Haber: Yunus Akseki
TÜBİTAK’ın liderliğinde, Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD), Maden Tetkik ve Arama (MTA), Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) ve 22 üniversitenin işbirliğiyle oluşturulan "Türkiye Deprem Tehlike Haritası" güncelleme projesi kapsamında, Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırma Platformu kuruldu. Yaklaşık 10 aydır 19 farklı noktada 128 diri fay üzerinde çalışmalara devam eden platform, 100 bilim insanı ve araştırmacı ile 90 bursiyerden oluşuyor.
Proje çerçevesinde, 6 Şubat 2023’teki 7,7 büyüklüğündeki depremin merkez üssü Pazarcık’ta yapılan incelemeler de dikkat çekti. Prof. Dr. Mandal ve Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hasan Sözbilir, bu bölgedeki çalışmaların detaylarını inceledi.
Prof. Dr. Mandal, 6 Şubat’taki depremin ardından yaşanan acıların hala hafızalarda olduğunu belirterek, gelecekteki olası felaketlere karşı bilim temelli çözümler geliştirmek için yoğun bir şekilde çalıştıklarını ifade etti. Diri faylar üzerinde yapılan paleosismolojik araştırmalar sonucunda, "Türkiye Deprem Tehlike Haritası"nın güncelleneceğini duyurdu.
Diri faylar veya fay segmentleri üzerinde paleosismoloji temelli yürütülen çalışmalarla "Türkiye Deprem Tehlike Haritası"nın güncelleneceğini anlatan Mandal, şunları kaydetti:
"2025 yılının sonuna kadar Türkiye'nin tüm aktif, diri fay hatlarının paleosismolojik haritalarını çıkarmış olacağız ve bu bütün kamuoyuyla paylaşılacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanı'mız Mehmet Fatih Kacır başkanlığında yapılan bir toplantıyla AFAD başkanımızın, MTA başkanımızın, genel müdürümüzün katılımıyla, ilk defa kamunun karar vericileri bir araya geldi. 22 üniversite, 100 araştırmacı ve 90 öğrenci bir araya geldi. Bu ilk kez gerçekleşiyor. Biz en azından bilimsel anlamda bir ders aldık. Bu tüm dünyanın ve ülkemizin gerçeği. Yaşanan iklim değişikliği olaylarıyla beraber bu durum daha fazla tetiklenecek. Deprem sonrasında AFAD'ın ne kadar kuvvetli çalıştığını biliyoruz ama ona ihtiyaç olmayacak şekilde gerekli önlemlerimizi bilimsel temellere dayalı almamız lazım."
Yeni bir fay tespit edildiDokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir de proje kapsamında Narlı fayı üzerinde başlattıkları çalışmada şu ana kadar 2 hendek açtıklarını belirtti.
Hendeklerde yapılan incelemede, 6 Şubat 2023'teki depremlerde Narlı fayının kırılmadığını, bunun yanında yeni bir fay hattının daha doğduğunu tespit ettiklerini anlatan Sözbilir, "Depremle birlikte fayın hareketinin nasıl olduğunu görebiliyoruz. Bu harekete baktığımızda buradaki hareketin Narlı fayının hareketiyle çok fazla uyuşmadığını saptamış durumdayız. Yani farklı bir fay türü niteliğinde bir hareket gerçekleşmiş burada. Dolayısıyla Narlı fayından bağımsız bir fay burası ve bu fay Doğu Anadolu Fayı'na bağlantılı bir fay diye düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.
Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Ercan Aksoy da Türkiye'nin çeşitli üniversitelerinden bilim insanlarının bu proje ile bir araya gelmesinin sevindirici olduğuna işaret etti.
Çalışmalara katılan Doktora Bursiyeri-Jeoloji Yüksek Muhendisi Büşra Yerli de mesleğin ilk yıllarında böyle bir ekibe dahil olmanın sevincini yaşadığını vurgulayarak, arazide önemli işlere imza atıldığını belirtti.