Katar'ın başkenti Doha'da 19'uncu Doha Forumu'na katılan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, forum kapsamında moderatör Ayman Mohyeldin'in sorularını cevapladı.
Çavuşoğlu, ABD Senatosu'nun 1915 olaylarını 'soykırım' olarak niteleyen yasa tasarısıyla ile ilgili bir soruya, "Tarih hakkında sınırlı bilgi sahibi olanlar tarihi değerlendirmemeli. ABD Senatosu bu kararı, Türkiye'nin Suriye'de gerçekleştirdiği operasyondan dolayı yaşadığı hayal kırıklığı ve ABD'deki Ermeni lobisinin baskılarıyla aldı" diye konuştu.
"Yaptırımlar gerçekleşirse Türkiye'de buna karşılık verir"
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Rusya'dan aldığı S-400'ler sebebiyle ABD yaptırımlarının işe yaramayacağını vurgulayarak, "Karar alırken ülkeler arasında seçim yapmayı değil denge sağlamayı amaçlıyoruz. Rusya'dan uygun teklif gelmesinden ötürü ihtiyacımız olan S-400 hava savunma sistemlerini aldık. Yaptırımlar bir işe yaramaz. ABD'nin bunu anlaması gerekiyor. Trump'ın da yaptırımlara karşı çıktığını biliyoruz. Ancak yaptırımlar gerçekleşirse Türkiye'de buna karşılık verir. Umarım, yaptırımlar olmadan diyalog yoluyla problemlerimizi çözebiliriz" ifadelerini kullandı.
"Son 10 yılda olanlardan sonra Esad'ın bu ülkeyi birleştirmesi mümkün değil"
Moderatörün Türkiye'nin Beşar Esad rejimine karşı tutumunun değişip değişmediği sorusu üzerine Çavuşoğlu, "Son 10 yılda olanlardan sonra Esad'ın bu ülkeyi birleştirmesi mümkün değil. Bizim tutumuz çok net. 500 binden fazla kişinin ölümüne sebep olan biri, Suriye'yi birleştiremez. Biz Esad rejiminin meşru olmadığını düşünüyoruz. Ancak demokratik bir anayasa hazırlanırsa buna Suriye halkı karar verir" dedi.
"Türkiye, hiçbir zaman insan hakkı ihlallerini tolere edemez"
Çavuşoğlu, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine yönelik başlattığı Barış Pınarı Harekatı operasyonlarında insan hakkı ihlalleri yaptığı ve demografiyi değiştirmeyi amaçladığı iddialarına yönelik, "Bütün bunlar kara propagandadır. Demografiyi değiştirmeyi amaçlayan YPG'dir. Neden Türkiye'deki ve Irak'taki Suriyeli Kürtler kendi topraklarına dönemediler? Çünkü YPG, bu insanları ülkelerinden terk etmeye zorladı. Türkiye, hiçbir zaman insan hakkı ihlallerini tolere edemez" ifadelerine yer verdi.
Ne olmuştu?
Son olarak ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi Türkiye'ye Barış Pınarı Harekatı ve S-400 alımı nedeniyle yaptırım uygulanmasını öngören tasarıyı onayladı.
Cumhuriyetçilerin önde gelen Senatörlerinden Lindsey Graham ve muhalif Demokrat Senatör Chris Van Hollen tarafından hazırlanan önerideki 8 madde arasında ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası'ndan (CAATSA)'dan kaynaklı yaptırımların uygulanmasının 180 gün içerisinde başlatılması öngörülüyor.
738 milyar dolarlık savunma bütçesine son şeklini veren ABD'de görüşülen 2010 mali yılı bütçe planına göre, Türkiye'nin satın aldığı F-35A tipi savaş uçaklarını geri almak üzere ABD 440 milyon dolar ayırdı. Bunun ardında, Türkiye'nin geçtiğimiz haftalarda S-400'lerin radar sistemini test ederken ABD yapımı ve NATO envanterinde bulunan F-16'ları uçurmasının yarattığı endişenin yer aldığı ileri sürülüyor.
Ayrıca, Türkiye-Rusya ortak projesi olup Ocak ayında açılışı yapılacak olan Türk Akım'a da yaptırım şartı getiriliyor. Buna göre, enerji boru hatlarının inşasında çalışan bazı gemi şirketlerine ve bu projelere gemi sağlayan kurumlara yaptırım gelebilir.