Azeri doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak, toplam uzunluğu 1,850 kilometre olan Trans Anadolu DoğalGaz Boru Hattı'nın (TANAP) açılışı bugünCumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyevve Gürcistan Cumhurbaşkanı Giorgi Margvelaşvili'nin katılımıyla Eskişehir'de yapılacak. Türkiye'nin bugüne kadarki en büyük ve uzun boru hattı projesi olan TANAP, hem Türkiye'yi hem Avrupa'yı besleyecek. Projede hisse sahibi olan Türkiye böylece enerjide transit ülke yerine merkez ülke olma konumunu güçlendirirken, Azeri gazı ile tedarik güvenliği de sağlanacak. Eskişehir'deki açılış törenine, enerji bakanları ve enerji şirketlerinin yöneticileri katılacak. Erdoğan, projenin açılışı sonrasında davetliler için bir iftar yemeği verecek.
Kapasite dört aşamada arttırılacak
TANAP ile Azerbaycan'ın Hazar Denizi'ndeki Şah Deniz 2 Gaz Sahası ve Hazar Denizi'nin güneyindeki diğer sahalarda üretilen doğalgazın Türkiye'ye ve Avrupa'ya taşınması hedefleniyor.
Projede gaz akışının dört aşamada artırılması tasarlanıyor. İlk aşamada 16 milyar metreküp taşıma kapasitesi oluşacak. İlk olarak 10 milyar metreküp doğalgazın Avrupa'ya, 6 milyar metreküp doğal gazın da Türkiye içinde dağıtımı planlanıyor. Avrupa'ya gaz dağıtımının 2020'nin ilk çeyreğinde başlaması ve yıllara göre artması öngörülüyor. Ay sonunda ticari gaz akışının başlaması planlanan hattın taşıma kapasitesinin 2023'te 24 milyar metreküpe ve 2026'da 31 milyar metreküpe çıkarılması hedefleniyor.
20 il ve 67 ilçeden geçecek
TANAP, Türkiye - Gürcistan sınırında Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayarak Ardahan, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 il ve 67 ilçeden geçecek ve Yunanistan sınırında Edirne'nin İpsala ilçesinde son bulacak.
TANAP, Türkiye'de bugüne kadar yapılan en büyük çap ve uzunluğa sahip boru hattı projesi olacak.
Toplam uzunluğu 1,850 kilometre olan TANAP, Yunanistan sınırında Edirne'nin İpsala ilçesinde son bulacak ve bu noktadan Avrupa ülkelerine doğalgaz aktaracak TANAP Doğalgaz Boru Hattı'na bağlanacak. Proje kapsamında, biri Eskişehir ve diğeri Trakya'da olmak üzere, ulusal doğalgaz iletim şebekesine bağlantı için iki çıkış noktası yer alacak.
TANAP sistemi; 19 kilometresi Marmara Deniz geçişi olmak üzere 1,850 km. ana hat ile yer üstü tesislerinden oluşuyor. Hat kapsamında 7kompresör istasyonu, 4 ölçüm istasyonu, 11 pig istasyonu, 49 blok vana istasyonu ve Türkiye'deki ulusal doğalgaz şebekesini beslemek üzere iki adet gaz çıkış istasyonu bulunuyor.
1.2 trilyon metreküplük rezerv
TANAP'ın kaynağı, Hazar Denizi'ndeki karasularında, karadan 70 kilometre açıkta bulunan, sahip olduğu 1.2 trilyon metreküplük ispatlanmış rezerv miktarı olan ve 140 kilometrekarelik yüz ölçümü ile Manhattan'a eşit büyüklükteki Şah Deniz sahası. İlerleyen yıllarda diğer ülke kaynakları da devreye alınacak.
İlk adımı, 26 Haziran 2012'de atıldı
TANAP'ın ilk adımı, 26 Haziran 2012'de hükümetler arası anlaşma ile atıldı. TBMManlaşmayı 10 Eylül 2014'de onayladı. Temel atma töreni Erdoğan ve Aliyev'in katılımıyla 17 Mart 2015'te gerçekleştirildi. Boru hattına ilk test gazı 23 Ocak 2018'de basıldı. TANAP'ta kullanılan boruların çoğu yerli üretim. TANAP'tan Türkiye'ye gelecek doğalgazın mevcut kontratlardan daha ucuz olması bekleniyor. Türkiye, aynı zamanda TANAP VE Şahdeniz sahasında hisse sahibi. Bu durum, Türkiye'yi transit ülke olmaktan çıkarıp proje sahibi ve merkez ülke yapıyor.
Enerjinin İpek Yolu
Azerbaycan'dan Türkiye'ye uzanan ve "Enerjinin İpek Yolu" olarak adlandırılan TANAP'ın Türkiye'nin ulusal gaz iletim şebekesine 12 Haziran'da bağlanacak. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, ELDER'in 11. Sektör Toplantısı'nda yaptığı açıklamada, yüzyılın projesi olarak nitelendirilen TANAP'ın açılışının yaklaştığını belirterek, "İşte, yüzyılın projesi olarak nitelediğimiz, bugünlerde son aşamasına geldiğimiz TANAP'ı 12 Haziran'da (bugün) Cumhurbaşkanımız, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev ile birlikte birçok önemli devlet başkanı ve üst düzey bakanların da katılımıyla hizmete alıyoruz" dedi.