Türkiye'den belirli çelik ürünlerinin ithalatına anti-damping vergisi uygulanmasına karar veren Avrupa Birliği’nde (AB) yerli üretici talebi karşılamakta zorlanırken, çelik fiyatları yükseliyor. Geçtiğimiz mayıs ayında başlayan ve geçen hafta sonuçlanan Türkiye soruşturmasının ithal çelik konusunda kaygı yaratması Avrupa çelik rulo piyasasında fiyatları yükseltiyor. Yılın ilk 3 ayında fiyat artışlarının sürmesi bekleniyor.
Avrupa rulo çelik piyasası 2021’e daha yüksek fiyatlarla girdi. AB'li üreticilerin ikinci çeyreğe kadar satışlarının tükendiğini ve teslimat sürelerinin Mayıs ayına kadar uzadığı belirtiliyor. Sıcak haddelenmiş rulo (HRC), soğuk haddelenmiş rulo (CRC) ve sıcak galvanizli çelik ürünleri için daha önceleri ithal malzeme tercih eden alıcılar son zamanlarda yerel tedarikçilere yönelmiş durumda. Avrupalı bir çelik şirketinin yetkilisi, "Normal şartlarda bizden alım yapmayan, hatta yıllardır bizden almamış olan kesimlerden büyük talep var” diyor.
700 EURO/TON SEVİYESİ KONUŞULUYOR
Hintli oyuncular HRC için İtalya limanlarında 685 Euro /ton CIF ve Antwerp’de CRC için 780 Euro /ton CIF teklif ederken, uzun teslimat süreleri ve Avrupa Komisyonu'nun Türkiye'ye yönelik anti-damping soruşturması, ihtiyatlı alıcıların yabancı malzeme almakta tereddüt etmesine neden oluyor. Kaynaklar, ArcelorMittal'den verilen tekliflerin Aralık ayında dokuz yılın en yüksek seviyesini görmesine rağmen, spot sıcak rulo fiyatlarının birinci çeyreğin ortasında 700 Euro /ton seviyesine ulaşmasının beklendiğini belirtiyor.
İtalyan bir tüccar, Eurometal’e yaptığı açıklamada, fiyatların yükselmesi beklenirken, "İtalya'da 700-800 Euro/ ton fabrika çıkışı seviyesine ulaşırsak Koreliler, Tayvanlılar, Vietnamlılar ve Türklerin Avrupa'ya geri dönmeyi düşünebileceklerine inanıyorum" yorumunda bulunuyor. Çelik müşterileri, ek kapasite devreye girmediği ve piyasada ithal çelik artmadığı sürece pazarda 2. çeyrekte bile fiyatların düşmesinin beklenemeyeceği uyarısı yapıyor.
AB, Türkiye'den belirli sıcak haddelenmiş demir, alaşımlı ve alaşımsız çelik ürünlerinin ithalatına 6 Ocak 2021 itibariyle geçici anti-damping vergisi uygulanmasına karar verdi. Soruşturma 14 Mayıs 2020'de başlatılmıştı. Soruşturma, Avrupa Birliği'nin çelik üreticilerinin yüzde 25'inden fazlasını temsil eden Eurofer tarafından 31 Mart 2020'de yapılan şikayet üzerine açılmıştı.
AB çelik piyasasının karşı karşıya olduğu arz sıkışıklığının temel nedeni olarak yılın ikinci yarısında özellikle otomotiv sektöründe yaşanan talep artışı gösteriliyor. UBS'in verdiği bilgiye göre, pandeminin ilk dalgasında yaklaşık 31 milyon ton yüksek fırın kapasitesi atıl kalırken, sadece 8 milyon tonu Eylül ayında devreye girdi.
2.7 MİLYON TONLUK PAZAR
Türk çelik üreticilerinin Ocak-Kasım 2020 döneminde toplam sıcak haddelenmiş rulo ihracatı, AB'nin ithalat kotaları ve anti-damping ve telafi edici vergi incelemeleri nedeniyle geçen yılın yüzde 14.5 altında 2,71 milyon ton olarak gerçekleşti. Ancak AB, Türk üreticilerin en büyük ihracat rotası konumunu korudu. İtalya, 826.800 ton ile Ocak-Kasım 2020'de Türkiye’nin en sıcak rulo ihracat pazarı olmaya devam etti. Önceki sene ise aynı dönemde yapılan ihracat 973.300 tondu. İspanya, 2020’nin 11’inci ayının sonu itibariyle 318.300 ton alım yaptı. Önceki yılın aynı döneminde Türkiye’den ithalat 530.000 ton olarak gerçekleşmişti. Türk üreticilerin Bulgaristan'a sıcak rulo ihracatı Ocak-Kasım döneminde yıllık yüzde 15,5 artışla 152.800 tona çıktı. Türkiye ayrıca 11 aylık dönemde Mısır'a sıcak rulo sevkiyatlarını yüzde 62 artışla 368.600 tona çıkarırken, Türk üreticilerin Irak'a sıcak rulo sevkiyatları ise yıllık yüzde 56 artışla 120.200 tona ulaştı.
ABD’DE ÇELİK FİYATI 1.000 DOLAR EŞİĞİNİ GEÇTİ
Türkiye dahil birçok ülkenin çeliğine yüksek gümrük vergisi uygulanan ABD’de çelik fiyatları yükseliyor. Yassı haddelenmiş çelik fiyatları 2020'yi güçlü bir yükseklikte tamamladıktan sonra yeni yılda artmaya devam ediyor. Koronavirüsün ABD ekonomisini vurduğu ilkbaharda görülen düşük seviyeden çok ciddi bir sıçrama yapan fiyatlar 2021’in ilk haftasında 1.000 dolar eşiğini atladı. Aralık ayı ortası itibarıyla, sıcak haddelenmiş çeliğin gösterge fiyatı hızlı bir şekilde 900 dolar / tona yaklaşarak Ağustos ortasında görülen en düşük seviyenin iki katına çıkmıştı. Pazar sadece dört ay içinde neredeyse daha önce örneği görülmemiş bir hızla toparlandı. Fiyatlar, 2008 yılında görülen 1.070 dolarlık rekor seviyeye yakın duruyor. Steel Market Update’in yönetici şirketi olan danışmanlık ve analiz şirketi CRU, sıcak haddelenmiş rulo fiyatlarının önümüzdeki 30 gün içinde yükselmeye devam edeceği öngörüsünde bulunuyor. Yükselişin nedeni arzın talebe yetişememesi olarak gösteriliyor. Çelik fabrikalarının COVID-19'un yayılmasını engellemek için aldığı üretim kısıntısı tedbirleri ve İthalata uygulanan gümrük vergileri birleştiğinde çelik için ödenen fiyat giderek yükseldi.
İTHAL ÇELİĞİN REKABET GÜCÜ ARTIYOR
Çelik fiyatları o kadar yükseldi ki analistler, yabancı çeliğin tarifelere rağmen rekabetçi hale geldiğini belirtiyorlar. Birçok alıcı, çelik ihtiyaçlarını karşılamak için ülke dışında alternatif kaynaklar aramaya başladı. Steel Market Update'in 7-9 Aralık tarihli pazar araştırması, alıcıların kabaca üçte birinin halihazırda yabancı çelik siparişi verdiğini ve üçte birinin yabancı çelik satın almayı planladığını, yalnızca üçte birinin ise yurt içinde tedarik sağlamaya devam etmeyi planladığını ortaya koydu. Araştırmadaki bir katılımcı, "Yabancı çeliğin popülaritesi artıyor. Bazı oyuncular çaresiz ve hemen hemen her fiyattan satın almak zorunda. On yıldan fazla bir süredir böyle bir pazar görmedim” dedi.
Ancak fiyatların bir süre daha çıkış grafiği izledikten sonra, normale döneceği umuluyor. Üreticilerin arzı rahatlatacak hamleler yapması bekleniyor.
DÜNYA