde faaliyete geçti. Çad'ın Ankara Büyükelçiliği ise 10 Aralık 2014'te açıldı. Türkiye-Çad Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) I. Dönem Toplantısı 28 Ocak 2015 tarihinde Ankara'da düzenlendi. 2016 yılı Kasım ayında İstanbul'da düzenlenen Türkiye-Afrika Ekonomi ve İş Forumu vesilesiyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Çad CumhurbaşkanıIdriss Deby arasında ikili bir görüşme gerçekleştirildi. 26 Aralık 2017 tarihinde Cumhurbaşkanı Erdocğan beraberinde geniş bir heyetle Çad'ı ziyaret ederken bu ziyaret vesilesiyle 5 anlaşma ve 2 protokol imzalandı. Ayrıca yaklaşık 100 işadamının katılımıyla Türkiye-Çad İş Forumu Encemine'de düzenlendi. Türkiye'nin Çad'la toplam ticaret hacmi 2017 yılı sonu itibarıyla 45 milyon ABD Dolara ulaştı. 12 Aralık 2013 tarihinde THY, İstanbul-Encemine doğrudan seferlerine başladı. 1 Ocak 2015 tarihinde ise TİKA'nın Encemine Ofisi açıldı. Türkiye Maarif Vakfı Çad Ülke Direktörlüğü 13 Mayıs 2017 tarihinde faaliyete başladı.